ณัฐพลคลินิก โรคภูมิแพ้ และระบบทางเดินหายใจ

12/05/2025

17/01/2025

PM 2.5 ภัยเงียบที่กลับมาทุกปี แถมส่งผลกระทบร้ายแรงต่อสุขภาพ โดยเฉพาะ "หลอดลมอักเสบ" ด้วยค่ะ วันนี้เรามีบทความเกี่ยวกับภาวะหลอดลมอักเสบจาก PM 2.5 มาฝากกันนะคะ

Cr. Thaipbs

แหล่งกำเนิดของ PM 2.5 มีหลากหลาย ทั้งจากการเผาไหม้เชื้อเพลิง เช่น การขนส่งทางถนน โรงงานอุตสาหกรรม การเผาขยะ หรือแม้กระทั่งการเผาป่าในพื้นที่ชนบท ฝุ่นเหล่านี้สามารถลอยอยู่ในอากาศได้เป็นเวลานานและแพร่กระจายได้ไกลจากแหล่งกำเนิด

กลไกการเกิดหลอดลมอักเสบจาก PM 2.5
PM 2.5 มีผลกระทบโดยตรงต่อระบบทางเดินหายใจ เนื่องจากฝุ่นละอองชนิดนี้สามารถเข้าสู่หลอดลมและก่อให้เกิดการอักเสบในเนื้อเยื่อที่บุผิวหลอดลม นอกจากนี้ ฝุ่นละอองยังสามารถกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันให้ตอบสนองมากเกินไป ส่งผลให้เกิดการหลั่งสารเคมีที่ทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรัง อาการที่พบบ่อย ได้แก่

1.ไอเรื้อรัง เกิดขึ้นบ่อยครั้งและมีเสมหะ
2. เจ็บคอ รู้สึกแสบร้อนหรือคันคอ
3. หายใจลำบาก เหนื่อยง่าย หายใจติดขัด
4. แน่นหน้าอก รู้สึกอึดอัดบริเวณหน้าอก
5. เสียงแหบแห้งเปลี่ยนไปจากปกติ

ใครคือกลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดหลอดลมอักเสบจาก PM 2.5 ?

1. เด็กเพราะมีระบบทางเดินหายใจที่ยังไม่แข็งแรง จึงมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคทางเดินหายใจได้ง่ายกว่าผู้ใหญ่
2. ผู้สูงอายุมีภูมิคุ้มกันต่ำกว่า จึงมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อและเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ง่าย
3. ผู้ป่วยโรคปอดเรื้อรัง ผู้ป่วยโรคหอบหืด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง จะมีอาการแย่ลงเมื่อสัมผัสกับฝุ่น PM 2.5
4. ผู้ที่ทำงานกลางแจ้ง จะได้รับฝุ่น PM 2.5 ในปริมาณที่สูงกว่าคนทั่วไป

ในผู้ป่วยที่สัมผัส PM 2.5 ในปริมาณสูงและต่อเนื่อง หลอดลมอักเสบเรื้อรังอาจพัฒนาเป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) ซึ่งเป็นภาวะที่หลอดลมตีบและมีการทำงานของปอดลดลงอย่างถาวร นอกจากนี้ การอักเสบในหลอดลมยังทำให้มีการหลั่งเสมหะเพิ่มขึ้น ส่งผลให้เกิดอาการไอ หายใจลำบาก และแน่นหน้าอก

นอกจากนี้ PM 2.5 ไม่ได้ส่งผลกระทบเพียงแค่หลอดลมอักเสบ แต่ยังเกี่ยวข้องกับโรคระบบทางเดินหายใจอื่น ๆ เช่น โรคหอบหืด โรคปอดบวม และโรคหัวใจขาดเลือด โดยเฉพาะในผู้ที่มีโรคประจำตัว การสัมผัส PM 2.5 เป็นระยะเวลานานสามารถลดอายุขัยเฉลี่ยและเพิ่มความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตจากโรคเรื้อรัง

ช่วงนี้ออกไปไหนมาไหนอย่าลืมใส่ mask กันฝุ่นพิษกันด้วยนะคะ

17/06/2024

อากาศเปลี่ยนแปลงบ่อยในช่วงฤดูฝนแบบนี้ห้ามไม่ได้แน่ๆ ค่ะ ยังไม่รวมฝุ่น ควัน สารก่อภูมิแพ้ที่ลอยมาพร้อมอากาศทำให้จามง่ายและเสี่ยงภูมิแพ้กำเริบได้มากกว่าปกติ ยิ่ง Pm2.5 ก่อตัวในช่วงสิ้นปีแบบนี้แล้วด้วย ต้องยิ่งระวังเลยนะคะ แต่อาการไหนบ้างที่เสี่ยงเป็นอาการภูมิแพ้อากาศ มาดูตามเช็กลิสต์ด้านล่างนี้กันค่าาา

