24/05/2020
YA SONRA
Coronanın akıbeti ne olur bilmiyorum ama günlük rutinimiz yavaş yavaş alışılmış haline dönücek gibi gözüküyor. İçinde kayıplar, korkular, kaygılar, mesafeler, özlemler, belirsizlikler barındıran bir dönem yaşadık. Ancak bu dönemin bitişi herkes için ve hemen mutluluk getirmeyebilir. Genel olarak bir süre yas süreci yaşayacağımızı düşünüyorum. Yas genel olarak bilindiği gibi yalnızca bir kaybın akabinde yaşadığımız acı dolu bir süreç değil aslında. Yas arzu ettiğimiz koşullara sahip olsak bile önemli hayat değişimlerinden sonra, fazla sorumluluk aldığımız bir dönemin bitişinde, istenmeyen bir süreçten yada bağımlılıktan özgür kaldığımızda, zorlu ve engellerle dolu bir yaşantı şeklinin sona erdiğinde de yaşadığımız bir adaptasyon sürecidir. Özgürlüklerin kazanılması , amaca ulaşmak , büyük başarılar ve kazanımlar edinmek bile sanılanın aksine bir süre yas reaksiyonu göstermenizi neden olur. Üniversite sınavına hazırlanan bir öğrenci bu sürecin sonunda ilk olarak mutlu ve rahatlamış hisseder. Ancak bu uzun sürmez. Kısa sürede boşluk, geçmişteki engellenmelere karşı öfke, hüzün ve özlem hisseder genelde. Aşırı stresli bir iş ortamında uzun süre çalışan biri işten ayrılınca bir süre boşluk, anksiyete, iç bunaltısı hissedebilir hayal ettiğinin aksine. Yürütülemeyen bir ilişki bittiğinde ilk tepki rahatlama da olsa, akabinde yine boşluk, alışkanlıkların ve günlük rutinlerin özlemi, kendini yalnız biri olarak konumlandıramama, yarım kalan meseleler ve ifade edilmemiş duygulardan dolayı hüznün ve öfkenin eşlik ettiği bir süreç yaşanır. Pandemi dönemi sonunda da benzer bir yas süreci yaşayabileceğimizi düşünüyorum. Engeller ortadan kalkınca bir süredir alışmış olduğumuz yaşantı değişecek. Sürecin bitişi kimileri için coşku ve mutluluk verici olarak hayal edilse de, sonucundan mutlu olsakta olmasak ta bu mutluluğa yakın geçmişimizde alıştıklarımızın özlemi karışacak. Bu bu özlem kimi için dinlenmek, kimi için aile, kimi için yalnızlık, kimi için üretmek , kimi için üretmemek, kimi için görünür olmak, kimi için görünür olmamak, kimi için mutlu olmuş olmak, kimi için çok mutsuz olmak anlamına gelebilir. Yani yasnı tuttuğumuz şey iyi yada kötü anlamlar içerebilir. Etkileri hafiflemekte olan pandemi sürecinin normalleşme aşamasında çokta normalleşemeyebiliriz. İçe kapanmalar veya aşırılıklar ortaya çıkabilir. Yani en yalın haliyle, yaşantımızı biranda ve yoğun olarak etkileyecek her değişim beraberinde yas tepkilerini getirir. İçinde karmaşık duygular barındıran bu yas,, yani adaptasyon sürecinde daha sağlıklı kalabilmek için yaşam şeklimizi olabildiğince ve dış gerçekliğe uyumlu olarak acelesiz ve bir miktar temkinli geçirmekte fayda var. Bunu hem kendi sürecimizi hem de sevdiklerimizin sürecini kolaylaştırmak için yapabiliriz..
