08/08/2025
🧠💊 ผู้ป่วยกลืนลำบากหลังโรคหลอดเลือดสมอง – ยาเม็ดทั้งเม็ดอาจปลอดภัยกว่าที่คิด! ผลงานวิจัยใหม่จากวารสาร Stroke (2025)
*วิธีการศึกษา*
ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองเฉียบพลัน 60 คน (เฉลี่ยอายุ 73 ปี) มีภาวะกลืนลำบาก (GUSS < 20)
โดยเปรียบเทียบการกลืน
- ยาบดผสมแอปเปิลซอส
- ยาทั้งเม็ด 3 แบบ (กลม 8 มม. /ยาวรี 17 มม. / แคปซูล) + แอปเปิลซอส
ทำการประเมินการกลืนด้วย FEES (fiberoptic endoscopic evaluation of swallowing), ประเมินความปลอดภัยด้วย Penetration-Aspiration Scale (PAS), และประสิทธิภาพการกลืน (Residue scale)
*ผลการทดสอบการกลืน*
การกลืนยาทั้งเม็ด (Whole solid dosage form [SDF])
- ทดลองทั้งหมด 174 ครั้ง
- 20 ครั้งกลืนไม่ได้ (เคี้ยว, บ้วน, หยุด)
- 154 ครั้งที่กลืนสำเร็จ → ปลอดภัย 100% (ไม่มีสำลักหรือรั่วเข้าหลอดลม)
กลืนแอปเปิลซอสพร้อมยา
- 22 ใน 154 ครั้ง (14.3%) ถูกจัดว่า “ไม่ปลอดภัย” (PAS ≥ 3)
กลืนยาบด (Crushed SDFs)
- ผู้ป่วย 7 ใน 58 คน (12.1%) จัดว่า “กลืนไม่ปลอดภัย”
- พบ เศษยาค้างในคอ (vallecular residue) มากกว่ายาทั้งเม็ดอย่างมีนัยสำคัญ (P < 0.001)
*สรุป*
- ยาทั้งเม็ดที่กลืนได้หมด ปลอดภัยมาก
- การบดยา ไม่ช่วยลดความเสี่ยงสำลัก แถมเพิ่มเศษยาค้าง → อาจกระทบการดูดซึมและเพิ่มโอกาสติดเชื้อ
- ควรพิจารณาใช้ FEES เพื่อประเมินก่อนตัดสินใจบดยา
Ref: https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/STROKEAHA.125.051237
