05/09/2025
ใครคิดสุริยะนมัสการ?
สุริยะนมัสการ (Surya Namaskar / Sun Salutation) เป็นชุดท่าฝึกโยคะที่มีการฝึกมายาวนานหลายร้อยปีจนถึงทุกวันนี้ ถูกยุคสมัยพิสูจน์สรรพคุณจนเป็นที่ยอมรับว่ามีประโยชน์มากหลายต่อสุขภาพ ปัจจุบันก็มีอีกหลายเวอร์ชั่นที่คิดค้นพัฒนากันขึ้นมา ที่จะพูดถึงในโพสต์นี้คือสุริยะนมัสการแบบดั้งเดิมที่ประกอบด้วยท่าฝึก 12 ท่า ตามภาพประกอบ (อันที่จริงต้องพูดว่า 8 ท่า แต่มีอยู่ 4 ท่าที่ทำซ้ำสองครั้ง)
คำถามคือใครเป็นคนคิดสุริยะนมัสการขึ้นมา?
1.สมัยที่เราเรียนคอร์สครูโยคะกับครูอินเดีย เขาบอกว่ามีมานานแล้ว หลายพันปีก่อนเชื่อกันว่าสุริยะเทพเป็นผู้คิดขึ้นมาแล้วถ่ายทอดให้กับหนุมานผู้เป็นลูกศิษย์ จากนั้นหนุมานก็ทำท่าสุริยะนมัสการทุกวันเพื่อเป็นการแสดงความขอบคุณและบูชาสุริยะเทพที่ประสิทธิ์ประสาทวิชาให้ ตำนานนี้น่าจะเกิดตั้งแต่สมัยศาสนาพราหมณ์เฟื่องฟูในอินเดีย
2.แต่ก็มีคนที่ศึกษาเกี่ยวกับวัฒนธรรมอินเดียบอกว่าสุริยะนมัสการนี้ไม่อาจรู้ได้ว่าใครคิดใครทำเป็นคนแรก มีพบว่าถูกจารึกไว้ในคัมภีร์พระเวท แต่ไม่ระบุชื่อใครไว้เลย คนโบราณทำเพื่อจะกราบไหว้สักการะต่อองค์สุริยะเทพในทุกเช้า เครื่องสักการะประกอบด้วยดอกไม้ ข้าว น้ำ และยังมีสวดมันตราอีกด้วย
3.ในยุคสมัยใกล้เราเข้ามาอีกหน่อย ประมาณช่วงต้นศตวรรษ 1900 ยุคที่อินเดียอยู่ภายใต้ปกครองของอังกฤษ มีราชา/เจ้าเมืองที่ชื่อว่า Bhawanrao Shriniwasrao Pant Pratinidhi (1868-1951) แต่คนนิยมเรียก ‘Balasaheb Pant Pratinidhi’ ผู้ปกครองเมืองอัณธ์ (State of Aundh) ถูกพูดถึงว่าเป็นผู้คิดค้นสุริยะนมัสการ แล้วยังเป็นคนแรกที่ดำเนินการจัดพิมพ์ออกเป็นหนังสือในปี 1928 เพื่อเผยแพร่อีกด้วย ซึ่งมีส่วนอย่างมากที่ทำให้สุริยะนมัสการเป็นที่รู้จักแพร่หลายในฐานะโยคะเพื่อสุขภาพ โดยเฉพาะในสังคมตะวันตก ยุคนี้เรียกกันว่าเป็นจุดเริ่มต้นของโยคะยุคใหม่ (Modern Yoga)
4.มีอีกคนหนึ่งที่ถูกพูดถึงบ่อยเมื่อกล่าวถึงคำว่าโยคะยุคใหม่ คือ ที.กฤษณะมาจารยา (Tirumala Krishnamajarya (1888-1989) ท่านนี้อยู่ในเมืองมัยซอร์ ได้รับการยกย่องว่าเป็น ‘บิดาแห่งโยคะยุคใหม่’ เพราะมีบทบาทส่งเสริมให้โยคะเป็นที่รู้จักแพร่หลายมากขึ้น เป็นผู้ริเริ่มวินิโยคะ (Viniyaga) เป็นผู้ที่ปัดฝุ่นตำราหฐโยคะให้กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง เป็นผู้ที่คิดวิธีประสานลมหายใจเข้ากับการเคลื่อนไหวร่างกาย ทำให้เกิดการพัฒนาสไตล์การฝึกที่เรียกว่าวินยาสะโยคะ (Vinyasa) เป็นคุรุของครูโยคะระดับโลกหลายท่าน อาทิ อินทรา เทวี (Indra Devi (1899–2002), ปัฐภี โชอิส (K. Pattabhi Jois (1915–2009), บี.เค.เอส.ไอเยนการ์ (B. K. S. Iyengar (1918-2014), ที.เค.วี. เทสิกาจารย์ (T. K. V. Desikachar (1938-2016) และ Srivatsa Ramaswami (เกิด 1939 ปัจจุบันยังมีชีวิตอยู่)
5.ขอพอแค่นี้ก่อน ไม่งั้นจะออกนอกประเด็นสุริยะนมัสการไปไกล 😊
6.เพิ่มอีกนิดเดียว - คำว่านมัสการ (Namaskar) มีรากศัพท์จากคำว่านมัส (Namas) แปลว่า ‘คารวะหรือบูชา’ คำที่เราคุ้นเคยอย่างคำว่า ‘นมัสเต’ ที่พูดกันในคลาสโยคะ ก็มีรากศัพท์เดียวกัน คำว่า te/เต แปลว่า ‘คุณ’ นมัสเตจึงหมายถึงคารวะคุณ 😊 หรือ ‘ขอบคุณ’ ก็ได้ ในชุดท่าฝึกสุริยะนมัสการกำหนดให้เริ่มต้นและจบลงด้วยท่าพนมมือตรงกลางอก ก็เพื่อเป็นการแสดงความขอบคุณจากใจ ซึ่งมีความหมายลึกลงไปอีกชั้นก็คือ Only the heart can know the truth #หัวใจเท่านั้นที่เข้าถึงความจริงได้
7.สรุป คำถาม: ใครเป็นคนคิดท่าสุริยะนมัสการ? คำตอบ: ไม่มีคำตอบที่ฟันธงเพียงหนึ่งเดียว รายละเอียดคือข้อ 1-4
8.ในความรู้สึกและมุมมองส่วนตัว นี่คือของขวัญล้ำค่าที่คนยุคก่อนเรามอบไว้ให้โลกและคนยุคหลัง ที่เราอยากทำการคารวะจากก้นบึ้งของหัวใจ 💟🙏 Namaste 🙏💟