เอกสารตัวเขียนในประเทศไทย

เอกสารตัวเขียนในประเทศไทย เอกสารตัวเขียน: คลังความรู้ ภูมิปัญญาของประเทศ

เว็บไซต์ฐานข้อมูลเอกสารโบราณภาคตะวันตกในประเทศไทย ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน) ให้บริการสำเนาดิจิทัลภาพถ่ายเอกสารโบราณเขตภาคตะวันตกในประเทศไทย ไม่ว่าจะเป็น สมุดไทย ใบลาน สมุดฝรั่ง อยู่ในหลายๆ หมวด เช่น ตำราเวชศาสตร์ ตำราโหราศาสตร์ กฏหมาย วรรณคดี ฯลฯ นอกจากนี้ยังมีบทความและบล็อค ที่เกี่ยวกับเอกสารโบราณให้อ่านบนเว็บไซต์หรือดาวน์โหลดได้อีกด้วย

06/08/2025

Send a message to learn more

05/08/2025
ภาพบรรยากาศในงานประชุมเมื่อวาน วันนี้ยังมีการนำเสนอบทความนะคะ ถ้าใครสนใจเรียนเชิญนะคะ
05/08/2025

ภาพบรรยากาศในงานประชุมเมื่อวาน วันนี้ยังมีการนำเสนอบทความนะคะ ถ้าใครสนใจเรียนเชิญนะคะ

05/08/2025
04/08/2025
เรียนเชิญมาร่วมงานประชุมค่ะมาเปิดโลกกับงานเอกสารตัวเขียนกันนะคะ
01/08/2025

