07/06/2025
# # 🔍 แนวแรง (Force Line / Kinetic Chain) คืออะไร?
“แนวแรง” คือแนวทางที่ **แรงเคลื่อนผ่านร่างกาย** จากจุดหนึ่งไปยังอีกจุด
มันเป็นระบบ “การส่งแรงต่อกัน” ระหว่างข้อต่อ กระดูก กล้ามเนื้อ และเนื้อเยื่อพังผืด ที่ร่างกายใช้ทุกครั้งที่เราขยับ
แรงจะไม่หยุดอยู่ที่ข้อเดียว
มันจะต้องไหล “ต่อกัน” เหมือนการวิ่งของกระแสไฟฟ้าหรือแรงดันในท่อ
ถ้าจุดใดสะดุด จุดต่อไปก็จะรับแรงแทน → และนั่นคือจุดที่เริ่มมีปัญหา
---
# # 🧠 หลักการของ Kinetic Chain
แนวคิดนี้ตั้งอยู่บนหลักการว่า...
> **“ร่างกายคือห่วงโซ่การเคลื่อนไหว” (chain of movement)**
> ไม่ใช่การทำงานของข้อใดข้อหนึ่งโดด ๆ
หากข้อใดข้อหนึ่ง **เสียสมดุล (misaligned / hypomobile / underactive)**
จุดอื่น ๆ จะต้อง **ปรับการทำงานเพื่อชดเชย** → ซึ่งนำไปสู่ความเครียด, ความตึง, และอาการปวด
---
# # ⚙️ ประเภทของ Kinetic Chain
# # # 1. **Closed Kinetic Chain (CKC)**
เมื่อปลายของแขนหรือขาสัมผัสกับพื้นหรือวัตถุคงที่ เช่น การยืน, squat, push-up
- ข้อทุกข้อในแนวนั้น “ส่งผลต่อกัน” อย่างใกล้ชิด
- แรงต้องถูกดูดซับและส่งผ่าน → ถ้าข้อหนึ่งเสีย สมดุลทั้งระบบจะพัง
✅ ใช้ประเมินการส่งแรงในท่าทางการใช้ชีวิตจริง เช่น เดิน, ลุกจากเก้าอี้, ก้มยกของ
---
# # # 2. **Open Kinetic Chain (OKC)**
เมื่อปลายแขนหรือขา “ลอย” เช่น leg raise, arm swing
- ใช้เน้นการฝึกกล้ามเนื้อเฉพาะจุด
- ใช้ทดสอบว่ามีกล้ามเนื้อมัดใดที่ไม่ทำงาน หรือ overuse
---
# # 🧩 องค์ประกอบสำคัญของ “แนวแรง” ในร่างกาย
# # # ▪️ ระบบแกนกลาง (Core System)
แรงจากแขนหรือขา **ต้องผ่านแกนกลาง** ก่อนจะแสดงผลที่ปลาย
ถ้า core ไม่มั่นคง → แนวแรงจะ “รั่ว” กลางทาง
ผลคือ ข้อต่อปลาย (เช่น หลังล่าง, หัวเข่า, ไหล่) จะรับแรงเกิน
---
# # # ▪️ ข้อต่อหลัก (Major Load Joints)
แต่ละข้อต่อมีหน้าที่รับและส่งแรง เช่น:
- **เท้า – ข้อเท้า** รับแรงกระแทกจากพื้น
- **เข่า – สะโพก** ควบคุมการงอ-เหยียด ถ่ายแรงขึ้นลำตัว
- **กระดูกเชิงกราน – กระดูกสันหลัง** ควบคุมทิศทาง
- **หัวไหล่ – คอ** ร่วมในการควบคุมแรงจากแขนและท่าทาง
---
# # # ▪️ เนื้อเยื่อพังผืด (Fascia)
Fascia ทำหน้าที่ “ยึดโยง” การส่งแรง
เส้นใยของพังผืดที่ต่อเนื่องกัน (เช่น superficial front line, deep back line ตามแนว Anatomy Trains)
จะเป็นเส้นทางที่แรงสามารถ “เดิน” ไปยังส่วนอื่นได้
ถ้าพังผืดตึง → การส่งแรงจะหยุดชะงักที่จุดนั้น
---
# # ❌ ถ้าแนวแรงพัง จะเกิดอะไรขึ้น?
1. แรงไหลผิดเส้นทาง → ข้อหรือกล้ามเนื้อบางจุดต้องทำงานแทน
2. ร่างกายเริ่มใช้ “กลไกชดเชย” เช่น เดินเบี้ยว, บิดตัว, เข่างุ้ม
3. สมองจะ “จดจำ” การชดเชยนั้นเป็นพฤติกรรม
4. เกิด “อาการปวดแบบเรื้อรัง” แม้ไม่ได้ใช้งานหนัก
---
# # 🔧 แนวทางฟื้นฟู “แนวแรง” ในการรักษา
ที่ Saldra Artua เราใช้แนวคิดนี้ในทุกขั้นตอนของการรักษา:
# # # ✅ ขั้นที่ 1: ประเมินแนวแรง
- ใช้การสังเกต postural chain
- ทดสอบ CKC เช่น wall squat, step-down test
- ตรวจจังหวะการเคลื่อนไหวช้า (movement sequencing)
# # # ✅ ขั้นที่ 2: ปลุกจุดที่ไม่ทำงาน
- กระตุ้นกล้ามเนื้อมัดลึกด้วยไฟฟ้า หรือ motor cue
- ใช้การฝึกหายใจร่วมกับ core activation
# # # ✅ ขั้นที่ 3: ปลดล็อกจุดตึง / จัดโครงสร้าง
- manual therapy เพื่อให้แนวแรงกลับสู่แกน
- ultrasound / heat เพื่อให้ fascia ยืดหยุ่น
# # # ✅ ขั้นที่ 4: ฝึกให้แรงไหลต่อเนื่อง
- ท่า functional เช่น reach, lunge, step with core
- เชื่อมการหายใจกับการเคลื่อนไหว (breath-flow movement)
- ฝึกเป็นชุดต่อเนื่องเหมือนชีวิตจริง (integrated kinetic practice)
---
# # 🧠 สรุป:
> **แนวแรง (Force Line)** คือเส้นทางการเดินทางของแรงในร่างกาย
> ถ้าแรงเดินสะดุด → ร่างกายจะเริ่มพัง “แบบที่คุณไม่รู้ตัว”
> แต่ถ้าเราเข้าใจมัน และฟื้นฟูให้แรงกลับมาไหลเป็นระบบ
> คุณจะ “ไม่แค่หายปวด” — แต่จะได้ร่างกายที่ใช้ได้นานขึ้นอย่างแท้จริง