09/06/2025
คำแนะนำดีๆ สำหรับคนไข้ที่ใช้ยา GLP1 ค่ะ
💉 คำแนะนำปฏิบัติตัวเมื่อใช้ยาฉีดฮอร์โมนคุมหิว (Semaglutide & Tirzepatide)
สำคัญ! ยาฉีด GLP-1 RA เป็นเพียงเครื่องมือช่วยเสริม ต้องใช้คู่กับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินและการออกกำลังกายเท่านั้น
🎯 หลักการใช้ยา
กลไกการออกฤทธิ์: ยาทำงานโดยกระตุ้นตัวรับฮอร์โมน GLP-1 RA หรือ GIP ซึ่งช่วยควบคุมระดับน้ำตาล ชะลอการย่อยอาหาร ทำให้รู้สึกอิ่มนาน และลดความอยากอาหาร
✴️ ข้อบ่งใช้ในการใช้ยา
👉 โรคอ้วนที่มีค่าดัชนีมวลกาย≥ 30 กก.ต่อตร.ม. หรือดัชนีมวลกาย ≥ 27 กก.ต่อตร.ม.และมีโรคที่เกี่ยวข้องกับภาวะน้ำหนักตัวเกิน เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง นอนกรนและหยุดหายใจ ที่พยายามปรับพฤติกรรมอาหารและออกกำลังกายแล้วไม่สำเร็จ
‼️ข้อควรระวังหากต้องการเริ่มใช้ยา
👉 ปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยานี้หากท่านมีภาวะโรคตับอ่อนอักเสบ โรคถุงน้ำดีอักเสบและนิ่วในถุงน้ำดี โรคไทรอยด์ มี เป็นโรคไตหรือกำลังฟอกไต เป็นโรคตับ
👉 ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรแจ้งให้แพทย์ทราบเพราะอาจต้องปรับขนาดยารักษาโรคเบาหวาน และห้ามใช้ยานี้แทนการใช้ยาฉีดอินซูลิน
👉 การใช้ยานี้ร่วมกับยาบางชนิดอาจมีผลต่อการรักษาหรือเกิดอันตราย ให้แจ้งแพทย์หากท่านใช้ยาอื่นร่วมด้วย ได้แก่ ยารักษาโรคเบาหวาน (เช่น ยาไกลเมพิไรด์ ไกลเบนคลาไมด์ เอ็กเซนาไทด์ ลิซิเซนาไทด์ อินซูลิน) หรือยาต้านการแข็งตัวของเลือด (เช่น ยาวอร์ฟาริน)
👉 ถ้าท่านปรับขนาดยาของอินซูลิน แพทย์อาจแนะนำให้ตรวจระดับน้ำตาลในเลือดบ่อยขึ้นกว่าเดิม
💉Semaglutide (Ozempic/Wegovy): ฉีดสัปดาห์ละครั้ง
💉Tirzepatide (Mounjaro): เป็นยากลุ่ม dual GIP/GLP-1RA ฉีดสัปดาห์ละครั้ง
⏰ การใช้ยาอย่างถูกต้อง
👉 เวลาฉีด: ฉีดยาสัปดาห์ละ 1 ครั้ง เวลาไหนก็ได้ ไม่จำเป็นต้องฉีดก่อนหรือหลังอาหาร
👉 หากป่วยหรือกินไม่ได้ ให้หยุดฉีดชั่วคราว
🍽️ การปรับอาหาร (สำคัญมาก!)
👉 เริ่มต้นอย่างค่อยเป็นค่อยไป: ลดขนาดมื้ออาหารทีละเล็กทีละน้อย
👉 กินช้าๆ เคี้ยวดีๆ: ให้ร่างกายรับรู้สัญญาณอิ่มได้ทัน
👉 เลือกอาหารคุณภาพดี: เนื้อสัตว์ไม่มีมัน เน้นผักใบ และคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน
👉 เพิ่มโปรตีน: เพื่อรักษามวลกล้ามเนื้อ
👉 หลีกเลี่ยงอาหารมัน: ลดความเสี่ยงผลข้างเคียงทางเดินอาหาร
👉 ลดขนมหวาน อาหารทอด และอาหารสำเร็จรูป
👉 ดื่มน้ำเพียงพอ: อย่างน้อย 8-10 แก้วต่อวัน ป้องกันการขาดน้ำ
👉 อิ่ม ให้หยุด
⚠️ ผลข้างเคียงที่ควรระวัง
อาการคลื่นไส้ อาเจียน
ส่วนใหญ่จะดีขึ้นเองเมื่อร่างกายปรับตัว
หากอาการรุนแรงให้ปรึกษาแพทย์
🏃♀️ การออกกำลังกาย
เน้นการออกกำลังกายเพื่อรักษามวลกล้ามเนื้อ
ควรออกกำลังกายควบคู่กับการใช้ยา
จำไว้: ยาฉีด GLP-1 RA ไม่ใช่ "ยาวิเศษ" แต่เป็นเครื่องมือช่วยให้การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมทำได้ง่ายขึ้น ความสำเร็จที่แท้จริงมาจากการปรับวิถีชีวิตอย่างยั่งยืน
#การลดน้ำหนัก #สุขภาพ #แพทย์โภชนาการ #นักกำหนดอาหาร
บทความโดย ผศ.ดร.นพ.ชายธง ชูเรืองสุข
จัดทำโดยคณะอนุกรรมการฝ่ายสื่อสารองค์กร สมาคมผู้ให้อาหารทางหลอดเลือดดำและทางเดินอาหารแห่งประเทศไทย
