Psikolog Elvin Akı Konuk

23/05/2025

"Hayır” diyebilen çocuk, sadece karşı çıkmayı değil; kendini korumayı, kendi ihtiyaçlarını fark etmeyi ve duygusal olarak sağlıklı ilişkiler kurmayı öğrenir.

Eğer bir çocuk, “Hayır” dediğinde susturuluyorsa,
🧩 Sevilmeye değer olmak için “uyumlu” olmak zorunda olduğunu zannedebilir.
🧩 Kendi ihtiyaçlarını bastırmayı öğrenir.
🧩 Başkalarının isteklerini önceliklendirmeye başlar.

Zamanla bu çocuk:
❌ Hayır diyemediği için sınır ihlallerine uğrar.
❌ Suistimal, zorbalık ve baskıya karşı savunmasız hale gelir.
❌ İçsel sesi yerine başkalarının sesiyle hareket etmeye başlar.

💡Ne yapabiliriz?

✅ Çocuğunuz size “Hayır” dediğinde “saygısızlık” olarak etiketlemeyin.
✅ Kararlarını dinleyin, nedenlerini anlamaya çalışın.
✅ Siz de ona “Hayır” dediğinizde açık bir dille gerekçenizi paylaşın.
✅ “Hayır demek kötü olmak değildir” mesajını tutarlı davranışlarla öğretin.

❤️ Unutma:
Çocuğun “Hayır” deme hakkı varsa, o çocuk kendini korumayı öğrenir. Ve bu, ona verebileceğiniz en güçlü içsel kalkandır.

19/05/2025

Bebeğinin ağlamasını susturmak yerine, önce kendi sakinliğinizi koruyun ve şefkatle temas edin.
Çünkü ağlamak, bebeğin sakinleşme ve sizinle bağ kurma yoludur.
Unutma, sakin ebeveyn sakin bebek demektir💫
🔹️
Peki, siz bebeğinizin ağlamasına nasıl tepki veriyorsunuz? Deneyimlerinizi yorumlarda paylaşın.

15/04/2025

Bebekle bağ kurmak = minik dokunuşlar + büyük sevgi!
Kucağınıza aldığınızda sakinleşebilen o minik insan, size aslında "Ben sana güveniyorum!" diyor.
İşte bu güvenli bağlanmanın ilk adımı!💫
🔸️
Göz göze geldiğiniz an, birlikte güldüğünüz oyunlar, söylediğiniz ninniler…Hepsi birer bağ kurma fırsatı!💫
🔸️
Peki siz en çok ne yaparken bebeğinizle bağ kurduğunuzu hissediyorsunuz? Yorumlara yazın, diğer ebeveynlere ilham verin👇

07/11/2024

Anne baba olarak aynı tarafta olmak çocuğunuzun kendini güvende hissetmesi için çok önemli🌼Çocuklar anne babalarının aynı şekilde davrandığını ve birlikte hareket ettiğini gördüğünde daha huzurlu, güvende hissediyor ve sınırları daha kolay kabul ediyor. Bu uyum sayesinde sizden gelen güven ve desteği hissederek, sınırları anlamakta zorlanmaz🎈
🔹️
Peki siz iyi-kötü polis olma rollerini kullanıyorlar musunuz?

22/07/2024

Bazen sosyal medyadan geri çekiliyorum bilen bilir. Bu sefer paylaşım dışında başkalarının gönderilerini de okumadım. Kısa bir mola verdim, modern adıyla teknoloji detoksu diyelim biz🙂 Bazı zamanlarda iyi geliyor durumdan, gündemden, olan bitenlerden uzak durup mesafelenebilmek…Dinlendiğime göre ve kendimi de dinlediğime göre geri geldim.
🔹️
Umarım sizlerde iyisinizdir.
🔹️
O halde nerede kalmıştık?🙃🥰