เรียนเชิญมาร่วมงานประชุมค่ะ
มาเปิดโลกกับงานเอกสารตัวเขียนกันนะคะ

อีก 3 วันเท่านั้น!!
ขอเชิญลงทะเบียนร่วมการประชุมวิชาการระดับชาติเนื่องในวันภาษาไทยแห่งชาติ ปี 2568
“เอกสารตัวเขียนไท(ย) : ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งอื่น”
📆 วันที่ 4-5 สิงหาคม 2568
⏰ เวลา 08.30 - 17.00 น.
🏢 ณ หอประชุม และ ห้อง 402
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
ลงทะเบียนฟรี ที่ 👇
https://www.sac.or.th/portal/th/activity/detail/535
พร้อมรับของที่ระลึก
กำหนดการ
📆วันจันทร์ที่ 4 สิงหาคม 2568
📍หอประชุม ชั้น 4
08.30 – 08.45 น. ผู้อำนวยการศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร กล่าวเปิดงาน
08.45 – 10.15 น. เสวนาวิชาการ “มนุษย์กับเอกสารตัวเขียนไท(ย)”
-ดร.กนกวรรณ ชัยทัต
-ผศ. ดร.สมัย วรรณอุดร
- อ. ดร.สิทธิชัย พันชน
ดำเนินรายการ ดร.ดิเรก อินจันทร์
10.30 – 12.00 น. เสวนาวิชาการ “เอกสารตัวเขียนไท(ย): มนุษย์กับภาษา ศาสนา ความเชื่อ ภูมิปัญญา และธรรมชาติ”
-คุณยุวเรศ วุทธีรพล
-อ.พอพล สุกใส
-คุณชูชาติ ใจแก้ว
-คุณสุนิติ จุฑามาศ
-คุณชวนพิศ นภตาศัย
ดำเนินรายการ อ.ดอกรัก พยัคศรี
13.00 – 14.30 น. การนำเสนอบทความวิชาการ
• วัตถุ-สังคมของอักษรไท: ฟอนต์อักษรไทเหยาะและความเป็นชาติพันธุ์ไทในเวียดนาม -รศ.ดร. ยุกติ มุกดาวิจิตร
• “เทศนาสอนประชาชนลานพิมพ์” ของโรงพิมพ์พระจันทร์ ปฐมบทแห่งคัมภีร์ใบลานเส้นพิมพ์ของประเทศไทย: กรณีศึกษาในจังหวัดอุบลราชธานี -พระปกรณ์ ชินวโร (ปุกหุต)
• เสียงอักษร: ท่วงทำนองร้อยกรองไทย จากเอกสารตัวเขียนในจังหวัดเพชรบุรี
-อ.จตุพร บุญประเสริฐ
14.45 – 17.00 น. การนำเสนอบทความวิชาการ
• หนังสือตำราประจำครอบครัว : การเปลี่ยนผ่านของความรู้จากครอบครัวสู่พื้นที่สาธารณะในภาคใต้ พ.ศ. 2460 – 2510 – ผศ. ดร.พรชัย นาคสีทอง
• โหราศาสตร์ดวงเมือง: บันทึกข้อมูลประวัติศาสตร์ล้านนา -คุณชัยวุฒิ ไชยชนะ
• โฉลก: เรือน และถิ่นที่อยู่อาศัย ตามแบบโลกทัศน์ล้านนา -คุณฐาปนีย์ เครือระยา
• ฤกษ์ยามในจารึกแผ่นงาช้าง ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร -คุณวรพล ไม้สน
• คำทำนายเหตุการณ์จากลักษณะของพระอาทิตย์ -อ. ดร.ณัฐพงษ์ ปัญจบุรี
• ศึกษาเปรียบเทียบตำราห่วงฉบับภาคใต้กับตำราห่วงตามตำราพรหมชาติ -คุณสุรยวีย์ วัฒนะประกรณ์กุล
📍ห้อง 402 ชั้น 4
13.00 – 14.30 น. การนำเสนอบทความวิชาการ
• บทโองการที่ใช้ประกอบเอกสารตัวเขียนประเภทตำรับยาและตำราการแพทย์แผนไทยภาคใต้ -คุณธวัลรัตน์ พรหมวิเศษ และคุณชัยวุฒิ พิยะกูล
• ตำราสมุดฝรั่งภาคใต้: เอกสารศักดิ์สิทธิ์ว่าด้วย “บทสวดโองการ” ช่วงทศวรรษ 2500-ปัจจุบัน -อ.ชาญณรงค์ คงฉิม
• การปริวรรตและวิเคราะห์ตำรับยาพื้นบ้านที่มีกัญชาเป็นส่วนประกอบที่ปรากฏในสมุดฝรั่ง จังหวัดสงขลา -อ.วิทยา บุษบงค์
• การศึกษาเชิงวิเคราะห์เอกสารต้นฉบับตำรายาแพทย์แผนไทยวัดท้ายน้ำ ตำบลท้ายน้ำ อำเภอโพทะเล จังหวัดพิจิตร -คุณกมลลักษณ์ ศรีรักษ์, คุณปริยาภัทร พิมเสน, คุณปสุตา ส้มแก้ว และคุณสุภารัตน์ แซ่ลี
14.45 – 17.00 น. การนำเสนอบทความวิชาการ
• องค์ความรู้เรื่องการทำนายความอุดมสมบูรณ์เกี่ยวกับข้าวจากเอกสารตัวเขียนภาคกลาง: ความเชื่อและภูมิปัญญาไทยกับการอิงอาศัยธรรมชาติ -คุณธนภัทร พิริย์โยธินกุล
• “ถ้าจะใคร่รู้ฝนแล้ง ให้สังเกตดูพุธ”: ตำราดูฝนแล้งฝนตกของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์ และองค์ความรู้ทางโหราศาสตร์อุตุนิยมวิทยา
-คุณปรีดาภรณ์ เอี่ยมแจ๋
• คติความเชื่อและประเพณีการปลูกเรือนของชาวไทลื้อ ไทเขิน และไทใหญ่ -คุณไพลิน ทองธรรมชาติ
• การดำเนินการทางคณิตศาสตร์ในตำราโจทย์เลข ฉบับวัดใหม่นครบาล จ.ราชบุรี
-คุณจิตตวิสุทธิ์ ปิ่นทอง
