18/03/2025
ฝังเข็มที่ศีรษะกระตุ้นสมองได้จริงไหม? อันตรายรึเปล่า? มาหาคำตอบกันครับ! 🧠✨
ทุกคนเคยสงสัยมั้ยว่า การฝังเข็มศีรษะ (Scalp Acupuncture, 头皮针) ที่เราเห็นกันบ่อย ๆ โดยเฉพาะในคนที่เป็นอัมพฤกษ์ อัมพาต หรือมีปัญหาทางระบบประสาท มันช่วยกระตุ้นสมองได้จริงไหม? แล้วที่เห็นแทงเข็มบนหัวแบบนี้ อันตรายมั้ย?
สังเกตมั้ยว่า หมอฝังเข็มมักจะใช้วิธีนี้กับคนที่มีอาการเคลื่อนไหวลำบาก มีอาการชาตามร่างกาย หรือปวดเรื้อรัง แต่หลายคนก็ยังแอบกังวลว่า แทงลงไปบนหัวแบบนี้จะไปโดนสมองรึเปล่า? แล้วมัน ช่วยฟื้นฟูร่างกายได้ยังไง? 🤔
วันนี้ผมจะมาเล่าให้ฟังแบบเข้าใจง่าย สบาย ๆ นะ
ฝังเข็มศีรษะคืออะไร? ทำไมต้องฝังที่หัว?
พูดง่าย ๆ ฝังเข็มศีรษะก็คือการใช้เข็มเล็ก ๆ แทงลงไปที่หนังศีรษะ แต่ไม่แทงทะลุถึงสมองแน่นอน! 😁
แพทย์แผนจีนเชื่อว่า ศีรษะเป็นศูนย์กลางของหยาง (Yang) และเป็นจุดรวมของเส้นลมปราณที่เชื่อมโยงไปทั่วร่างกาย พอฝังเข็มเข้าไป มันก็เหมือนช่วย ปรับสมดุลของพลังงาน กระตุ้นการทำงานของสมอง และเพิ่มการไหลเวียนของเลือด
ส่วนถ้าดูตามหลักกายวิภาคศาสตร์ การฝังเข็มที่ศีรษะสามารถ กระตุ้นการทำงานของสมองผ่านระบบประสาทส่วนกลาง (CNS) และ ช่วยฟื้นฟูระบบการเคลื่อนไหวของร่างกาย ได้
ฝังเข็มศีรษะช่วยเรื่องอะไรได้บ้าง?
✅ ฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke Rehabilitation)
✅ ช่วยให้ผู้ป่วยอัมพฤกษ์-อัมพาตกลับมาเคลื่อนไหวดีขึ้น
✅ ลดอาการชา ปวดจากระบบประสาท เช่น Neuropathy, Migraine
✅ ลดความเครียด ปรับสมดุลระบบประสาท ทำให้นอนหลับดีขึ้น 💤
✅ เสริมความจำและสมาธิในผู้สูงอายุ หรือภาวะสมองเสื่อม (พาร์กินสัน อัลไซเมอร์)
น่าสนใจใช่มั้ย? แต่บางคนอาจจะกังวลว่า แล้วเข็มมันแทงลงไปลึกแค่ไหน? ไปโดนสมองรึเปล่า?
ฝังเข็มศีรษะลึกแค่ไหน? แทงทะลุถึงสมองมั้ย?
ข้อนี้สำคัญมากเลย หลายคนเข้าใจผิดว่า ฝังเข็มบนหัว = แทงเข้าไปถึงสมอง แต่จริง ๆ แล้ว มันไม่ได้ลึกขนาดนั้นเลย! 🥹
โครงสร้างของหนังศีรษะ (Scalp Layers)
1. ผิวหนัง (Skin) → ชั้นนอกสุด
2. เนื้อเยื่อใต้ผิวหนัง (Subcutaneous Tissue) → มีเส้นเลือดและเส้นประสาท
3. ชั้นพังผืด (Aponeurosis หรือ Galea Aponeurotica) → จุดที่เข็มฝังถึง
4. เยื่อหุ้มกะโหลกศีรษะ (Pericranium)
5. กะโหลกศีรษะ (Skull) → ชั้นกระดูกที่ป้องกันสมอง
6. เยื่อหุ้มสมอง (Dura Mater, Arachnoid Mater, Pia Mater)
แล้วเข็มฝังลงไปถึงไหน?