23/06/2024

Gençler sosyal medyayı, interneti ve dijital platformları arkadaşlarıyla iletişim kurmak, eğlenmek ve kendilerini ifade etmek için yoğun biçimde kullanıyorlar. Ancak gün geçtikçe sosyal ağlarda daha fazla vakit geçirmek riskleri de beraberinde getiriyor. Sanal dünya bir çok fırsat sunuyor ama bir başkasına zarar vermek için araç olarakta kullanılabiliyor.
🔹️
Siber zorbalığın sanal ortamda gerçekleşiyor olması “ gerçek” olmadığı anlamına gelmemektedir. Görünmez ama son derece gerçek bir tehdittir, psikolojik bir şiddet biçimidir. Bu nedenle eğer çocuğunuz siber zorbalığa maruz kalıyorsa dikkate almalısınız ☝️

17/06/2024

Üzerine düşünmeden, ağzımızdan bir çırpıda çıkan, belki öfkeyle, belki şaka yollu söylenen bu ve bunun gibi cümlelerden çocuklar sizce nasıl bir mesaj alır?
🔹️
Bazı çocukların kaygı seviyeleri çok yüksek olur ve bu kaygı biz yetişkinlerin olumsuz olarak gördüğü davranışlar ile dışa atılır; tırnak yeme, ebeveynden ayrılmak istememe, gece terörü, öfke patlamaları, saldırganlık vb. İsteriz ki çocukların bu davranışları son bulsun, bitsin ancak buzdağının altındaki kısmı göremeyiz. Aslında çocuklarda tüm bu davranışların arkasında yatan ve gizlenen duygusal bir süreç vardır.
🔹️
Bazen bu kaygının altında yatan sebep terk edilme korkusu olabilir. En sevdiği, en güvendiği kişi tarafından reddedilmek, terk edilmek ile ilgili tehdit edilen cocuk için ebeveynini kaybetmek çok büyük hatta en büyük korkudur. Çaresiz kaldığımızda, sinirlendiğimizde dilimizden dökülen "seni bırakırım", "bırakır, giderim" gibi cümleler çocuklarda terk edilme korkusunu gün yüzüne çıkarır, tetikler ve çocuk gizliden gizliye bu kaygıyı sürdürmeye hatta büyütmeye devam eder. Ve olumsuz olarak görülen davranışlar kendini bu noktada göstermeye başlar.
🔹️
Ne olursa olsun, ne yaşanırsa yaşansın hiçbir çocuk ebeveyni tarafından bu tehdit mesajlarını almamalıdır. Belki de biz, iki kere düşünüp bir kere konuşarak bir çok şeyi önleyebilir veya telafi edebiliriz🍀

17/06/2024

12/06/2024

Çocukların beyin yapıları bizim beyin yapımızla aynı değil.Çocukları kendimiz gibi zannediyoruz, her dediğimizi uygulayacak, tüm söylediklerimizi gerçekleştirecek, yaptığı şeylerden ders çıkaracak. Ancak yapılan araştırmalar; çocukların beyninin 10-12 yaşından itibaren bir hatadan veya durumdan ders çıkarabildiğini ortaya koyuyor✍️
🔸️
Hiçbir çocuk sınırları bilerek doğmaz. Ebeveynlerin görevi çocuğun bu sınırları öğrenmesine ve zamanla öz-disiplin kazanmasına yardımcı olmaktır.
🔸️
Verilen cezalar çocuklarda etki göstermemekte, zaten ceza sistemi işe yarıyor olsaydı yıllarca ortada suç diye bir şey de kalmazdı değil mi? Belki kısa vadede istenilenler ceza ile yaptırılabilir çünkü ceza çocuğu anlık olarak durdurur ama öğretmez. Etkisi kısa ve geçicidir. Cezası biten çocuk cezasını çekmiş ve ödeşmiştir. Yapabileceklerinde yine özgürdür. Dolayısıyla bir süre sonra aynı davranışı tekrar gerçekleştirir. Sonrasında da aileler tarafından “Kaç kere söyledim" lafı tekrar tekrar sarf etmek zorunda kalınır. Yani cezalar çocuğunuzla aranızdaki bağı kopartmaktan başka işe yaramaz.
🔸️
İşin gerçeği; ebeveynler pozitif bir disiplin oluşturamadığında cezaya başvurur. Öz denetim becerisi kazanmış çocuğun sürekli biri tarafından kontrol edilmeye ihtiyacı yoktur. Eğer ceza verme raddesine geliyorsanız çocuğa değil kendinize bir mola verin. Derin nefes alın ve cezanın aslında davranışı düzeltmediğini ceza yerine etkili sınır ve daha iyi seçenekler (duyguları anlamak, dile getirmek, sınır ve seçenekler oluşturmak vb.) olduğunu kendinize hatırlatın🍀