• การศึกษาของพระสงฆ์ล้านนาในอดีต: กรณีศึกษาชีวประวัติครูบาอภิวงศ์ คันธวังโส
-คุณวีรศักดิ์ ของเดิม
• ตือม้าฮายด่าว: ในเอกสารไทแทงกับการจัดการความทรงจำและการสร้างอัตลักษณ์ของถิ่นที่ของคนไทในเมืองชายแดนเวียดนาม -รศ. ดร.อัจฉริยา ชูวงศ์เลิศ
• ความทรงจำ เรื่องเล่า และประวัติศาสตร์นิพนธ์อำเภอด่านซ้าย จากเอกสารโบราณวัดศรีสะอาด บ้านเก่า อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย -คุณปฐมพร จำปาอ่อน คุณวีระพล ศรีบุญมี และคุณชนวีร์ คำมี
📆วันอังคารที่ 5 สิงหาคม 2568
📍หอประชุม ชั้น 4
08.30 – 10.15 น. การนำเสนอบทความวิชาการ
• คติความเชื่อเรื่องผีในเอกสารตัวเขียนไท: ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับโลกเหนือธรรมชาติ -คุณเจษฎาภรณ์ ฉุยฉาย
• สิ่งศักดิ์สิทธิ์และสิ่งเหนือธรรมชาติ ในเอกสารโบราณอีสานประเภทกฎหมาย
-คุณชวนากร จันนาเวช
• องค์ความรู้จากตำราโบราณไทลื้อ: พิธีสืบชะตาคนป่วยกับต้นไม้สะหลี -คุณอณุสรณ์ บุญเรือง
• คัมภีร์ปฐมมูล: กำเนิดโลก และจักรวาล -อ.ชาญชวิศ ทุ่มโมง
• ไสยเวทย์ และหนังสือบุด กับปฏิสัมพันธ์ระหว่างชาติพันธุ์ในจังหวัดชายแดนภาคใต้
- ผศ.ดร.พิเชฐ แสงทอง
10.30 – 12.00 น. การนำเสนอบทความวิชาการ
• พหุจักรวาลในพหุชาติพันธุ์ไท: การศึกษาเปรียบเทียบจากเอกสารตัวเขียนไท(ย)
-รศ. ดร.พิเชฐ สายพันธ์
• อานิสงส์โขคำ ฉบับวัดยางควาง: การศึกษาในมุมมองศาสนาพื้นถิ่น (Vernacular religion) -อ.ณัฐวุฒิ แสงพันธ์
• วิวัฒนาการอักขรวิธีลิกไทจากหลักฐานเปรียบเทียบในลิปิกรมจีนไทเมืองมาวสมัยราชวงศ์หมิงและชิง -คุณชินกฤต ตั้งศิริวัฒนากุล และ Mr. Madhurjya Buragohain
13.00 – 14.30 น. เสวนาวิชาการ “เอกสารตัวเขียนไท(ย) กับการสร้างสรรค์นวัตกรรม และทิศทางการศึกษาเอกสารตัวเขียนของประเทศไทยในอนาคต”
• รศ. ดร.อภิลักษณ์ เกษมผลกูล
• ผศ. ดร.ราชันย์ นิลวรรณาภา
• ผศ. ดร.กังวล คัชชิมา
• ผศ. ดร.อธิราชย์ นันขันตี
• คุณยุวเรศ วุทธีรพล
• อ.ดอกรัก พยัคศรี
📍ห้อง 402 ชั้น 4
10.45 – 12.00 น. การนำเสนอบทความวิชาการ
• จระเข้ในวรรณกรรมไทย: โองการสรรเสริญจระเข้ -คุณจามีกร ชูทรัพย์
• คำสู่ขวัญช้างเมืองน่าน: ลักษณะต้นฉบับ เนื้อหา และการเปรียบเทียบสำนวน
-คุณคณปกรณ์ จันทร์สมบูรณ์
• ตำราแมว: แมวในอุดมคติกับชีวิตที่พึงปรารถนาของคนไทย -คุณพิทักษ์พงศ์ เก้าเอี้ยน
• อ่านบทละคร มองสมุดไทย: การตรวจสอบชําระบทละครความเก่าเรื่อง นางมโนห์รา -คุณสุธีรา สัตยพันธ์
• อักขรวิธีอักษรธรรมล้านนา ช่วงพุทธศตวรรษที่ 21-22: พัฒนาการและเอกลักษณ์ของยุคสมัย -คุณกรัณย์กร ธิติเวศน์สกุล
📣ใครไม่สะดวกเดินทางรับชมถ่ายทอดสดที่ Facebook Live: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร-SAC (เฉพาะหอประชุม ห้อง 402 จะเผยแพร่เทปบันทึกการนำเสนอหลังงานประชุม)
ตลอดงานเชิญร่วม workshop และชมนิทรรศการ
- การ์ดเกมสุดสร้างสรรค์ ชุด "อาลักษณ์อยุธยาตามหาอักษรและเซียมซี" คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร
- นิทรรศการ ดูดวงแต่งแก้เสียเคราะห์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยนครพนม
- นิทรรศการ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม
- นิทรรศการ สำนักวิจัยศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่
- นิทรรศการ art toy สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย มหาวิทยาลัยมหิดล
- นิทรรศการ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง
- นิทรรศการ “ทักษิณศาสตราพยากรณ์” และกระบวนการจัดการความรู้เอกสารโบราณโรงเรียนสตรีพัทลุง สถาบันทักษิณคดีศึกษา มหาวิทยาลัยทักษิณ
#เอกสารตัวเขียนไทย #มนุษย์ #สิ่งอื่น #วันภาษาไทย2568 #ศมส #ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร

