05/10/2025
ไม่เร่งเรียน แต่ต้องสอนทักษะพื้นฐานการอ่านในวัยอนุบาลไหม
มาหาคำตอบกับค่ะ 👇🏻👇🏻
สืบเนื่องมาจากโพสก่อนหน้า ที่อาจจะทำให้หลายคนสับสนว่า เอ๊ะ จะเรียน หรือ จะเล่นดี ในวัยอนุบาล และก็กลัวว่าจะทำให้หลายๆคนเข้าใจว่าไม่ต้องสอนอ่าน แล้วละเลยการปูพื้นฐานการอ่านที่สำคัญ เลยอยากขอตอบคำถาม ว่าควร ทั้งเรียน และ เล่น โดยต้องเรียนรู้ผ่านการได้เล่น ได้ลงมือทำ ไม่ใช่แค่เร่งให้อ่านเขียนได้แบบไม่เข้าใจพัฒนาการของเด็ก และ การเรียนต้องเหมาะสมกับสิ่งที่สมองเปิดประตูพร้อมรับ เด็กถึงจะได้ประโยชน์จริงๆ
วันนี้มาเรียนรู้กันว่า
เมื่อไหร่กันนะ…ที่เด็กจะ “อ่านคำที่มีตัวสะกด” ได้จริง?
คำว่า “บ้าน – ดิน – นอน” ฟังดูง่ายสำหรับผู้ใหญ่
แต่สำหรับเด็กเล็ก มันคือก้าวสำคัญจาก “การจำคำ” ไปสู่ “การอ่านอย่างเข้าใจ”
พื้นฐานก่อนจะอ่าน “คำที่มีตัวสะกด” ได้
ก่อนที่เด็กจะอ่านคำเหล่านี้ได้ เขาต้องค่อย ๆ พัฒนาทักษะสำคัญ 3 อย่างนี้ก่อนค่ะ
1️⃣ การตระหนักรู้เสียง (Phonological Awareness)
เด็กต้องฟังแยกเสียงต้น กลาง ท้ายของคำได้ เช่น
รู้ว่า “มา” กับ “ม้า” ต่างกันที่เสียงสั้น–ยาว และรู้ว่า “ดิน” มีเสียง “น” ปิดท้าย
2️⃣ การจับคู่เสียงกับตัวอักษร (Phonics) เมื่อเด็กเข้าใจเสียงแล้ว เขาต้องรู้ว่าตัวอักษรใดแทนเสียงนั้น เช่น ตัว “น” ออกเสียง /n/ และสามารถผสมเสียงได้ว่า “ด – ิ – น → ดิน”
3️⃣ การผสมเสียง (Blending Skills) คือขั้นที่เด็กผสมเสียงพยัญชนะ–สระ–ตัวสะกดได้ต่อเนื่อง โดยไม่ต้องหยุดทีละพยางค์
ดังนั้นมารู้จัก พัฒนาการด้านการอ่านตามวัยกันค่ะ
เด็กวัย 4–5 ปี มักเริ่มจากการรู้จักพยัญชนะและสระ
และอ่านคำง่าย ๆ ที่ไม่มีตัวสะกดได้ เช่น “กา – มา – นา”
เมื่อถึง 5–6 ปี เด็กเริ่มสังเกตเสียงท้ายของคำได้ ฟังออกว่า “บ้าน ดิน นอน” มีเสียงปิด แต่ยังต้องอาศัยการชี้และอ่านซ้ำจากผู้ใหญ่
พอเข้าสู่ 6–7 ปี เด็กส่วนใหญ่เริ่มอ่านคำที่มีตัวสะกดง่าย ๆ ได้ ถ้าได้รับการฝึก phonics อย่างต่อเนื่อง
และเมื่อถึง 7–8 ปี การอ่านจะคล่องขึ้น สามารถอ่านคำที่ซับซ้อน เช่น “เครื่องบิน – สวนสัตว์ – ว่ายน้ำ” ได้อย่างมั่นใจ
โดยทั่วไป เด็กจึงเริ่ม “อ่านคำที่มีตัวสะกดได้จริง” ช่วงอายุประมาณ 6–7 ปี แต่ถ้าได้ฝึกฟังเสียงและเชื่อมโยงเสียงกับตัวอักษรตั้งแต่ปลายอนุบาล เขาจะพร้อมอ่านคำสะกดได้เร็วกว่าค่าเฉลี่ยค่ะ
สิ่งที่งานวิจัยบอกเรา ว่า เริ่มสอนพื้นฐานการอ่านตั้งแต่วัยอนุบาล ดีอย่างไร คือ
❤️ เด็กก่อนวัยเรียนที่เรียนรู้การฟังแยกเสียงพยัญชนะ
และจำตัวอักษรได้ จะมีพัฒนาการด้าน “พื้นฐานการอ่าน” ดีขึ้นอย่างชัดเจน
❤️ เด็กที่ได้ฝึกฟังและผสมเสียงมาก่อน เมื่อเข้าสู่ประถม จะจัดการกับโครงสร้างคำและตัวสะกดได้ดีขึ้น
แปลว่า เด็กวัยก่อนประถมสามารถ “เตรียมพร้อมในการอ่านคำสะกด” ได้จริง ถ้ามีการฝึกที่เป็นระบบ เหมาะสม และไม่เร่งเกินไป
❤️ เมื่อเข้า ป.1 แล้ว ปัจจัยที่มีผลต่อการอ่านจะเปลี่ยนไปเป็น “ความรู้ตัวอักษร” และ “ความเร็วในการเชื่อมโยงเสียงกับคำ” ดังนั้นเด็กที่ฝึกฟังและรู้จักเสียงตัวอักษรจนคล่องจะอ่านคำที่มีตัวสะกดได้เร็วและมั่นใจกว่า
สรุปสำหรับพ่อแม่และครู
เด็กจะเริ่มอ่านคำที่มีตัวสะกดได้จริงเมื่อ…
• ฟังแยกเสียงต้น–ท้ายของคำได้
• เข้าใจเสียงของตัวอักษรแต่ละตัว
• ได้ฝึกผสมเสียงอย่างเป็นระบบ
สิ่งสำคัญไม่ใช่การเร่งให้เด็กอ่านเร็วที่สุด แต่คือการให้เวลาในการสร้าง “พื้นฐานเสียงที่มั่นคง” เพราะการอ่านที่แท้จริงไม่ใช่การจำคำ แต่คือการเข้าใจว่า “เสียงกับอักษร” ทำงานร่วมกันอย่างไร
“อย่าเร่งให้ลูกอ่านคำสะกดก่อนเวลา แต่จงให้เขาได้ฟัง จับเสียง และเชื่อมโยงเสียงกับตัวอักษร เพราะเมื่อรากฐานเสียงแข็งแรง — การอ่านจะงอกงามเองตามวัย”
#พัฒนาการการอ่าน
#พ่อแม่พอเพียง