01/06/2024

Bu fotoğrafın altına yazmak istedim Engin Geçtan’ın İnsan Olmak kitabında altını çizdiklerimi. Okuduğum zaman da etkilendiğimi hatırlıyorum ve ne kadar kuvvetli bir kalemi olduğunu düşünmüştüm. Dün kitaplığımı düzenlerken tekrar gözden geçirdim ve yine yeniden uzun uzun düşündürdü. Belki hepsini değil ama anne baba olmak adlı bölümden kendi notlarımı paylaşmak ve uzun uzun side düşünün istedim😊

🔸️…Çocuğa verilen bir şey yoksa yitirilecek bir şey de yoktur.
🔸️…Birçok anne baba çocuklarını ne denli sevdiklerini sık sık dile getirirler. Ancak çocuğun sevgi ihtiyacı sözcüklerle karşılanmaz. Bir insanı sevmek, onun gerçeklerini anlamaya çalışmayı da içerir.
🔸️…Çocuk kendini tek başına yönetebilme yeteneğine sahip değildir. Ne yapabileceğini ya da yapamayacağı konusunda eğitilmesi gerekir…
🔸️…Çocuğa kusur bularak olumsuz duygularına gerekçe arayan anne ya da baba çocuğu kusursuz bir varlık durumuna getirerek onu benimsemeyi umar ya da bu yolda çaba gösterir.

28/03/2024

Dijital cihazların gereğinden fazla kullanılması sadece çocuklardan kaynaklanmaz. Zaman zaman bu alışkanlığı kazanmalarında ebeveynlerin de rolü ve tutumları olumlu ya da olumsuz yönden etki ediyor.
🔹️

Pek çok çocuğun aile rutinlerini incelediğimizde teknolojik cihazlar bir nevi dijital emzik gibi kullanılmakta...Yemeğini yesin, bitirsin diye telefon, tablet vermek bazı ebeveynler tarafından tercih edilebiliyor. Sakin ve sessiz kalmasını sağlamak için ya da çocuğun yormaması, bunaltmaması için hemen eline telefon, tablet veriliyor. Sonuç olarak çocuklar bugün plansız programsız kaldıkları zamanlarda ne yapacaklarını bilemez hale geliyor, sıkılıyor. Oysa ki çocuklar sıkılabilirler. Sıkıldıklarında üretici, yaratıcı olabilirler. Eğer bir çocuk kendi hayal gücünü kullanabilirse bir şeyler üretmeye ve keşfetmeye başlar. Bu yönde çocuklara alan açabilmek çok kıymetli…Diğer yönden bu onlara verebileceğiniz en büyük hayat öğretilerinden biri. Bu sayede ekran dışında kalarak yaratıcı olma, boş zamanı değerlendirebilme, zamanı etkin kullanma gibi becerileri geliştirebilirler🍀

22/03/2024

İstismara karşı küçük yaş çocuklarını bilgilendirmek, kendilerini koruyabilmeleri veya herhangi bir bedensel temas durumunda yardım istemenin yollarını öğretmek için İç Çamaşırı Kuralı’nı çocuklarınıza öğretebilirsiniz💫
Bunun için Avrupa Konseyi’nin 3-7 yaş arası için bir çok dile çevrilmiş "Kiko ve El" adlı hikaye kitabını arama motoruna yazarak ücretsiz olarak indirebilir, çocuğunuzla birlikte okuyabilir ve üzerine konuşabilirsiniz. Bu kaynak çocuklara bedenlerinin kendilerine ait olduğunu, iyi ve kötü sırların, iyi ve kötü temasların neler olduğunu, kendilerini korumak vey yardım istemek için neler yapabileceğini anlatmanıza yardımcı olacaktır🍀