ÇADEM Psikoloji

25/09/2025

🎈 Çocuklarda Selektif Mutizm Nedir?

Selektif mutizm; çocuğun bazı ortamlarda (örneğin okulda, yabancılarla) hiç konuşmaması, ancak kendini güvende hissettiği kişilerle (örneğin evde, ailesiyle) rahatça konuşabilmesi durumudur. Sessizlik bir “inat” ya da “utangaçlık” değildir; çocuğun kaygı düzeyinin çok yüksek olduğunun göstergesidir.

❗ Neden Önemlidir?

Erken fark edilmezse sosyal ilişkileri, özgüveni ve akademik başarısı olumsuz etkilenebilir.

Çocuk kendini ifade edemedikçe kaygısı daha da artabilir.

Yanlış yorumlandığında “inatçılık” ya da “isteksizlik” sanılabilir.

💡 Ebeveynler İçin Öneriler

✨ Çocuğu konuşmaya zorlamayın. “Hadi söyle!” baskısı kaygıyı artırır.
✨ Onu anlamaya çalışın; jest, mimik ve yazılı yollarla ifade etmesine alan tanıyın.
✨ Küçük adımlarla güven ortamı yaratın; önce fısıldama, sonra kısa kelimeler gibi.
✨ Öğretmenlerle iş birliği yapın; okulda destekleyici yaklaşım çok önemlidir.
✨ Gerekirse bir çocuk psikoloğundan profesyonel destek alın.

15/09/2025

Hiç sınavdan önce çalışmayı son dakikaya bırakıp, istenilen sonuca ulaşamadığınızda “zaten çok çalışmadım” dediğiniz oldu mu? Ya da sunum hazırlamak yerine arkadaşlarınızla vakit geçirip, kötü geçtiğinde “yeterince vakit bulamadım” diye açıkladığınız? Bu davranışlar bazen öz-sabotajın örnekleri olabilir. Öz-sabotaj, kişinin istenilen sonuca ulaşamaması durumunda bunu kendi yetersizliği yerine dışsal koşullara bağlamak için sonuca mazeret üretecek şekilde davranışlarını biçimlendirmesidir. Bazen bilinçli bazen de bilinçsiz uygulanabilen bu strateji, kişinin benlik imajı ve özsaygısını koruma çabası olarak ortaya çıkar. Kişi kısa vadede kendini korumayı amaçlasa da, uzun vadede hem potansiyelini sınırlar hem de özsaygısı düşer.

Başarıyı yalnızca sonuçlarla eşitlememek ve yeterliliği tek bir performansın çıktısına indirgememek sağlıklı bir benlik algısının anahtarlarındandır. Bu döngüyü anlamanın ilk adımı: “Eğer çalışır ama istediğim sonuca ulaşamazsam, en çok ne olmasından korkarım?” sorusunu kendinize sormaktır.

29/08/2025

Okula başlamak, hem çocuk hem de aile için heyecan verici olduğu kadar kaygı uyandıran bir süreçtir. Çocuğunuzun ilk günlerde ayrılmakta zorlanması son derece doğaldır. Bu süreci kolaylaştırmak için, okul başlamadan önce çocuğu kısa süreli ayrılıklara alıştırmak faydalıdır. Örneğin bir akrabada kısa süre kalması ya da oyun grubuna katılması, büyük ayrılığa hazırlık niteliği taşır.

Ayrılıklar her zaman önceden haber verilerek yaşanmalıdır. “Birazdan senden ayrılacağım ama sonra geri geleceğim” gibi açıklamalar, çocuğun kontrol duygusunu korumasına yardımcı olur. Çocuk, ebeveynin duygularını çok iyi hisseder; anne-baba kaygılıysa çocuk da bunu fark eder. Bu nedenle ayrılık öncesinde ebeveynin kendi kaygısını dengelemesi, çocuğun yanında sakin ve kararlı görünmesi çok önemlidir. Tereddütlü davranışlar, çocuğun kaygısını artırabilir.

Vedalaşmaları kısa ve net tutmak gerekir. Uzayan vedalar, çocuğun kaygısını büyütür ve sürece uyumunu zorlaştırır. “Okuldan sonra seni almaya geleceğim” gibi basit, güven veren cümleler yeterlidir. Çocuk ağladığında ya da zorlandığında ise, “Ağlama, korkma” demek yerine, “Biliyorum zor geliyor ama sen güçlüsün, öğleden sonra görüşeceğiz” gibi hem kabul hem de güven içeren ifadeler kullanılmalıdır.

