09/12/2025
มีกิน=มีชีวิต
ทำไม “อาหารแปรรูป” จึงจำเป็นในภาวะสงครามและวิกฤตมนุษยชาติ?
เวลาเกิดสงครามหรือเหตุฉุกเฉินใหญ่ คำถามสำคัญที่สุดข้อหนึ่งคือ
เราจะทำให้อาหารปลอดภัย และเพียงพอสำหรับทุกคนได้อย่างไร?
ในอดีต หน่วยรบต้องพึ่งอาหารที่เก็บได้นาน เช่น เนื้อเค็ม ขนมปังกรอบ ต่อมามีอาหารกระป๋องมาเพิ่ม ปัจจุบัน ทหารหลายประเทศใช้ MRE (Meals Ready-to-Eat) อาหารพร้อมกินที่เก็บได้นาน ไม่ต้องแช่เย็น และปลอดภัยแม้ไม่มีครัว ไม่มีน้ำสะอาด
“ตะกร้าอาหารฉุกเฉิน” คือวิธีการที่ WFP และ WHO ใช้ในค่ายอพยพและพื้นที่สู้รบ ประกอบด้วยธัญพืช ถั่ว น้ำมันเสริมวิตามิน และอาหารเสริมพิเศษ เพื่อให้คนทุกวัยได้พลังงานและสารอาหารพื้นฐานอย่างเพียงพอ
1. ความปลอดภัยของอาหาร: เรื่องชีวิต ไม่ใช่แค่สุขอนามัย
ในภาวะสงคราม น้ำไม่สะอาด ระบบทำอาหารเสีย หาที่เก็บอาหารสดไม่ได้ โรคจากอาหาร เช่น ท้องร่วง อหิวาตกโรค ไทฟอยด์ จึงเกิดได้ง่ายมาก WHO เตือนว่าความปนเปื้อนอาหารในสถานการณ์แบบนี้อาจทำให้เกิดการระบาดอย่างรวดเร็ว
อาหารแปรรูปที่ผ่านการฆ่าเชื้อ บรรจุภัณฑ์ปิดสนิท และเก็บได้ที่อุณหภูมิห้อง จึงเป็นทางเลือกที่ช่วยป้องกันโรคร้ายแรงได้ดีที่สุดในช่วงเวลาที่ระบบสาธารณสุขล้มเหลว
2. โภชนาการในภาวะฉุกเฉิน: ต้อง “พอเพียง” ไม่ใช่แค่ “พอมี”
ในค่ายผู้ลี้ภัย อาหารที่ไม่หลากหลายทำให้เกิดโรคขาดวิตามินได้จริง เช่น เหน็บชา ขาดไอโอดีน หรือโลหิตจาง
องค์กรด้านอาหารและโภชนาการจึงพัฒนาอาหารแปรรูปที่มีการเติมวิตามินและแร่ธาตุ เช่น ธัญพืชเสริมเหล็ก น้ำมันเสริมวิตามินเอ เกลือเสริมไอโอดีน บิสกิตพลังงานสูงสำหรับเด็กและผู้เปราะบาง สิ่งเหล่านี้ช่วยลดภาวะทุพโภชนาการในพื้นที่ที่แทบไม่มีทางเลือกอื่น
3. การขนส่งและลำเลียง: อาหารจะมีค่า ก็ต่อเมื่อ “ส่งถึงมือผู้คนได้จริง”
เส้นทางถูกตัดขาด คลังอาหารถูกปิดล้อม รถบรรทุกเข้าไม่ถึง นี่คือภาพจริงในหลายพื้นที่สู้รบ อาหารแปรรูปตอบโจทย์เพราะ น้ำหนักเบา ให้พลังงานสูง เก็บได้นานหลายเดือนถึงหลายปี บรรจุภัณฑ์ทนการเคลื่อนย้าย ไม่ต้องใช้อุปกรณ์ทำอาหารหรือไฟฟ้า จึงทำให้หน่วยงานช่วยเหลือสามารถส่งอาหาร “ทันเวลาและถึงที่” แม้ในพื้นที่ที่เข้าถึงยากที่สุด
😏สรุปสั้นๆ
อาหารแปรรูปในภาวะสงคราม ไม่ใช่ของฟุ่มเฟือย แต่เป็น “โครงสร้างพื้นฐานด้านอาหาร” ที่ช่วยชีวิตผู้คนหลายล้าน เพราะมันคืออาหารที่ปลอดภัยในสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยเชื้อโรค เติมสารอาหารที่จำเป็นให้ร่างกาย ขนส่งและกระจายได้รวดเร็วแม้เส้นทางถูกจำกัด ในพื้นที่ที่ไม่มีครัว ไม่มีน้ำ ไม่มีไฟฟ้า อาหารแปรรูปที่ผลิตอย่างได้มาตรฐาน คือความหวังหนึ่งในการปกป้องชีวิตมนุษย์
Ref:
1. World Health Organization (WHO). Addressing nutrition in emergencies. (online). เข้าถึงจากเว็บไซต์ WHO.
2. UNHCR, UNICEF, WFP, WHO. Food and Nutrition Needs in Emergencies: A Practical Guide for Assessing and Monitoring.
3. Sphere Association. The Sphere Handbook: Humanitarian Charter and Minimum Standards in Humanitarian Response – Food Security and Nutrition Chapter.
4. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO). The Right to Adequate Food in Emergencies.
5. World Health Organization / Pan American Health Organization. Food Safety in Disasters / Ensuring Food Safety in the Aftermath of Natural Disasters.
6. World Health Organization (WHO). Global Strategy for Food Safety 2022–2030.
7. World Food Programme (WFP). All You Need to Know About the WFP Food Basket.
8. World Food Programme (WFP). Food Fortification in WFP’s Food Assistance Programmes.
9. World Food Programme (WFP). Emergency Relief and Emergency Field Operations Pocketbook.
10. Nisbet C. et al. Food Security Interventions among Refugees around the Globe. International Journal of Environmental Research and Public Health, 2022.
11. NSW Food Authority & other national agencies. Food Safety in Emergencies – Guidance for Consumers and Food Businesses.
12. บทความ “The Evolution of Military Rations: From Hardtack to MREs” และข้อมูลจาก Defense Logistics Agency (DLA), สหรัฐอเมริกา เกี่ยวกับการพัฒนา Meals, Ready-to-Eat (MREs).
#น้ำท่วม #แผ่นดินไหว #ชายแดนไทย