30/07/2025
29/07/2025

ขอประณามการเผาทำลายคัมภีร์ใบลาน

สาขาวิชาจารึกภาษาไทยและภาษาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ในฐานะสถาบันการศึกษาที่สืบทอดและให้ความรู้เกี่ยวกับจารึกและเอกสารโบราณ ขอประณามการเผาทำลายคัมภีร์ใบลาน ในฐานะต่าง ๆ ดังนี้

คัมภีร์ใบลาน ในทางพุทธศาสนาเป็นคัมภีร์บันทึกพระธรรมคำสอนอันเป็นองค์แทนแห่งพระพุทธเจ้า คือสมเด็จพระศาสดา

คัมภีร์ใบลาน เป็นเอกสารโบราณ ที่บันทึกเรื่องราวในอดีตอันทรงคุณค่า บันทึกตัวอักษรโบราณที่สามารถกำหนดอายุของเอกสารได้ เป็นหลักฐานสำคัญแม้ปรากฏเพียงเศษเสี้ยวของใบลานเท่านั้น ดังที่ปรากฏเป็นคัมภีร์ใบลานอักษรธรรมอีสาน ภาษาบาลีและภาษาไทยถิ่นอีสาน อายุกว่าร้อยปีหรือหลายร้อยปี

คัมภีร์ใบลาน เป็นโบราณวัตถุ เป็นสังหาริมทรัพย์ที่เป็นของโบราณ ซึ่งโดยอายุ หรือโดยลักษณะแห่งการประดิษฐ์ หรือโดยหลักฐานเกี่ยวกับประวัติของสังหาริมทรัพย์นั้น เป็นประโยชน์ในทางศิลปะ ประวัติศาสตร์ หรือโบราณคดี และย่อมมีการคุมครองทางกฎหมาย

คัมภีร์ใบลาน เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติและสังคมโลก เป็นหลักฐานทางวัฒนธรรมเชื่อมโยงความเชื่อทางศาสนาและความเชื่อท้องถิ่น การแสดงออกของวิถีชุมชน ภูมิปัญญาในการจารใบลาน ภูมิปัญญาด้านภาษาท้องถิ่น ซึ่งควรอนุรักษ์ไว้อย่างยิ่ง

จึงขอให้ผู้กระทำหยุดการกระทำดังกล่าว และขอเรียกร้องให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ฯลฯ เข้ามากำกับดูแลในกรณีดังกล่าวด้วย

17/07/2025

เรียนเชิญผ้สนใจร่วมงานประชุมวิชาการ เอกสารตัวเขียนไท(ย): ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสิ่งอื่น ระหว่างวันที่ 4-5 สิงหาคม 2568
ไม่เสียค่าใช้จ่าย

Send a message to learn more

26/05/2025

วัดศาลาแดงเหนือ จ.ปทุมธานี เป็นหนึ่งในเครือข่ายการทำงานชุมชนของ ศมส. ที่เจ้าของข้อมูลคือชาวบ้านในชุมชนร่วมแรงร่วมใจลุกขึ้นมาจัดการข้อมูล อนุรักษ์เอกสารตัวเขียน อันเป็นของดีของชุมชน จนสามารถหาทุนสนับสนุนการอนุรักษ์เอกสารตัวเขียนและกิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่างต่อเนื่อง

