Psikiyatrist Dr. Fırat Şiyar Kalkan

16/07/2022

🔻OKB
🔸Kişinin aklına istemsiz olarak gelen, aklından çıkaramadığı ve sıkıntı hissine neden olan günlük hayatın gerçekleri ile bağdaşmayan düşüncelerin (obsesyon) ve bu obsesyonların neden olduğu sıkıntı hissini azaltmak için yaptığı fiziksel veya zihinsel eylemlerin (kompilsiyon) görüldüğü bir psikiyatrik bozukluktur. OKB de kişi obsesyonlarının ‘saçma’ olduğunu bilir fakat sıkıntı hissi ile baş edemediği için kompülsiyonlarına devam eder. Kompülsiyonlar başlarda hastayı bir süreliğine rahatlatsa da giderek kişinin hayatında büyük yer kaplar ve kişinin hayat kalitesini bozabilir.

Kirlilik obsesyonları ve temizlik kompülsiyonları en sık görülen şikayetlerden biridir. Kapı-pencereleri veya ocağı defalarca kontrol etme, gördüğü rakamlar ile dört işlem yapmak zorunda hissetme, bina katlarını sayma, çizgilere basmama, başka birine zarar verdiğini düşünme gibi şikayetler veya çok farklı obsesyon-kompülsiyonlar da görülebilir. Bir hastada farklı zamanlarda farklı obsesyonlar görülebildiği gibi birden fazla obsesyon aynı anda da görülebilir.

Tedavide ilaçların ve terapinin etkili olduğu bilinmektedir.

https://www.firatsiyarkalkan.com/

11/07/2022

🔹 ''Çözümlenmemiş her şeye karşı sabırlı ol ve soruların kendisini sevmeye çalış.''

Irvin D. Yalom

02/07/2022

🔻Kompulsif Satın Alma Bozukluğu
🔸 Kompulsif alışveriş yapma rahatsızlığı, satın alma eyleminin gerçekleşmesi ya da isteğin giderilmesi ile sonuçlanan karşı koyulamaz alışveriş dürtüsüdür. Rahatsızlığa sahip kişiler, kompulsif satın alma davranışının sosyal yaşantıda yasal ve finansal kötü sonuçlara yol açabilen aşırı ve mantıksız bir hareket olduğunu bilir. Buna rağmen tüketim kompulsiyonu; kontrol edilmesi zor, dürtülerle ve davranışlarla kendini gösteren bir bozukluktur.

Olumsuz duygu durumları ile birlikte bulunması yalnız bulunmasından daha olasıdır. Durumsal oluşum gösteren rahatsızlık, tekrarlayıcı ve dalgalı bir yoğunluk içinde görülür. Satın alma eylemi gerçekleşirken mutluluk duyulur. Fakat alışveriş sonrasında mutluluk hissi; suçluluk, pişmanlık ve mutsuzluğa dönüşebilir.

http://betadergi.com/ttad/yonetim/icerik/makaleler/88-published.pdf

29/06/2022

🔻Yas ve Depresyon

🔶 Sevdiğimiz bir kişinin ölümünden sonra yaşanılan ruhsal tepkileri yas olarak tanımlayabiliriz. Bu tepkiler yası yaşayan bireyin kişilik özelliklerine, kaybedilen kişi ile ne kadar yakın olduğumuza, yaşadığı süre boyunca nasıl bir ilişki yaşadığımıza, ölüm sebebine, bu ölüme ne kadar hazırlıklı olduğumuza ve ait olduğumuz kültür başta olmak üzere birçok farklı etkene bağlı olarak değişir. Bu nedenle yas tepkileri her yas için özeldir.

Yas tepkileri ve depresyon belirtileri bazı benzerlikler içerir. Örneğin her ikisinde de mutsuzluk, ilgi azalması, iştah ve uyku değişiklikleri görülebilir. Ayrıca bazı kayıplardan sonra depresyon görülebilir. Fakat depresyon ve yas farklı olgulardır. Yas sürecinde boşluk duygusu hakim iken depresyonda ise sürekli bir mutsuzluk hakimdir. Yasta yaşanılan keder günler ve haftalar içinde azalırken depresyonda ise devamlı ve çoğu zaman tedavi edilmediği süre boyunca artan bir mutsuzluk görülür. Depresyondaki mutsuzluk genellikle düşüncelerden bağımsız iken yas sürecinde ölen kişiye duyulan özlem ile ilişkili Depresyonda kişi kendisini değersiz hissedebilir veya suçlayıcı düşünceler görülebilir. Yas sürecinde ise benlik saygısı korunmuştur, suçlayıcı düşünceler var ise de genellikle ölen kişiye yaşamı boyunca yeterli ilgiyi göstermediği, kendisine haksızlık ettiği vb düşüncelerini içerir.

