03/02/2023
“เมื่อความหนาว ทำให้เราโดดเดี่ยวขึ้น”
หนังสือนิยายมักจะใช้คำว่า ‘หนาวเหน็บ’ คู่กันกับ ‘ความโดดเดี่ยว’ อยู่ร่ำไป
มีงานวิจัยหนึ่งของมหาวิทยาลัยโตรอนโต กล่าวว่า ‘บุคคลที่ประสบกับความโดดเดี่ยวทางสังคมจะสัมผัสอากาศแล้วรับรู้ถึงความหนาวมากกว่าความเป็นจริง รวมทั้งมีความต้องการอาหารที่อุ่นมากกว่าอาหารที่เย็น’ (Zhong & Leonardelli, 2008)
หรือกระทั่ง งานวิจัยของประเทศสหรัฐอเมริกา ที่พบว่า ‘อุณหภูมินั้นส่งผลต่อการจิตวิทยาในการเข้าสังคม’ เช่นกัน
จากข้อมูลข้างต้นอาจช่วยสรุปได้ว่า อากาศหรือการรับรู้อุณหภูมิทางร่างกายนั้นส่งผลต่อจิตใจได้อย่างแน่นอน และแม้ว่าความหนาวในประเทศไทยจะผ่านมาแล้วผ่านไปนะคะ แต่ความเหงาหรือความโดดเดี่ยวทางอารมณ์นั้นไม่มีทีท่าว่าจะพัดผ่านไปง่ายๆ เช่นเดียวกับลมหนาวเลย เพราะเมื่อบุคคลประสบกับความเหงาแล้วนั้น อาจส่งผลต่อทั้งสุขภาพกายและใจของเค้าได้ในทางลบ
การที่อากาศหนาวเย็นขึ้น และมนุษย์รู้สึกโดดเดี่ยวขึ้นนั้น เป็นวิวัฒนาการมาตั้งแต่สมัยก่อนอย่างที่ทุกคนน่าจะเคยได้ยินกันว่ามนุษย์นั้นเป็นสัตว์สังคม และถูกออกแบบมาให้เหมาะกับการอยู่กับอากาศที่อุ่นมากกว่าอากาศที่เย็น สังเกตได้จากความยาวของขนมนุษย์นั้นแตกต่างจากขนของสัตว์ที่ยาวและหนากว่านั่นเองค่ะ นี่เป็นวิทยาศาสตร์เล็กๆ น้อยๆ ของความเหงากับอากาศเย็นนะคะ อย่างไรก็ตาม ปฏิเสธไม่ได้นะคะว่าความเหงานั้นเป็นความรู้สึกที่ทุกคนสามารถเผชิญได้อยู่ตลอดเวลา ไม่ได้ขึ้นกับเพียงสภาวะอากาศเท่านั้น แต่ขึ้นกับสภาวะทางอารมณ์ที่เกิดขึ้นได้จากหลากหลายปัจจัยค่ะ
หนึ่งในปัจจัยที่ทำให้เกิดความเหงาหรือความโดดเดี่ยวนั้น คือความต้องการทางอารมณ์ที่ไม่ถูกเติมเต็มนั่นเองค่ะ มันเหมือนกับการที่หาจิ๊กซอว์ตัวที่ถูกต้องทางอารมณ์ไม่เจอ คุยแล้วไม่คลิก หรือไม่เซฟทางอารมณ์แบบนั้นค่ะ ซึ่งความรู้สึกเหล่านี้อาจเกิดจากความคาดหวังของเรา รวมทั้งอาจเกิดจากการที่เราสร้างกำแพงโดยไม่รู้ตัวกับความสัมพันธ์ที่เข้ามาเพื่อป้องกันความเจ็บปวดได้อีกด้วยเช่นกัน
เมื่อความเหงาหรือความโดดเดี่ยวเกิดกับเราได้โดยไม่รู้ตัว อาจทำให้เรารับมือกับมันในทางที่ผิด เช่นทำอะไรที่สุ่มเสี่ยงทางกายและใจเพื่อปกปิดความโดดเดี่ยวหรือความเหงาในใจไม่ให้มันโผล่ออกมาได้ ดังนั้น เมื่อเรารู้สึกเหงา เราจำเป็นต้องยอมรับกับตนเองก่อนค่ะว่าตอนนี้เราเหงา เราโดดเดี่ยวนะ เราต้องการเพื่อนสักคนแหละ อาจจะต้องออกไปหาสังคมใหม่ๆ มั้ยนะ ถ้างั้นเราลองยอมลดกำแพงเพื่อเปิดรับความสัมพันธ์ใหม่ๆ ในรูปแบบที่ปลอดภัย และเข้ากับเราได้ดีมั้ย หรืออาจลองพาตนเองไปอยู่ในที่ๆ ไม่ทำให้รู้สึกเหงา รวมถึงลองหาอะไรที่โฟกัส ณ ปัจจุบัน เช่น งานอดิเรก งานประจำ ก็น่าจะช่วยได้ค่ะ แต่ถ้าหากคุณกำลังเผชิญกับความรู้สึกโดดเดี่ยวอย่างเรื้อรังแล้วไม่สามารถหยุดความรู้สึกนี้ได้ก็สามารถพบกับผู้เชี่ยวชาญได้เช่นกันนะคะ อย่าปล่อยให้ความเหงาหรือความโดดเดี่ยวทำร้ายเรา แต่จงใช้มันให้เป็นประโยชน์กับตัวเราเพื่อออกไปค้นหาสังคมใหม่ หรือค้นหาตนเองนะคะ
อากาศหนาวผ่านไปได้ ความเหงาก็ผ่านไปได้เช่นกันค่ะ
Fay, A. J., & Maner, J. K. (2020). Interactive effects of tactile warmth and ambient temperature on the search for social affiliation. Social Psychology, 51(3), 199–204. https://doi.org/10.1027/1864-9335/a000407
Zhong CB, Leonardelli GJ. Cold and lonely: does social exclusion literally feel cold? Psychol Sci. 2008 Sep;19(9):838-42. doi: 10.1111/j.1467-9280.2008.02165.x. PMID: 18947346.