✅ เข็มจะฝังอยู่แค่ชั้นหนังศีรษะและ Aponeurosis เท่านั้น
🚫 ไม่สามารถทะลุถึงกะโหลก เยื่อหุ้มสมอง หรือสมองได้ เพราะมีกระดูกแข็ง ๆ คอยป้องกันอยู่
แบบนี้ทุกคนน่าจะสบายใจขึ้นแล้วนะ ว่าฝังเข็มศีรษะ ไม่ไปโดนสมองแน่นอน! 😆 แต่แม้จะไม่เข้าไปถึงสมอง มันก็มีผลกระทบต่อสมองอยู่ดี
แล้วมันช่วยกระตุ้นสมองยังไง?
ฝังเข็มศีรษะมีผลทางอ้อมต่อสมองผ่าน 3 กลไกหลัก
1️⃣ กระตุ้นการไหลเวียนโลหิตไปยังสมอง
• ทำให้สมองได้รับออกซิเจนและสารอาหารมากขึ้น
• ช่วยให้สมองทำงานได้ดีขึ้น
2️⃣ กระตุ้นเส้นประสาทที่เชื่อมโยงกับสมอง
• โดยเฉพาะ Motor Cortex และ Sensory Cortex ที่ควบคุมการเคลื่อนไหวและความรู้สึก
3️⃣ กระตุ้นการทำงานของ Gyrus ที่เกี่ยวข้อง
• Motor Gyrus → ช่วยฟื้นฟูการเคลื่อนไหว
• Sensory Gyrus → ลดอาการชา และอาการปวดเรื้อรัง
• Cingulate Gyrus → ช่วยปรับอารมณ์ ลดความเครียด
ข้อควรระวังในการฝังเข็มศีรษะ
🚫 ห้ามใช้ในกรณีเหล่านี้
• คนที่มี ภาวะเลือดออกง่าย หรือรับยาต้านเกล็ดเลือด
• คนที่มี แผลเปิด หรือติดเชื้อที่ศีรษะ
• คนที่เป็น โรคสมองรุนแรง เช่น Brain Tumor หรือ Meningitis
✅ ข้อควรปฏิบัติ
• ควรทำโดย แพทย์ฝังเข็มที่มีประสบการณ์
• ฝังในตำแหน่งที่ถูกต้อง เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ดีที่สุด
สรุปให้เข้าใจง่าย ๆ
☑ ฝังเข็มศีรษะไม่แทงทะลุไปถึงเยื่อหุ้มสมองหรือสมอง
☑ แต่สามารถ กระตุ้นสมองทางอ้อมผ่านระบบประสาทและการไหลเวียนเลือด
☑ มีผลดีต่อ Motor & Sensory Gyrus และช่วยฟื้นฟูการเคลื่อนไหว
☑ เหมาะสำหรับ ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง อัมพาต อาการชา ปวดเรื้อรัง
เปรียบเทียบให้เห็นภาพง่าย ๆ
ถ้าสมองของเราเป็นเหมือน CPU ของคอมพิวเตอร์ 🖥️ ฝังเข็มศีรษะก็เหมือน ไปกระตุ้นระบบระบายความร้อนและการจ่ายไฟให้ CPU ทำงานดีขึ้น
ไม่ได้ไปยุ่งกับ CPU โดยตรง แต่ช่วยให้เครื่องทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ
อ่านมาถึงตรงนี้ ทุกคนคิดว่ายังไงบ้าง? น่าตื่นเต้นมั้ย? หรือมีข้อสงสัยอะไรเพิ่มเติมบอกกันได้นะ ผมยินดีตอบเสมอ 😊
#ฝังเข็มศีรษะ #แพทย์แผนจีน #กระตุ้นสมอง #สุขภาพดีด้วยฝังเข็ม
ขอบคุณรูปภาพประกอบจาก
https://anatomytool.org/content/radiopaedia-drawing-gyri-and-sulci-superior-surface-brain-english-labels
