23/11/2025
เชื้อดื้อยาอันตรายกว่าที่คิด ควรขอคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรทุกครั้งก่อนใช้ยาปฏิชีวนะ
เชื้อดื้อยากำลังคร่าชีวิตผู้คนทั่วโลกและขยายตัวรุนแรงขึ้นทุกปี ขณะที่ประเทศไทยกำลังเผชิญภาระผู้ป่วยและการเสียชีวิตจำนวนมาก ความร่วมมือจากทุกภาคส่วนจึงเป็นหัวใจสำคัญในการหยุดยั้งวิกฤตนี้
ปัญหาเชื้อดื้อยาเป็นภัยระดับโลกที่องค์การอนามัยโลกให้ความสำคัญมานาน และปัจจุบันยังทวีความรุนแรงขึ้นอย่างต่อเนื่อง รายงานปี 2562 ระบุว่ามีผู้เสียชีวิตกว่า 1.27 ล้านคนต่อปีจากเชื้อแบคทีเรียดื้อยา ขณะที่ประเทศไทยมีผู้เสียชีวิตกว่า 38,000 คนต่อปี มากกว่าอุบัติเหตุบนท้องถนนถึงสองเท่า สะท้อนว่าเชื้อดื้อยาได้ลุกลามจนเป็นภัยคุกคามระบบสุขภาพอย่างแท้จริง
การใช้ยาปฏิชีวนะโดยไม่จำเป็น ไม่ครบคอร์ส ใช้ยาแรงเกินไป หรือใช้โดยไม่ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ ล้วนเป็นตัวเร่งให้เชื้อแบคทีเรียพัฒนาและแพร่กระจายความดื้อยาอย่างรวดเร็ว พฤติกรรมเหล่านี้สามารถป้องกันได้ด้วยความรู้ที่ถูกต้อง การใช้ยาอย่างรับผิดชอบ และการขอคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรทุกครั้งก่อนใช้ยาปฏิชีวนะ
การรับมือเชื้อดื้อยาต้องเริ่มตั้งแต่ระดับประชาชน ร้านยา สถานพยาบาล ระบบสาธารณสุข ไปจนถึงนโยบายระดับชาติ ร้านยาและเภสัชกรต้องช่วยคัดกรองและให้คำแนะนำที่ถูกต้อง สถานพยาบาลต้องดำเนินระบบใช้ยาอย่างสมเหตุผล (ASP) ควบคู่กับการป้องกันการติดเชื้ออย่างเข้มงวด ภาครัฐต้องเดินหน้าแผนปฏิบัติการระดับชาติ 2566-2570 และเร่งปรับสถานะยาปฏิชีวนะสำคัญให้ควบคุมเข้มงวดยิ่งขึ้น หากทุกฝ่ายร่วมมือกันอย่างจริงจัง จะช่วยชะลอการแพร่กระจายของเชื้อดื้อยาและปกป้องระบบสุขภาพไทยในระยะยาว