Her çocuğun uyum süreci farklıdır. Kimileri birkaç gün içinde adapte olurken, kimileri için bu süreç haftalar alabilir. Sabırlı olmak ve çocukları birbirleriyle kıyaslamaktan kaçınmak, sağlıklı bir uyum süreci için en önemli adımlardan biridir.

23/07/2025

ÇADEM Psikoloji IDEF’25’te!

22–27 Temmuz 2025 tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleşen Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF’25) kapsamında, Kurucu Ortağımız Özkan Kenarlı ve Kurumsal Pazarlama Koordinatörümüz Volkan Eren ile birlikte fuar alanındaydık.

Bu değerli buluşmada, mevcut iş birliği içinde olduğumuz kurumları ziyaret ederken, savunma ve havacılık sektörüne özel yapılandırılmış Çalışan Destek Programlarımızı (ÇDP) tanıtma ve yeni iş birlikleri geliştirme fırsatı yakaladık.

🎯 Psikolojik dayanıklılık, kriz yönetimi ve saha müdahale süreçleri gibi yüksek risk barındıran alanlara yönelik özel çözümlerimiz ile kurumların yanında olmaya devam ediyoruz.

✈️ Aynı zamanda havacılık alanında görev yapan personelin zihinsel dayanıklılığına odaklanan havacılık psikolojisi temelli destek modellerimiz, sektörde ilgiyle karşılandı.

📩 Kurumunuza özel psikolojik destek yapıları hakkında bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

21/07/2025

Hedonik adaptasyon, insanların yoğun duygu yaratan yaşam olaylarına zamanla alışarak duygusal tepkilerinin eski seviyeye dönmesi sürecidir. Örneğin; terfi, evlilik ya da araba almak gibi olaylar, başlangıçta yoğun olumlu duygular uyandırsa da bir süre sonra “yeni normal” haline gelerek sıradanlaşır ve duygularımız eski haline döner. -Aynı şekilde, olumsuz olaylara da zamanla duygusal olarak uyum sağlanabilir.- Bu durum, neden sürekli yeni hedefler peşinde koştuğumuzu ve bir şeyi elde ettikten sonra neden tatminin kısa sürdüğünü anlamamıza yardımcı olur.

Tatmini daha kalıcı hale getirmek için psikolojide önerilen bazı stratejiler vardır. Mindfulness (bilinçli farkındalık) çalışmaları, bireyin anda kalmasını ve mevcut deneyimleri daha net algılamasını sağlar. Ayrıca bilişsel yeniden yapılandırma, bireyin yaşadığı deneyimleri sadece sonuç değil, süreç üzerinden değerlendirmesine yardımcı olur. Hedeflerin dışsal ödüllerden çok kişisel anlam ve değerlerle ilişkilendirilmesi, bireyin tatmin düzeyini sürdürülebilir kılar. Bu yaklaşımlar, duygusal iniş çıkışları dengeleyerek daha kalıcı bir psikolojik iyi oluş durumu sağlayabilir.

14/07/2025

Stanford Üniversitesi’nde yapılan Marshmallow Deneyi, çocukların sabır becerisiyle gelecekteki başarıları arasında bir bağlantı olduğunu ortaya koyuyor. Deneyde, 4-6 yaş arası çocukların önüne bir marshmallow konuluyor ve deniyor ki: “Şimdi yersen bir tane, ama biraz beklersen iki tane olacak.” Bazı çocuklar beklemeyi başarıyor, bazıları dayanamayıp hemen yiyor. Yıllar sonra bu çocuklar tekrar incelendiğinde, bekleyebilenlerin okulda daha başarılı olduğu, stresle daha iyi başa çıktığı ve sosyal ilişkilerde daha uyumlu olduğu görülüyor. Haz erteleme, çocuğun o anda istediği bir şeyi hemen yapmayıp, daha sonra daha fazla fayda sağlamak için bekleyebilmesidir. Bu beceri zamanla gelişir ve günlük yaşam içinde desteklenebilir.

Peki ebeveynler bu sürece nasıl katkı sağlayabilir?

