
28/07/2025
⚙️ "Durursam düşerim..." Modern çağın gizli sloganı bu olabilir mi? Çünkü çoğumuz üretmeden, çalışmadan, koşturmadan ‘değerli’ hissedemiyoruz.
🔍 Bu durum Psikanaliz’de 'hiper-kompansasyon' (aşırı telafi) savunma mekanizmasıyla açıklanır. Kişi, içsel yetersizlik duygusunu aşırı başarıyla örtmeye çalışır.
💼 Kapitalist kültürde değer üretimle ölçülür: “Ne iş yapıyorsun?” sorusu kim olduğumuzun yerine geçer. Marx’a göre birey, üretim ilişkilerinin bir dişlisi haline gelmiştir.
⚠️ Ama bu döngü ‘Fonksiyonel Tükenmişlik Sendromu’ riskini doğurur. Kişi tükenirken hâlâ “daha fazla yapmalıyım” diye düşünür.
📚 Bilişsel Terapilerde bu durum “koşullu öz-değer” kavramıyla açıklanır. Kişi "İş yapmazsam değersizim" inancıyla yaşar.
🌱 Oysa gerçek değer, varoluşsal temellidir. Sartre’ın dediği gibi: "İnsan, sadece olduğu için anlam taşır."
💡 Mindfulness terapileri burada devreye girer: “Yapmak” değil, “olmak” hali… Anda durabilmek, üretmeden de var olduğunu hissedebilmek.
🎈 Üretmek güzeldir ama zorunluluk değil, seçim olmalıdır. Üretmek için değil, yaşamak için varız.
🌟 Bazen durmak, ilerlemenin en derin biçimidir.