24/08/2025
Kul Haklarının Tevbesi Nasıl Olur? /Şeyh Süleyman er-Ruhaylî
Soru:
Birçok insana çeşitli şekillerde zulmettim ve tevbe etmek istiyorum. Tevbe nasıl olur ve hakları nasıl öderim, zulmün miktarını tam olarak bilmediğim durumda ne yapmalıyım? Allah sizi hayırla mükâfatlandırsın.
Cevap:
📝 Burada Allah’a tevbe:
🤲 İhlâs ile olur; yani tevbeye seni sevk eden şey Allah’ın vechini istemek ve Allah’tan korkmak olmalı,
🚫 Günahı tamamen terk etmek şarttır,
🔸 Geçmişte işlediğine pişman olmak gerekir,
🔒 Bir daha dönmemeye kesin bir azim gerekir. Bunlar dört şarttır.
⚖️ Bu zulüm ya hissîdir ya da manevîdir.
👉 Eğer hissî ise: Dövme, organ kesme veya hırsızlık gibi, o zaman:
〰 Hakkın sahibinin affetmesi gerekir.
⚔️ Kısasa tâbi olan şeylerde kısas gerekir.
💰 Mal konusunda ise malın iade edilmesi gerekir, sahibine bildirmeden de olsa; eğer mal sahiplerini biliyorsa malları iade etmelidir.
📏 Eğer malların sahiplerini biliyor fakat miktarında şüpheye düşüyorsa, o zaman ihtiyatlı ve zimmetini daha çok kurtaracak olanı yapmalıdır. Mesela on bin mi yirmi bin mi olduğunda şüphe ederse, yirmi bin yapmalıdır.
🤲 Eğer mal sahiplerini bilmiyorsa veya biliyor ama onlara ulaşamıyorsa, o zaman malları onlar adına sadaka olarak vermelidir.
👉 Eğer zulüm manevî ise: Bunun da iki hali vardır:
1️⃣ Mazlum bu zulmü öğrenmişse, o zaman ondan helallik almak şarttır.
2️⃣ Mazlum bu zulmü öğrenmemişse:
🤝 Eğer helallik istemesi bir fitneye sebep olmayacaksa, ondan helallik ister.
💐 Eğer helallik istemesi fitneye sebep olacaksa, o zaman ona iyilik eder, sahip olduğu hayırları zikreder, onun için dua eder. Bu yeterlidir inşaAllah.
❓ Eğer dersen ki: “Ben bu zulmü bilmiyorum fakat çok zulmettiğimi biliyorum.”
✅ İşte bu durumda, onun ne olduğunu bilmediğin şeyler için Allah’a genel bir tevbe et ve bu sana yeter inşaAllah.
Evet.
👤 Prof.Dr. Şeyh Süleyman er-Ruhaylî
✅
