05/02/2025
T cell (ทีเซลล์) หรือ T lymphocyte เป็นเซลล์เม็ดเลือดขาวที่สำคัญในระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ตอบสนองต่อเชื้อโรค เซลล์ที่ติดเชื้อ เซลล์ผิดปกติ เซลล์มะเร็งT cell เป็นส่วนหนึ่งของ adaptive immune system (ระบบภูมิคุ้มกันจำเพาะ)สามารถเรียนรู้และจดจำเชื้อโรคได้ เซลล์นี้ถูกผลิตขึ้นจากไขกระดูก (bone marrow) และพัฒนาใน ต่อมไทมัส (Thymus) ซึ่งเป็นที่มาของชื่อ “T” cell 1. Helper T cells (CD4+ T cells) – กระตุ้นและควบคุมการทำงานของเซลล์ภูมิคุ้มกันอื่น ๆ เช่น B cells (ที่ผลิตแอนติบอดี) และ Macrophages (ที่ทำลายเชื้อโรค) 2. Cytotoxic T cells (CD8+ T cells) – ฆ่าเซลล์ติดเชื้อและเซลล์ผิดปกติ เช่น เซลล์มะเร็ง หรือเซลล์ที่ติดไวรัส 3. Regulatory T cells (Tregs) – ควบคุมและระงับระบบภูมิคุ้มกัน เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการตอบสนองที่มากเกินไป เช่น โรคภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง (Autoimmune disease) 4. Memory T cells – จดจำเชื้อโรคที่เคยเจอมาก่อน และตอบสนองได้รวดเร็วหากเชื้อโรคนั้นกลับมาซ้ำหน้าที่หลักของ T Cell • ช่วยต่อสู้กับเชื้อโรค เช่น ไวรัส และแบคทีเรีย • ป้องกันการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง • มีบทบาทในโรคภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง (Autoimmune diseases) และการปฏิเสธอวัยวะปลูกถ่าย (Organ transplant rejection) • เป็นเป้าหมายของไวรัสบางชนิด เช่น HIV ที่ทำลาย CD4+ T cells ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอได้ T cell เป็นเซลล์ภูมิคุ้มกันที่สำคัญ ทำหน้าที่หลักในการตรวจจับและกำจัดเชื้อโรค รวมถึงควบคุมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน หาก T cell ทำงานผิดปกติ อาจทำให้เกิดโรคต่าง ๆ เช่น ภูมิคุ้มกันบกพร่อง หรือโรคแพ้ภูมิตัวเองได้วิตามินและแร่ธาตุต่างๆ มีบทบาทสำคัญต่อ T cells ในการสนับสนุนระบบภูมิคุ้มกันให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ วิตามินบีรวม (B-complex), วิตามินซี (Vitamin C), แคลเซียม (Calcium) และวิตามินดี (Vitamin D) มีผลต่อการทำงานของ T cells มากๆ คะ 1. วิตามินบีรวม (B-complex) กับ T cells • วิตามินบีหลายชนิด เช่น B6, B9 (โฟเลต), และ B12 มีส่วนสำคัญต่อการผลิตและการทำงานของ T cells • B6 ช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตของ T cells และช่วยเพิ่มการผลิตไซโตไคน์ (Cytokines) ที่ใช้ในการส่งสัญญาณภูมิคุ้มกัน • B9 (โฟเลต) และ B12 มีบทบาทสำคัญในการแบ่งตัวของเซลล์ภูมิคุ้มกัน รวมถึง T cells การขาดโฟเลตอาจลดจำนวน T cells และทำให้ภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง • วิตามินบีรวมยังช่วยในกระบวนการเผาผลาญพลังงานของเซลล์ภูมิคุ้มกัน ซึ่งช่วยให้ T cells มีพลังงานเพียงพอในการต่อสู้กับเชื้อโรค2. วิตามินซี (Vitamin C) กับ T cells • วิตามินซีช่วยเพิ่ม การผลิตและการทำงานของ T cells • เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยปกป้อง T cells จากความเสียหายที่เกิดจากอนุมูลอิสระ • ช่วยเพิ่มการเคลื่อนที่ของ T cells และเสริมการตอบสนองต่อการติดเชื้อ • วิตามินซียังช่วยลดการอักเสบที่อาจเกิดจากการกระตุ้นภูมิคุ้มกันมากเกินไป3. แคลเซียม (Calcium) กับ T cells • แคลเซียมมีบทบาทเป็น สัญญาณโมเลกุล (Signaling Molecule) ที่สำคัญใน T cells • แคลเซียมไอออนช่วยให้ T cells เปิดใช้งาน (Activation) และทำให้สามารถโจมตีเชื้อโรคหรือเซลล์ผิดปกติได้อย่างมีประสิทธิภาพ • หากขาดแคลเซียม ระบบส่งสัญญาณใน T cells อาจผิดปกติ ทำให้การตอบสนองของภูมิคุ้มกันลดลง • แคลเซียมยังช่วยในการทำงานของเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการแบ่งตัวและเจริญเติบโตของ T cells4. วิตามินดี (Vitamin D) กับ T cells • วิตามินดีเป็น ตัวกระตุ้นและควบคุมระบบภูมิคุ้มกัน • มีบทบาทสำคัญในการ เปิดใช้งาน T cells ถ้าระดับวิตามินดีต่ำ T cells อาจไม่สามารถทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ • วิตามินดีช่วยให้ T cells แยกแยะระหว่างเชื้อโรคและเซลล์ร่างกาย เพื่อลดความเสี่ยงของโรคแพ้ภูมิตัวเอง (Autoimmune disease) • มีงานวิจัยที่พบว่าวิตามินดีสามารถช่วยควบคุมการอักเสบโดยลดการผลิต Cytokines อักเสบ (Pro-inflammatory Cytokines) ซึ่งช่วยป้องกันการเกิด Cytokine Storm ที่อาจเป็นอันตราย • วิตามินดีช่วยเพิ่มจำนวนของ Regulatory T cells (Tregs) ซึ่งช่วยป้องกันการตอบสนองภูมิคุ้มกันที่มากเกินไปFitline Thailand 77 จังหวัด
