13/06/2025
kendine dışarıdan bakabilmeyi öğrendiğinde, kendinlede ilgili bir sorumluluk almış oluyorsun. Bunun için , hem iç gözlem hem de dış gözlem kapasitesini birlikte kullanılması gerekir. Yani hem duygunu hissedebilmek hem de o an ne yaptığını ve neden yaptığını fark edebilmek. Psikolojik olgunluğun temel taşlarından biri, kendine dışardan bakabilmektir.
Bu kapasitenin gelişimi, çocukluk deneyimlerimizle yakından ilişkilidir. Bize bakım veren kişinin hem kendi duygularını taşıyabilmesi hem de bizimkini görebilip adlandırması gerekir.
Örneğin, ebeveynler yanında kavga ettiğinde, kaygılanır, korkar, üzülürüz. Ama bu duygular adı konmadan hayat devam ederse, bu duygularla tek başına kalırız. Bu yalnızlık, kendine dışarıdan bakabilme kapasitesini zayıflatır.
Oysa ebeveyn, “Bu senin suçun değil. Korktuğunu biliyoruz. Bu olay senin yanında olmamalıydı,” diyerek hem kendini hem bizi düzenlerse, olanı biteni anlamlandırmaya başlarız. Verilen mesaj şudur; onlar olanın bitenin farkında, nasıl gözüktükleri nde dışardan biliyorlar, kendilerinin farkındalar, benim de ne yaşadığımı farkındalar ve bunun sorumlulugunu alıyorlar.
Ama bu kapasite gelişmediğinde , duyguları bastırmayı öğreniriz. Sürekli haklı çıkmaya çalışır, olaylara sadece kendi mağduriyetimizden bakarız ve her durumda kendi iyi niyetimiz vurguluyorsa, bu da gelişimin önünü tıkar.
Bu kapasitenin gelişmeye başlaması için ise genellikle bir içsel rahatsızlık gerekir. Yargıladığın insanlara benzer tepkiler verdiğini fark ettiğinde, hep haklı olduğunu sandığın yerlerde aslında sadece kendini koruduğunu gördüğünde… Bu fark edişler önce sarsar, utandırır ve rahatsız eder. Çünkü artık kendinin dışarıdan nasıl göründüğünü fark etmeye başlamışsındır. Tüm bu rahatsızlıklarla bir şeyler değişmeye başlar, ama bu rahatsızlıklar psikolojik büyümenin de başladığı bir yerdir. Çünkü sadece diğerlerini görüp onların davranışlarından rahatsızlık duymuyorsun, artık kendin de kendi gözünde görünür olup sen de kendi davranışların bir başkası için ne ifade edebildiğiini görmeye başlıyorsun.