+++ 13 Checklist! รวมทุกอาการภูมิแพ้อากาศ +++

1. น้ำมูกไหล เมื่ออากาศเปลี่ยน ฝนตก ออกไปข้างนอก
2. คันบริเวณตา คอ หู หรือเพดานปาก
3. ปวดศีรษะ
4. เสียงเปลี่ยน
5. จมูกไม่ได้กลิ่น
6. จาม ไอ เจ็บคอเรื้อรัง
7. หูอื้อ มีเสียงในหู เจ็บหูด้านหลัง
8. เปลือกตาบวม
9. น้ำตาไหล ตาแดง
10. อ่อนเพลียแม้หลังตื่นอน รู้สึกไม่สบายตัว หรือหงุดหงิดง่าย
11. ผิวหนังแห้ง คัน
12. มีอาการลมพิษ
13. มีเสมหะ

Cr. Thrivewellness

30/11/2023

ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับไรฝุ่นที่ชาวภูมิแพ้ควรรู้ มาดูกันเลยค่ะ

++ "ไรฝุ่น" คือสารก่อภูมิแพ้ที่พบมากที่สุดในผู้ป่วยภูมิแพ้
++ ที่นอน 1 หลังอาจมีไรฝุ่นอาศัยอยู่มากกว่า 2 ล้านตัว

ไรฝุ่นถือเป็นศัตรูอันดับ 1 ของชาวภูมิแพ้ที่รบกันไม่เคยชนะสักที ซึ่งไรฝุ่นเป็นแมลงขนาดเล็ก ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ขนาดแค่ 0.3 มม. เท่านั้นสามารถปะปนอยู่กับฝุ่นตามพื้นบ้าน ห้องนอน ที่นอน หมอน พรม และเครื่องเรือนต่างๆ โดยเฉพาะบ้านหรือห้องนอนที่มีความอับชื้นอากาศไม่ถ่ายเท ซึ่งไรฝุ่นกินจุเหล่านี้ มักกินเศษผิวหนังและรังแคเป็นอาหาร จากนั้นจะถ่ายมูลไว้ในสถานที่ที่อาศัยอยู่ โดยเฉพาะบนเตียง หรือที่นอน ซึ่งเป็นแหล่งสะสมของตัวไรฝุ่นและมูลของไรฝุ่น

ไรฝุ่นตัวเล็กมีมากกว่าที่คิด!
ในฝุ่นบ้าน 1กรัม สามารถพบไรฝุ่นได้ถึง 500ตัว
น้ำหนัก 1ใน 10ของหมอนเก่าอายุ 6ปี มาจากไรฝุ่นและมูลของไรฝุ่น
ในที่นอน 1หลัง มีไรฝุ่นอาศัยอยู่ประมาณ 2ล้านตัว
มูลของไรฝุ่นสามารถฟุ้งกระจายได้ง่ายและลอยเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจของเราในขณะนอนหลับ
เติบโตได้ดีที่อุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียสและชอบความชื้น โดยเฉพาะบนร่างกายของมนุษย์
มูลไรฝุ่นเป็นสาเหตุใหญ่ที่ทำให้อาการภูมิแพ้และโรคหอบหืดกำเริบจนควบคุมอาการได้ยาก

กำจัดไรฝุ่นอย่างไรไม่ให้ภูมิแพ้กำเริบ ?

