03/05/2025
อาการ "เกร็งตึงที่บริเวณ บ่า และไหล่ มีอาการเหมือนแขนอ่อนแรงร่วมด้วย" - ดูว่าอาการที่รู้สึกเหมือนกล้ามเนื้ออ่อนแรงเกิดจากอะไร -
*** อาการในลักษณะนี้ ไม่ได้เกิดจากความผิดปรกติของกระดูกสันหลัง แล้วไปกระทบต่อเส้นประสาท หรือที่หลาย ๆ คนเรียกว่า "หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทคอ" เสมอไป
******************************
1) อาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงจริง ๆ ยกตัวอย่างพยาธิสภาพที่อาจเกิดขึ้น (บางส่วน) เช่น
- MG: autoantibody ไปขัดขวาง ACh → กล้ามเนื้อไม่ตอบสนอง
- Botulism: สารพิษบล็อกการปล่อย ACh จากปลายประสาท
- myelin หรือ axon ของเส้นประสาทถูกทำลาย สั่งกล้ามเนื้อไม่ได้
- แทรคต์การส่งสัญญาณ motor (corticospinal tract) ถูกทำลาย
- และอื่น ๆ อีกหลาย ๆ พยาธิสภาพ
*** ทั้งนี้ พยาธิสภาพที่เกิดขึ้นจะต้องประเมินด้วยว่า เป็นความผิดปรกติของตัวคุมธาตุลมในระดับไหน เช่น เป็นความผิดปรกติในระดับ "หทัยวาตะ" หรือ "สัตถกะวาตะ"
*** ในส่วนของอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงจริง ๆ สิ่งที่ควรระวังในการนวดหรือยืดเหยียดกล้ามเนื้อ คือ
1.1) กล้ามเนื้อที่มีพยาธิสภาพ (เช่น อักเสบ, กล้ามเนื้อฝ่อลีบ, dystrophic muscle)จะ ทนต่อแรงดึงหรือแรงกดได้น้อยกว่าปกติ
1.2) ผู้ป่วยที่มีอาการจาก radiculopathy, neuropathy, หรือ spinal cord lesion มีเส้นประสาทที่เปราะบางหรืออักเสบอยู่แล้ว
*** เพราะฉะนั้น ใครคิดจะนวดอาการในกลุ่มนี้ จะดูแค่ว่า "แล้วจะนวดยังไง" แค่นี้ไม่ได้ ถ้าใครยังถามประโยคนี้อยู่ แปลว่า อาจจะยังไม่เข้าใจการวินิจฉัยอาการจริง ๆ
******************************
2) อาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง "หลอก" ยกตัวอย่างพยาธิสภาพที่อาจเกิดขึ้น (บางส่วน) เช่น
- เซลล์ประสาท, เส้นประสาทส่วนปลาย, ปลายประสาท-กล้ามเนื้อ และกล้ามเนื้อ → ยังทำงานได้ปกติ
- premotor cortex หรือ motor cortex อาจ "ไม่สามารถส่งสัญญาณเต็มแรง" ไปยังกล้ามเนื้อ
- สมองสามารถ “ปิดการสั่งการกล้ามเนื้อบางส่วน” เมื่อรู้สึกเจ็บปวด → เกิดการ ยับยั้งการเคลื่อนไหวแบบอัตโนมัติ
*** เท่ากับว่าอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงแบบนี้ พยาธิสภาพเดิมของกล้ามเนื้อไม่ได้เป็นอะไรเลย แต่ถ้าอยู่ดี ๆ เกิดภาวะนี้ขึ้นมา ต้องวินิจฉัยหาต้นเหตุของอาการให้เจอก่อน ซึ่งอาจจะเกิดจากบางสาเหตุ ยกตัวอย่าง เช่น
2.1) การรับรู้แรงหดตัวของกล้ามเนื้อผิดปกติ → รู้สึกว่าใช้แรงเต็มที่แล้ว แต่กล้ามเนื้อยังทำงานได้
2.2) ร่างกายอ่อนเพลีย, ไม่มีแรงขยับ ไม่ใช่เพราะกล้ามเนื้อเสีย แต่เพราะสมองไม่สั่งการเต็มที่
*** ที่สำคัญกว่านั้น คือ จุดที่เกิดอาการอ่อนแรงแบบนี้ ไม่ใช่จุดที่เกิดพยาธิสภาพจริง แต่จุดที่เกิดพยาธิสภาพจริงเป็นจุดอื่น ๆ เพราะฉะนั้น ก่อนที่จะลงมือนวดรักษาหรือนวดผ่อนคลายใครก็ตาม ต้องหาจุดเกิดกอาการหลักให้เจอก่อน
*********************