Send a message to learn more

แนะนำการอบรมอักษรธรรมอีสานค่า
23/05/2025

แนะนำการอบรมอักษรธรรมอีสานค่า

🔍 อักษรธรรมอีสาน พัฒนามาจากอักษรอะไร?
📜 ทำไมอักษรนี้ นิยมใช้ใช้บันทึกเรื่องราวทางศาสนา และอื่น ๆ?
🗝️ แล้วอักษรธรรมอีสาน จะเป็นกุญแจสำคัญสู่ภูมิปัญญาอีสานได้อย่างไร?

มาเรียนรู้และหาคำตอบไปในการอบรม “อักษรธรรมอีสาน”
แล้วคุณจะมองอีสานผ่านตัวอักษรได้ลึกซึ้งกว่าที่เคย

วิทยากรโดย
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.บุญชู ภูศรี จากคณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

📆อบรมวันที่ 9, 11, 13, 16, 18, 20 ,23, 25, 27 และ 30 มิถุนายน 2568
🕐เวลา 19.00 – 21.00 น.
🌍ผ่านระบบออนไลน์ Zoom

ค่าลงทะเบียน
👤บุคคลทั่วไป 4,000 บาท/คน
🎓นักศึกษา 3,800 บาท/คน

ลงทะเบียนออนไลน์ได้ทาง
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd4JqOlsKE0RvkvVzSh9jhgk4QUQxWLTPQkCuPpUe8GMZ7F0Q/viewform?not_in_iframe=true

หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ งานบริการวิชาการและศิลปวัฒนธรรมสร้างสรรค์
โทร: 098-143-2308 หรือ E-mail: wassana.sua@mahidol.edu

-------------------------------------

เนื้อหาการอบรม
✅ที่มา พัฒนาการ และความสำคัญของอักษรธรรมอีสาน
✅รูปแบบ/อักขรวิธีของอักษรธรรมอีสาน
✅คำพิเศษที่พบบ่อยในเอกสารโบราณ
✅วิธีการถ่ายถอด (ปริวรรต) อักษรธรรมอีสานเป็นอักษรไทยกลาง

การอบรมนี้เหมาะกับใคร
✅นักภาษาศาสตร์หรือนักอักษรศาสตร์
✅นักอนุรักษ์เอกสารโบราณ หรือผู้ที่ทำงานด้านเอกสารโบราณ
✅นักเรียน นักศึกษา และผู้สนใจทั่วไป

-------------------------------------

ติดตามข่าวสารของ RILCA ได้ตามช่องทาง
Line : https://lin.ee/qrBU8li
IG: https://www.instagram.com/rilca_mahidol
YT : https://www.youtube.com/rilcamu2011
TT: https://www.tiktok.com/.mahidol
Web : https://lc.mahidol.ac.th

#ภาษาศาสตร์ #อักษรโบราณ #อักษรธรรมอีสาน #อีสาน #ภาษาศาสตร์ #อักษรศาสตร์

ที่อยู่

ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร 20 ถ. บรมราชชนนี ตลิ่งชัน
Bangkok
10170

เวลาทำการ

จันทร์ 09:00 - 18:00
อังคาร 09:00 - 18:00
พุธ 09:00 - 18:00
พฤหัสบดี 09:00 - 18:00
ศุกร์ 09:00 - 18:00

เบอร์โทรศัพท์

028809429

เว็บไซต์

แจ้งเตือน

รับทราบข่าวสารและโปรโมชั่นของ เอกสารตัวเขียนในประเทศไทยผ่านทางอีเมล์ของคุณ เราจะเก็บข้อมูลของคุณเป็นความลับ คุณสามารถกดยกเลิกการติดตามได้ตลอดเวลา

ติดต่อ การปฏิบัติ

ส่งข้อความของคุณถึง เอกสารตัวเขียนในประเทศไทย:

แชร์

Share on Facebook Share on Twitter Share on LinkedIn
Share on Pinterest Share on Reddit Share via Email
Share on WhatsApp Share on Instagram Share on Telegram