Öncelikle sabır öğrenilen bir beceridir ve çocuklar bu süreci gözlemleyerek, deneyimleyerek geliştirir. Evde küçük beklemeler yaratmak, örneğin “Oyuncaklardan önce yemeğimizi bitirelim” ya da “Tatlıdan önce biraz bekleyelim, birlikte sofrayı toplayalım” gibi cümlelerle çocukların bu beceriyi denemesi sağlanabilir. Bu anlarda çocuğun zorlandığını görmek normaldir. Önemli olan, beklemeye çalıştığı sürede gösterdiği çabayı fark edip takdir etmektir. Örneğin, “Biraz zorlandın ama beklemeyi başardın” gibi geri bildirimler çocuğun özdenetim duygusunu güçlendirir. Bekleme süresini somutlaştırmak da yardımcı olur; k*m saati, mutfak saati ya da çizelgeler kullanılarak zamanın geçici olduğunu fark etmesi kolaylaşır.

08/07/2025

Bilişsel çelişki (kognitif disonans), kişinin inançlarıyla davranışları arasında tutarsızlık olduğunda ortaya çıkan içsel çatışma durumudur. Zihnimiz, düşündüklerimizle yaptıklarımızın uyum içinde olmasını ister. Ancak bazen buna aykırı davranırız. Örneğin sağlığına önem verdiğini düşünen birinin sigara içmesi bilişsel bir çelişki oluşturur. Bu tutarsızlık kişide huzursuzluk yaratır ve bu rahatsızlıkla başa çıkmak için zihin çeşitli yollar arar.

Kişi ya davranışını değiştirerek bu çelişkiyi ortadan kaldırmaya çalışır (örneğin sigarayı bırakmak), ya da düşüncelerini değiştirerek davranışını haklı çıkarır (örneğin “Zaten stresliyim, bu bana iyi geliyor” gibi).

Bilişsel çelişki, kişiyi ya değişime ya da kendini ikna etmeye yönlendirir. Her iki durumda da bu süreç, kişinin içsel dengesini yeniden kurmaya çalışmasının bir ifadesidir.

Ancak bazı durumlarda bilişsel çelişkiler kişiyi sürekli huzursuz eden, karar vermeyi zorlaştıran ya da yaşam kalitesini belirgin şekilde düşüren bir hale gelebilir. Böyle zamanlarda profesyonel destek almak, kişinin değerleriyle davranışlarını aynı hizaya getirmesine ve içsel tutarlılığını yeniden kurmasına yardımcı olabilir.

04/07/2025

Garanti BBVA Çalışanlarına Özel – Çocuk, Ergen ve Ebeveyn Psikolojik Destek Programı Kapsamında

Her öğrencinin hayalleri ve potansiyeli biriciktir.
LGS & YKS Tercih Danışmanlığı, gençlerin eğitim yolculuklarında daha bilinçli, güvenli ve hedef odaklı kararlar almalarına destek olmayı amaçlıyor.

Bu hizmet; sadece tercih listesi oluşturmak değil, aynı zamanda ailelerin bu süreçteki kaygılarını hafifletmek ve öğrencilerin kendilerini keşfetmelerini desteklemek için tasarlandı.

🔹 LGS Danışmanlığı Kapsamımız:
✅ Sınav sonuçlarının detaylı analizi
✅ Anadolu, Fen ve Meslek liseleri hakkında kapsamlı bilgilendirme
✅ Hedefe uygun tercih senaryoları oluşturma
✅ Velilere düzenli süreç bilgilendirmesi

🗓 Görüşmeler: 14–24 Temmuz
📌 Son başvuru: 10 Temmuz

🔹 YKS Danışmanlığı Kapsamımız:
✅ TYT–AYT sonuç değerlendirmesi ve sıralama analizi
✅ Üniversite, bölüm ve şehir seçeneklerinin karşılaştırılması
✅ Öğrenciye özel tercih planı oluşturulması

🗓 Görüşmeler: 25 Temmuz – 5 Ağustos
📌 Son başvuru: 20 Temmuz

Garanti BBVA Çalışanlarına Özel Çocuk, Ergen ve Ebeveyn Psikolojik Destek Programı kapsamında sunduğumuz bu hizmetle, çocuklarınızın akademik ve kişisel gelişimine eşlik etmekten mutluluk duyuyoruz.