Yas süreci depresyonun aksine hastalık olarak sınıflandırılmaz ve normal bir süreç olarak görülür. Yası yaşayan kişinin zamanla yeni hayatına adapte olması beklenir. Belirli bir süre içerisinde kişinin yas tepkilerinin azalması, çalışma ve sosyal hayatının eski haline dönmesi beklenmektedir. Fakat bu sürenin ne kadar olması gerektiği net değildir. Yas sürecinin uzaması veya patolojik öğeler barındırması halinde ise yardım alınması gerekmektedir.

https://www.firatsiyarkalkan.com/

22/06/2022

🔹 En derin anlamda biz kendimizden sorumluyuz. Sartre’ın ifade ettiği gibi kendimizin yaratıcısıyız. Seçimlerimizin, eylemlerimizin ve eyleme geçmedeki başarısızlıklarımızın birikimiyle kendimizi oluştururuz. Bu sorumluluktan, bu özgürlükten kaçamayız.

Irvin D. Yalom

21/06/2022

🔻Erteleme Davranışı

Kişilerin günlük yaşantılarında sıklıkla sergiledikleri bir davranış olan erteleme, belirli bir zamanda yapılması planlanan işlerin sebepsiz yere geciktirilmesidir. Geciktirilen işler pek çok durumda çalışan tarafından çeşitli bahanelerle önemsiz olarak görülmekte veya belirli bir nedene bağlı olarak ya son anda yapılmakta veya hiç yapılmamaktadır.

Kişinin bireysel korku ve yetersizlikleri, işe yönelik tutum eksikliği, karar verme becerilerinden yoksunluk ve sorumluluk alma konusundaki isteksizlikler ertelemenin nedenleri arasında yer almaktadır. Kişinin başarı algısı veya yapabilme becerisi de erteleme davranışının nedenleri arasında yer almaktadır. Başaramayacağım düşüncesi ile işlerin ertelenmesi veya başarısızlık korkusu sebebiyle işi yapmayı geciktirmek olarak açıklanabilecek bu durum, oldukça sık karşılaşılan bir çeşit kaygı bozukluğudur. Bunun yanında kişinin rasyonel olmayan beklentiler içinde yer alması veya mükemmeliyetçi tutumu da erteleme davranışlarına neden teşkil edebilmektedir. Bunun yanında literatürde erteleme davranışının sonuçları arasında düşük bireysel performans gösterme, depresif belirtiler gösterme, endişe ve kaygı, stres seviyesindeki artış ve fizyolojik rahatsızlıklar olarak belirlenmiştir.

Erteleme davranışının neden ve sonuçlarından hareketle bu davranışın, kişinin grup uyumunu, iş başarımını, psikolojik ve fizyolojik sağlığını ve performansını olumsuz yönde etkileyen önemli bir olgu olduğu sonucuna varılabilir.

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/336366

International Journal of Contemporary Educational Studies (IntJCES)
Erteleme Davranışı Eğilimi ve Beş Faktörlü Kişilik Özellikleri Arasındaki
İlişkiler.

17/06/2022

🔻Majör Depresyon
▫ Mutsuzluk
▫ Hayattan tat alamama (daha öncesinde severek yapılan aktivitelerden aynı hazzı(tadı-zevki) alamama) veya ilgi azalması
▫ İştah azalması veya artması, diyet yapmıyor iken kilo almak veya vermek
▫ Uyku miktarında artma veya azalma
▫ Hareketlerde dışarıdan gözlenebilir derecede yavaşlama veya düşüncelerin yavaşlaması veya huzursuzluk
▫ Yorgun hissetme, bitkinlik
▫ Değersizlik düşünceleri veya suçluluk duygusu
▫ Konsantrasyon güçlüğü
▫ Ölüm ve intihar düşünceleri

🔸Bu belirtilerin en az 5 tanesi (birkaçı) iki haftadan daha uzun süre varsa ve günlük hayatınızı etkiliyorsa major depresyon hastası olabilirsiniz.

https://www.firatsiyarkalkan.com/

13/06/2022

🔹 Her kaygı, en başından itibaren, ona karşı geliştirilmiş savunmayla birlikte var olur.

Melanie Klein

10/06/2022

🔻Konfor Alanı mı, Tuzak mı ?🔹Yaşadığımız her an önümüzde iki seçenek vardır; gelişime doğru bir adım atmak ya da güvende hissetmek için bir adım geride kalmak.

