Sevgili Herbalife Distribütörleri,
4-8 Nisan 2012 tarihleri arasında Antalya’da
sekizincisi düzenlenen Uluslararası Beslenme ve Diyetetik
Kongresi’ne Herbalife Türkiye olarak katıldık. Standımızda
Pazarlama Müdürü Hande Yılmaz, Pazarlama Uzmanı Miray
Sağır ve Etik Departmanımız’dan Nihan Göker ile birlikte
ürünlerimizi tanıttık. Ayrıca bir konferansla, Herbalife’ın benimsediği sağlıklı aktif yaşam
tarzını katılımcılara anlattık. Kongrede gündeme gelen önemli konuları sizlerle paylaşmak istiyorum. Süte uygulanan ısıl işlemlerinin sütün besin değerine etkisi nasıl olmaktadır? Süt ve süt kaynaklı besinlerden oluşan bu grup kalsiyum, protein, fosfor, B2 vitamini
ve B12 vitamini başta olmak üzere birçok besin öğesine kaynak oluşturur ve
doğumdan itibaren tüm yaş gruplarının süt ve süt ürünlerini tüketmesi gerekir.
Özellikle dengeli beslenme alışkanlığının kazanıldığı büyüme ve gelişme çağında olan
çocukların süt ürünlerini tüketerek büyümesi ve bu tüketimin alışkanlık haline
getirilmesi ileri yaşlarda görülen osteoporoz (kemik erimesi), kanser, obezite ve
hipertansiyon gibi pek çok ciddi ve hayat kalitesini etkileyen hastalıktan korunmada
önemli yer sahibidir. Bunun yanı sıra süt proteinlerinin kilo kontrolünde etkin olduğu
ve diş çürümesine karşı da koruyucu olduğu bilinmektedir. Isıl işlem; çiğ sütte bulunan patojenik mikroorganizmaların tümünü öldürüp,
insan sağlığını tehdit edecek faktörleri ortadan kaldırarak içilebilir hale getirmek ve
sütün raf ömrünü uzatabilmek üzere uygulanır. Süte ısıl işlem iki şekilde
uygulanabilmektedir: pastörizasyon ve UHT yöntemi ile sterilizasyon. Pastörizasyon;
sütü kaynama noktasının altında bir sıcaklığa ısıtarak, o sıcaklıkta belirli bir süre
tutulmasıyla uygulanan ısıl işlemdir. Kaynama gerçekleşmediği için sütün içindeki
besleyici maddelerin birçoğu korunmuş olur. Pastörizasyon hastalık yapıcı mikroorganizmaların tamamını öldürse de ısıya
dayanıklı bakteriler için yetersiz kalmaktadır. Sterilizasyon ile ise bakteri sporları da
dahil tüm mikroorganizmaları öldürerek daha uzun ömürlü süt üretmek mümkündür. Süt sterilizasyonu UHT yöntemi ile gerçekleştirilebilir. UHT genellikle 100° C’nin
üzerinde yani ultra yüksek ısıda kısa süre ile gerçekleşir. Ultra yüksek ısının sütün
besleyici özelliğini azalttığı düşünülse de süt yağının, laktozun ve tuz minerallerinin
besleyici özelliğinde bir değişme olmaz, ancak proteinlerin ve vitaminlerin besleyici
değerinde bazı değişimler meydana gelir.Sütün içerdiği proteinlerin %80 i kazeindir ve
kazein üzerinde UHT işleminin hiçbir etkisi yoktur. Sadece sütün bileşimindeki folik
asit ve C vitamini UHT işleminden etkilenir. Ancak bu da sütün besin değerini
azaltmaz, çünkü sütte bulunan folik asit ve C vitamini miktarı, insan sağlığı açısından
gerekli olan miktarın çok altındadır. Başka bir deyişle süt, zaten iyi bir C vitamini ve
folik asit kaynağı oluşturmaz. Kısaca UHT yöntemi ile hem sütün besleyici özellikleri
korunur hem de iyi bir sterilizasyon ile yaklaşık 120 günlük raf ömrü elde edilir. Ancak gelişmekte olan ülkelerde ve Türkiye’de de sıklıkla kullanılan yöntemde
süt direkt çiftçi/üretici tarafından tüketiciye ulaştırılmakta ve bu sütler ev ortamında
kaynatılarak tüketilmektedir. Oysa ki sütün bileşiminde yer alan besin öğeleri ısı ve
ışık gibi fiziksel ve kimyasal etkilere karşı son derece hassastırlar. Bu yüzdendir ki, süt
ve süt ürünlerinin insan sağlığı için faydalı olmasının yolu sadece tüketmekten değil,
doğru şekilde işlenmiş, besin değerlerini kaybetmemiş sağlıklı sütü ve bu sütlerden
elde edilen ürünleri tüketmekten geçer. İşleme sırasında uygulanan ısıl işlemde ise,
sütün besin değerleri korunurken, istenmeyen patojen mikroorganizmalardan
kurtulmak hedeflenir. Böylece açıkta satılan sütlerden farklı olarak, hem sağlıklı, hem
de besleyici değeri yüksek süt ve süt ürünleri elde etmek mümkün hale gelir. Evde
uzun süre geleneksel kaynatma yöntemine göre ısıl işlemden geçen sütün besin
öğelerindeki kayıp daha az olmaktadır.
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk bayramımız hepimize kutlu olsun…
Prof. Dr. Banu Çaycı
Herbalife Türkiye
Beslenme Danışma Kurulu Üyesi
