14/06/2025
เคยไหม? อยู่เฉย ๆ ทั้งวัน แต่กลับรู้สึกเหนื่อย เหมือนเพิ่งกลับจากปีนเขา ทั้งที่แทบไม่ได้ขยับตัวเลย ซึ่งอาจเป็นผลมาจากหลายปัจจัย ได้แก่
1. สมองล้า แม้ร่างกายไม่ล้า (Mental Fatigue)
ในทางจิตวิทยา สิ่งที่เรียกว่า “Mental fatigue” หรือ “ความเหนื่อยล้าทางจิตใจ” มักเกิดจากการที่สมองคิดวนอยู่กับเรื่องเดิม ๆ เช่น ความกังวล ความไม่แน่นอน หรือปัญหาที่ยังไม่ได้แก้ แม้คุณนั่งเฉย ๆ แต่สมองกลับทำงานหนักกว่าการลุกไปเดินเล่นเสียอีก นอกจากนี้ งานวิจัยยังพบว่า ความเครียดเรื้อรัง (chronic stress) ทำให้ฮอร์โมน คอร์ติซอล เพิ่มสูง ส่งผลให้รู้สึกเหนื่อยง่าย ไม่สดชื่น และไม่มีแรงจะทำอะไร
2. ขาดแรงกระตุ้นจากภายใน (Lack of stimulation)
ร่างกายคนเราต้องการ “การกระตุ้นระดับพอดี” เพื่อให้รู้สึกมีชีวิตชีวา
ถ้าอยู่ในสภาพแวดล้อมที่น่าเบื่อ เงียบ หรือไม่มีจุดโฟกัส → สมองจะเข้าสู่ภาวะ “มึน เบลอ เฉื่อย” ทางจิตวิทยาเรียกสิ่งนี้ว่า under stimulation
สรุปคือ อยู่เฉยเกินไปก็เหนื่อยได้นะครับ เพราะสมองไม่มีอะไรให้จัดการแต่ก็ไม่ได้นอนพักจริง ๆ
3. หลับไม่ลึก ร่างกายไม่ฟื้น (Sleep & Brain Detox)
เวลาหลับ สมองเราจะมีระบบกรองของเสียที่เรียกว่า Glymphatic system
ถ้าคุณหลับไม่ลึก ระบบนี้จะทำงานไม่เต็มที่ → สมองไม่สดใส → ร่างกายรู้สึกเหนื่อยแม้ตื่นมาแล้ว แถมการใช้จอมือถือก่อนนอนก็รบกวนเมลาโทนิน ทำให้วงจรการหลับ-ตื่นเสียสมดุลอีกต่างหาก
4. รับรู้ข้อมูลเกินขีดจำกัด (Cognitive overload)
อยู่กับหน้าจอนานเกินไป โดยเฉพาะการเสพข่าวหรือเลื่อน feed ทำให้สมองถูกกระตุ้นด้วยข้อมูลแบบไม่หยุดพัก นี่คือสิ่งที่นักจิตวิทยาเรียกว่า “cognitive overload” หรือ “การโอเวอร์โหลดของข้อมูลในสมอง”
สมองต้องใช้พลังงานมากขึ้นในการกรอง เลือก และประมวลผล → สุดท้ายเรารู้สึกเหนื่อยโดยไม่รู้ตัว
5. ความคิดวนซ้ำ (Overthinking)
การที่เรานั่งเฉย ๆ ทั้งวัน แต่ คิดเรื่องเดิมซ้ำไปซ้ำมา เช่น ความผิดพลาดในอดีต หรือกังวลอนาคต จะนำไปสู่สิ่งที่จิตวิทยาเรียกว่า Ruminative Thinking หรือ “การคิดวนหลุมดำ” ส่งผลให้เราเครียด เหนื่อย และวิตกกังวล ทั้งที่ไม่ได้ทำอะไรเป็นชิ้นเป็นอันเลย
6. ความรู้สึกไม่มีเป้าหมาย (Lack of Progress)
ทางจิตวิทยามีปรากฏการณ์ที่เรียกว่า Goal Disengagement คือเมื่อคนเรารู้สึกว่า “วันนี้ไม่มีเป้าหมาย ไม่มีอะไรสำเร็จ” แม้ไม่ได้ทำอะไร แต่จิตใจจะรู้สึก หมดแรง เพราะไม่เห็นความคืบหน้าในชีวิต ความรู้สึกว่า "วันนี้ก็เหมือนเดิมอีกวัน" ทำให้สมองหลั่ง โดปามีน ต่ำลง → พลังใจก็หายตาม
7. ภาวะซึมเศร้าแฝง (Hidden Depression)
หากคุณรู้สึกเหนื่อย เบื่อ เฉื่อย ติดต่อกันหลายวัน และไม่มีแรงแม้ทำสิ่งที่เคยชอบ อาจเป็นสัญญาณของภาวะ “ซึมเศร้าแฝง (Atypical Depression)”
ซึ่งไม่จำเป็นต้องร้องไห้หรือเศร้าหนัก แต่แสดงออกผ่านความเหนื่อยล้าและหมดไฟ
✌️✌️✌️เหนื่อย...ไม่ได้แปลว่าคุณขี้เกียจหรือไม่มีพลัง
แต่ร่างกายและจิตใจของคุณอาจกำลังขาดความสมดุล
การพักผ่อนอย่างมีคุณภาพ ขยับร่างกายเบา ๆ และฝึกใจให้สงบ
คือทางออกง่าย ๆ ที่ช่วยลดความเหนื่อยแบบไม่รู้ตัวนี้ได้ครับ💚💚💚
การรักษาทางการแพทย์แผนไทย สามารถช่วยบรรเทาหรือปรับสมดุลร่างกาย อารมณ์ จิตใจได้ สามารถสอบถามบริการหรือข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ โรงพยาบาลการแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ เปิดบริการทุกวัน (ยกเว้นวันหยุดนักขัตฤตกษ์)
ในเวลา จันทร์-อาทิตย์ เวลา 8.30-16.30 น. I นอกเวลา พุธ-ศุกร์ เวลา 16.30-19.30 น.
สอบถามข้อมูลบริการเพิ่มเติม
โทร. 074-282710, 082-5197196
#โรงพยาบาลการแพทย์แผนไทย
#มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์