
08/09/2023
วันก่อนๆ แอดมิน ได้ไปฟังบรรยาย เรื่อง"GFR slope" ซึ่งได้ถูกนำมา เป็น Surrogate End Point for Kidney Disease Progression มันมีความน่าสนใจจากเทรนการศึกษาวิจัยที่เกิดใหม่ในวงการ แต่วันนี้จะมากล่าวถึงคำอธิบายเพิ่มเติมเนื่องจากยังมีน้องๆหลายคน ยังมีความไม่กระจ่างของลักษณะงานวิจัย โดยเฉพาะเริ่มจาก คำว่า Surrogate End Point คืออะไร ก่อนจะไปต่อที่ keywordsที่สองคือ "GFR slope" เริ่มจาก คำว่า Surrogate End Point [ผมขอย่อเป็น เป็น S End P ละกัน] คำว่า S End P คืออะไร หากอธิบายในเชิงการศึกษาวิจัย ตัว S End P ก็น่าจะเทียบเคียงกับภาษาไทยที่ว่า ใช้เป็นตัวบ่งชี้ที่อาจนำทดแทนตัว ผลลัพธ์ทางคลินิก (clinical endpoint) รึอาจใช้แทนคำว่า "ต้องการการติดตามผลลัพธ์ก่อน" ที่จะเกิด clinical endpoint เช่น การเสียชีวิต การเกิดโรค เป็นต้น และอาจจะหมายถึง outcome ทางคลินิก (ก็คือคำเดียวได้ )" หรือ S End P อาจ"เป็นตัวชี้วัดทางเลือกหนึ่ง(an alternative measure) ที่อยู่ในรูปแบบ Biomaker " ชนิดหนึ่ง ที่ผลอาจเกิดก่อนโดยไม่ต้องรอ ถึง outcome ทางคลินิก ก็ได้ โดยความหมายคล้ายกัน …ซึ่งเมื่อกันทาที่บริบทการศึกษาครั้งนี้ ก็น่าจะหมายถึงใช้เป็น ผลลัพธ์อันที่จะนี้มุ่งไปสู่การประเมินความคืบหน้าของโรคไต ( kidney progression ) ติดตามการเสื่อมลงด้วยค่า GFR ก็คือดู slope ค่าที่เปลี่ยนแปลง เพื่อคาดการณ์หรือประมาณการเรื่องการเปลี่ยนแปลงในความสามารถในการกรอง สารสกัดและขับของเหลวของไตนั้นเอง โดยทั่วๆไปแล้ว อัตราการเปลี่ยนแปลงของอัตราการกรองหน่วยไต (GFR) จะประเมินตามเวลา ซึ่งเราก็ทราบกันอยู่แล้วว่าการประเมินค่าของการทำงานของไต ด้วย GFR เป็นการวัดที่ใช้กันแพร่หลาย ว่า representatives หรืออนุมานว่าไตทำหน้าที่กรอง สกัด สาร หรือของเหลวส่วนเกินในเลือดอย่างไร ซึ่งที่ผ่านมามักถูก ใช้เป็นตัวบ่งชี้สำคัญเกี่ยวกับการทำงานของไต ในหลายการวิจัย แต่ในปัจจุบันเทรนการศึกษาได้หันมาใช้ค่าGFR slope เป็น ตัว main outcomes of interest เพราะเจ้า ค่าGFR slope ซึ่งก็คือความเร็วที่ GFR ของบุคคลที่กำลังลดลงตามเวลา กล่าวอีกนัยหนึ่งคือการวัดว่าฟังก์ชันไตของบุคคลกำลังเสื่อมลงเร็วเพียงใดนั่นเอง โดยที่
GFR slope ที่มีความเอียงมากแสดงถึงการเสื่อมลงของฟังก์ชันไตที่เร็วขึ้น ซึ่งอาจเป็นเหตุให้กังวล โดยเฉพาะในสถานการณ์ของ rapid progression โรคไตเรื้อรัง จนถึงในระยะสุดท้าย ได้เร็ว ในทางตรงกันข้าม GFR slope ที่เอียงน้อยชี้ให้เห็นถึงการเสื่อมลงของฟังก์ชันไตที่เป็นไปอย่างช้าๆ และมี advantage กว่า cut off point eGFR ซึ่งผมไม่กล่าวในที่นี้ ให้ท่านไปหาอ่านเพิ่มเติม สุดท้ายนี้บทความนี้ก็หวังจะเป็นประโยชน์ต่อ วงการ dialysis หากผิดพลาดประการใด ก็เสริมมาได้ ถือว่าเป็นคุโณปการของวงการก็แล้วกันนะครับผม