14/03/2024
https://www.facebook.com/share/p/zmEKBhoEr1kVcAEN/?
เราไม่สามารถสอนให้คนเกิด empathy ได้
Paper ของ Carol M. Davis หยิบยกประเด็นการพูดคุยเกี่ยวกับ empathy ระหว่างเหล่า professional individuals ไม่ว่าจะเป็น Rogers หรือ Stein
ประเด็นที่น่าสนใจ คือ empathy หรือความเห็นอกเห็นใจนั้นเป็นสิ่งที่ไม่สามารถสอนกันได้
จริงๆตอนสมัยเรียนป.ตรีก็เคยแอบสงสัยว่าเราไม่เคยพูดถึง empathy อย่างลงลึก เพียงแต่พูดให้เราเห็นถึงความแตกต่างระหว่าง empathy และ sympathy เท่านั้น หรือแม้แต่การพูดถึงการให้เราพยายาม put yourself in others' shoes หรือ พยายามให้เราลองมองมุมมองของคนอื่นดูบ้างว่า ถ้าเราเป็นเขาเราจะรู้สึกอย่างไร
อย่างที่เคยกล่าวถึง
Empathy หรือ ความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น คือ การที่เราสามารถจะเข้าใจความรู้สึกหรือมุมมองของคนอื่นๆผ่านประสบการณ์ของเขาโดยไม่เอาประสบการณ์ของเราไปตัดสิน
ทว่า การที่เราจะสามารถเข้าใจมุมมองคนอื่นนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย เช่น
การที่คนรวยจะเข้าใจมุมมองของคนจน
คนขาวจะเข้าใจมุมมองของคนผิวสี
ทั้งนี้เป็นเพราะ ความเหมือน จุดร่วม หรือ ประสบการณ์ที่เขามีนั้นแตกต่างกันมากเกินไป
แต่ถ้าหากเรามีวุฒิภาวะ (maturity) ความสามารถในการจินตนาการถึงมุมมองของผู้อื่นก็จะมากขึ้น
วุฒิภาวะ (maturity) เกิดจากการที่เราเห็นคุณค่าในตัวเอง เชื่อมั่นและมั่นใจในความสามารถรวมถึงสิ่งที่ตนเองมี
ในขณะที่วุฒิภาวะ (maturity) จะลดทอนลงเมื่อเราเกิด "ความรู้สึกวิตกกังวล" "ความสงสัยในตนเอง" "รู้สึกว่าตัวเองไม่ดีพอ"
ความรู้สึกเหล่านี้เป็นสาเหตุที่ทำให้เราไม่สามารถที่จะจินตนาการมุมมองของผู้อื่นหรือสิ่งที่ผู้อื่นกำลังรู้สึกได้
ใน paper เขากล่าวไว้ดีมากเลยว่า
จริงๆการที่เราทำงานเกี่ยวกับจิตใจมนุษย์ แล้วอาจารย์พยายามให้เราฝึก listening skill เพิ่ม self-awareness หรือแม้แต่การฝึกฝน therapeutic skills อื่นๆนั้น ไม่ใช่เพราะต้องการสร้างให้เราเกิด empathy หรอก
"เพราะ...empathy ไม่สามารถสอนให้รู้สึกได้"
แต่...เพื่อลดความรู้สึกด้านลบต่างๆเกี่ยวกับตนเอง ลดความรู้สึกวิตกกังวล ลดความไม่มั่นใจ เพราะความรู้สึกเหล่านี้ทำให้เราไม่สามารถที่จะรู้สึก empathy ได้
เมื่อไม่มีความรู้สึกไม่ดีภายในจิตใจ ณ ขณะนั้น เราก็สามารถที่จะรู้สึก empathy ได้อย่างเต็มที่...