📞 Detaylı bilgi ve randevu için: 0850 340 40 75

🌐 www.cadempsikoloji.com
🌐 cdp.cadempsikoloji.com

24/06/2025

Çocukların kahkahası sadece neşeyle ilgili değildir; aynı zamanda duygusal rahatlamanın, stresin boşalmasının ve güven hissinin dışa vurumudur.

Aletha Solter’in Oyun Oynama Sanatı kitabında anlattığı gibi, çocuklar oyun sırasında kahkaha attıklarında sadece eğlenmez, aynı zamanda yaşadıkları stres, korku ve kaygıyı da boşaltırlar. Çünkü küçük çocuklar duygularını her zaman kelimelerle ifade edemez. Kahkaha ise bedenin ve zihnin doğal rahatlama yoludur.

Birlikte oynanan kahkaha dolu oyunlar, çocuğun kendini güvende ve özgür hissetmesini sağlar. Aynı zamanda ebeveyn-çocuk bağını derinleştirir, özgüveni destekler ve zorlayıcı duyguların hafiflemesine yardımcı olur.

Peki bu kahkaha anlarını nasıl çoğaltabiliriz? İşte size evde kolayca oynayabileceğiniz üç eğlenceli kahkaha oyunu önerisi:

🌟Komik Surat Kapışması
Karşılıklı birbirinize en komik suratlarınızı yapın.
İlk gülen kaybeder ama aslında burada herkes kazanır, çünkü kahkaha rahatlamanın en güzel halidir.

🌟Saçma Cümle Yağmuru
Birbirinize en saçma kelimeleri söyleyin.
“Patates uçtu, muz dans ediyor, balık araba sürdü” gibi cümlelerle saçmalık dozunu artırın.
Anlamsızlık ve sürpriz, çocukları anında kahkahaya boğar.

🌟 Gülme Zinciri Oyunu
Önce yapay bir kahkaha başlatın, çocuğunuz sizi taklit etsin.
Yapay gülüş kısa sürede gerçek kahkahaya dönüşür ve bulaşıcı bir eğlenceye kapılırsınız.

27/05/2025

Erteleme; yapılması zor, sıkıcı ya da az anlamlı bulunan görevlerden kaçınma ve onları geciktirme davranışıdır. Bazı durumlarda zaman yönetimiyle ilişkili olsa da, çoğunlukla duygu yönetimiyle ilgili bir süreçtir.

İnsanlar, kendilerine sıkıntı veren görevlerden kaçınma ve haz verenlere yönelme eğilimindedir; bu da erteleme davranışının ortaya çıkmasına zemin hazırlar. Erteleme, kısa süreli rahatlama sağlasa da uzun vadede stres, suçluluk ve özgüven kaybına yol açarak zorlu bir döngü oluşturabilir.

Erteleme davranışını değiştirebilmek için öncelikle bu davranışın altında yatan temel psikolojik nedenleri keşfetmek gerekir. Örneğin, bir görevin ertelenmesinin ardında, kişinin o görevi mükemmel yapması gerektiğine dair katı inançlar, başarısız olacağına dair kaygılar veya dikkat ve dürtü kontrolü ile ilgili zorluklar olabilir.

Erteleme davranışını kırmak için, bu içsel dinamikleri anlamalı, onları sorgulamalı ve yeniden yapılandırmalıyız.

19/05/2025

17/05/2025

Stanford Üniversitesi’nden Carol Dweck’in yaptığı araştırmalar, çocuklara “zekisin” demek yerine “çok çabaladın” demenin, onların öğrenmeye ve zorlanmaya karşı tutumlarını tamamen değiştirdiğini gösterdi. Zekası övülen çocuklar kolay soruları tercih ederken, çabası takdir edilen çocuklar daha zor sorulara yöneldi. Çünkü onlar için önemli olan iyi görünmek değil, gelişmekti.

Bu bakış açısına gelişim odaklı zihniyet deniyor ve bu zihniyeti destekleyen sihirli kelime: “Henüz”

“Başaramadım” → “Henüz başaramadım”
“Çözemiyorum” → “Henüz çözemiyorum”

Bu küçük değişiklik, çocuklara:

- Zekan gelişebilir mesajını verir.
- Hataların öğrenme fırsatı olduğunu gösterir.
- Pes etmek yerine yeniden denemeyi öğretir.