26/02/2025
Farklı insanlar için kanser tedavilerini tahmin edebilecek sihirli bir kutunuz olduğunu hayal edin. Ancak bu kutunun herkes için iyi ve adil bir şekilde çalıştığından emin olmak için bazı önemli kurallara uymamız gerekiyor.
Aşağıdaki resimde yer alan farklı bölümler şu anlama gelir:
1. Eyleme Geçirilebilirlik (Sarı) – Modele giren bilgiler yararlı olmalı ve doktorların gerçek kararlar vermesine yardımcı olmalıdır. Bunu, bir tarifin iyi bir yemek pişirmek için doğru malzemelere sahip olduğundan emin olmak gibi düşünün.
2. Etkileyici Mimari (Mavi) – Model, tüm önemli ayrıntıları yakalamak için akıllı bir şekilde tasarlanmalıdır. Güçlü kılmak için doğru parçalarla bir Lego kalesi inşa etmek gibi.
3. Standartlaştırılmış Kıyaslama (Koyu Gri) – Model, bir yarıştaki tüm koşucuların aynı çizgide başlaması gibi aynı kurallar kullanılarak düzgün bir şekilde test edilmelidir, bu yüzden adildir.
4. Gösterilmiş Genelleştirilebilirlik (Yeşil) - Tıpkı bir şemsiyenin boyları ne olursa olsun herhangi birini yağmurdan koruması gerektiği gibi, farklı hasta türleri için iyi çalışmalıdır.
5. Mekanistik Yorumlanabilirlik (Turuncu) – Doktorlar modelin nasıl karar verdiğini anlayabilmelidir. Bir düğmeye bastığınızda bir oyuncak arabanın neden hareket ettiğini bilmek gibi.
6. Erişilebilirlik ve Tekrarlanabilirlik (Mor) – Modeli herkes kullanabilmeli ve gerekirse yeniden oluşturmak mümkün olmalıdır. Herkesin aynı pastayı pişirebilmesi için bir pasta tarifi paylaşmak gibi.
7. Adalet (Pembe) – Model, geçmişleri ne olursa olsun herkes için eşit şekilde çalışmalıdır. Tıpkı sınıftaki her çocuğun aynı sayıda boya kalemi aldığından emin olmak gibi.
8. Etik (Merkez) – Model, insanlara yardım etmek ve zarar vermemek için her zaman sorumlu bir şekilde kullanılmalıdır, örneğin bir oyunu adil ve güvenli tutmak için kurallara uymak gibi.
Tüm bunlar birlikte, Prediktif Onkoloji Modelinin doktorlara ve hastalara mümkün olan en iyi şekilde yardımcı olmasını sağlar!
Giridharan Periyasamy