Abraham MASLOW

Konfor alanını insanların kendilerini aşina hissettiği bir ortamda, her şeyi kontrol edebildiği yanılgısına düştükleri ve kendilerini rahat hissettikleri psikolojik bir evre, alan’’ olarak tanımlayabiliriz. Bu alanda stres yapmadan, kaygı duymadan kişi kendisini güvende ve rahat hisseder. Ancak hayatta ilerleme kaydedebilmek için değişimlere açık olmak ve çabalamak gerekir. Bu da belirli bir ölçüde kaygı ve stres barındırabilir. Gerekli ölçüde sağlıklı olabilecek bu duygulardan kaçınarak güvenli bir alan oluştururuz. Bu alanlar bir süre rahat hissetmemizi sağlasa da zaman geçtikçe, dışında olanların belirsizliklerle dolu olduğunu düşünür ve oluşturduğumuz konfor alanından çıkmaktan korkar hale geliriz. Yeni olan deneyimlere kendimizi kapatırız. Böylece uzun vadede hedeflerimizden uzaklaşarak daha büyük bir olumsuz duygusal sonuca zemin hazırlayabiliriz.
Tamamen rahat olduğumuz bu alandan çıkmak korku ve endişe duygularını tetikleyebilir ve bu duygular zamanla artarak bir yük halini alabilir.

09/06/2022

🔻PANİK BOZUKLUĞU (PANİK ATAK)
🔹Yaklaşık 10-30 dakika süren panik ataklarının olduğu ataklar arasında hastanın daha rahat olduğu bir bozukluktur. Panik atak sırasında kişide sıklıkla çarpıntı, nefes alamadığı hissi, ölüm veya kontrolünü kaybedeceği ‘çıldıracağı’ korkusu görülür. Bu belirtilere ek olarak terleme, titreme, vücutta uyuşma baş dönmesi, sersemlik gibi farklı şikayetler görülebilir. Bazı hastalar atak sırasında kendi vücudunun veya çevresinin tuhaflaştığını hissedebilir. Atakların sıklığı ve şiddeti hastadan hastaya değişebilir. Daha önce atak yaşadığı durumlarda atağın tekrarlayacağı korkusu vardır. Bu nedenle kişi daha önce atak yaşadığı durumlardan (kalabalık ortamlara girme, yalnız kalma, arabaya binme vb.) kaçınabilir. Tedavide psikoterapi ve/veya ilaçlar kullanılabilir.

09/06/2022

07/06/2022

🔹 Hayatta başınıza gelen her şeyi kontrol edemezsiniz, ama başınıza gelenlerin sizi eksiltmemesine karar verebilirsiniz.

Maya Angelou

25/05/2022

🔻Sosyal Fobi mi Çekingenlik mi ?

Toplulukta konuşma, sosyal ortamlarda kendini ifade edebilme gibi konularda çekingenlik sık görülen bir durumdur. Bunların büyük bir kısmı hastalık kapsamında değildir. Hatta bir işe başlamadan önce “yapamazsam rezil olur muyum?” düşüncesi kişiyi motive eder ve daha iyi hazırlanmasına yardımcı olur. Sosyal fobi demek için ise kişide korkunun yanı sıra kaçınma davranışlarının olması gerekmektedir. Ya da kişi kaçmıyorsa, bu duruma katlanmaya kendisini zorluyorsa; büyük bir sıkıntı yaşar. Ayrıca Sosyal Fobi’de kişi korkularının aşırı ya da anlamsız olduğunu bilir. Eğer gerçekten korku duyulabilmesi için anlamlı bir olay varsa, tanı Sosyal Fobi değildir. Örneğin sözlüye hiç çalışmamış bir öğrencinin sınıfta adının çağrılmasından korkması gibi.

Türkiye Psikiyatri Derneği

23/05/2022

🔻Agorafobi
🔹 Agorafobi, bir tür kaygı bozukluğudur. Agorafobisi olan bir kişi, bildiği veya güvenli olduğunu düşündüğü ortamlardan ayrılmaktan korkar. Agorafobili kişiler, şiddetli vakalarda evini tek güvenli ortam olarak görür; günlerce, aylarca hatta yıllarca evlerinden çıkmaktan kaçınabilirler. Agorafobiye sahip olan kişiler genellikle alışveriş merkezleri, toplu taşıma araçları ve açık yerler (otoparklar vb.) veya kapalı yerler (tiyatrolar vb.) gibi hemen kaçışın zor olabileceğini düşündükleri yerlerde bulunmaktan kaçınabilirler. Agorafobi, özellikle panik bozukluğu olan kişilerde yaygındır.