1. ซักปลอกหมอน และผ้าปูที่นอน 1-2สัปดาห์ ด้วยน้ำร้อน 55-60องศาเซลเซียส เพื่อฆ่าไรฝุ่น และใช้ผ้าคลุมที่นอนและหมอนเพื่อกันไรฝุ่น
2. ใช้เครื่องดูดฝุ่นที่มีคุณภาพดี ถ้าเป็นไปได้ควรใช้เครื่องที่มี HEPA filter ด้วย- มีการระบายอากาศในห้องนอนเพื่อลดความชื้น อย่างน้อยควรเปิดประตูหน้าต่างห้องนอนวันละ 1ชั่วโมง ดีกว่าปิดห้องไว้ตลอดเวลา
3. ทำความสะอาดบ้านและห้องนอนด้วยผ้าชุบน้ำหมาดๆ
4. ไม่ควรปูพรม ไม่ควรใช้เฟอร์นิเจอร์ที่หุ้มด้วยผ้าและผ้าม่านในห้องนอน
5. ไม่ควรเก็บของเล่นจำพวกตุ๊กตาขนนิ่มๆ ในห้องนอน ถ้ามีควรทำความสะอาดด้วยน้ำร้อน 55-60องศาเซลเซียส หรือแช่แข็งเพื่อฆ่าไรฝุ่น
6. ไม่ควรนำสัตว์เลี้ยงเข้าไปในห้องนอน เพราะรังแคจากสัตว์เลี้ยงเป็นอาหารที่ดีของไรฝุ่น
7. นำที่นอน หมอน และพรม ตากแดดจัดๆ ประมาณ 3ชั่วโมงขึ้นไป จะช่วยฆ่าตัวไรฝุ่นได้

อย่างไรก็ตาม หากเกิดอาการผิดปกติใดๆ ก็อย่านิ่งนอนใจ ควรรีบปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคภูมิแพ้ เพื่อหาทางรักษาได้อย่างทันท่วงที

Cr. BDMS, PPTV

27/07/2023

ใครสังเกตตัวเองแล้วพบว่าตาขาวดูไม่สดใส สาเหตุหนึ่งอาจมาจากอาการ #ภูมิแพ้ขึ้นตา (Allergic Conjunctivitis) ได้นะคะ ลองมาดูว่าคุณเข้าข่ายเป็นแบบนี้รึเปล่า ?

อาการแบบไหนคือภูมิแพ้ขึ้นตา?

โดยปกติแล้วอาการภูมิแพ้ขึ้นตาจะมีอาการคันตา แสบตา น้ำตาไหล เปลือกตาและเยื่อบุตาบวมแดง ระคายเคืองตาจนต้องขยี้ตาบ่อยๆ เปลือกตาบวม บางเคสจะมีสีผิวรอบดวงตาที่คล้ำผิดปกติมักเป็น 2ข้าง อาจพบร่วมกับอาการของทางเดินหายใจส่วนบนได้บ่อยถึง 30%

หลายคนอาจคิดว่าโรคภูมิแพ้ขึ้นตาเป็นโรคที่ไม่ร้ายแรง เพียงแค่ก่อให้เกิดความรำคาญ ทั้งที่จริงแล้วหากปล่อยทิ้งไว้จนมีอาการเรื้อรัง เกิดภาวะแทรกซ้อน หรือไม่ได้รับการรักษาที่ถูกวิธี อาจทำให้เกิดแผลเป็นบริเวณกระจกตา ซึ่งส่งผลต่อการมองเห็นในระยะยาว หรือเกิดความพิการของสายตาได้ค่ะ

+++ วิธีการดูแลดวงตาและป้องกันโรคภูมิแพ้ขึ้นตา +++

1.พยายามหลีกเลี่ยงการสัมผัส รับประทาน หรือสูดดม สิ่งที่กระตุ้นให้เกิดอาการภูมิแพ้ที่ดวงตา เช่น ขนสัตว์ ไรฝุ่น แมลงสาบ สารเคมี อาหารที่แพ้ เป็นต้น

2. หลีกเลี่ยงการปูพรมภายในบ้าน เพราะพรมถือเป็นวัสดุกักเก็บฝุ่น รวมถึงสารก่อภูมิแพ้ชั้นดี

3. เปลี่ยนผ้าปูที่นอนและปลอกหมอนบ่อยๆ เพื่อลดไรฝุ่น

4. ไม่ควรใส่คอนแทคเลนส์ต่อเนื่องเป็นเวลานานข้ามคืน

5. ใช้น้ำตาเทียมช่วยเจือจางสารก่อภูมิแพ้ได้

6. ไม่ขยี้ตา เพื่อป้องกันไม่ให้การอักเสบของดวงตารุนแรงขึ้น

7. ประคบเย็น ช่วยลดอาการบวมบริเวณเปลือกตา

8. แว่นกันลม ที่ปิดทั้งด้านหน้าและด้านข้าง จะช่วยป้องกันดวงตาจากสารก่อภูมิแพ้ที่อยู่ในอากาศได้

9. หมั่นล้างมือให้สะอาดอยู่เสมอ