20/05/2025
DİZ PROTEZİ AMELiYATI SONRASI DİZİM NE KADAR BÜKÜLEBİLECEK?
Evet bu soru ile çok sık karşı karşıya kalıyoruz. Bildiğimiz gibi, ilerlemiş diz kireçlenmesinin en kaliteli ve etkin tedavi yöntemi total diz protezi ameliyatı olup, aynı zamanda dünyada en sık yapılan ameliyatlardan birisi olarak da dikkat çekmektedir. Uygun şartlarda yapıldığında hasta memnuniyeti yüzde doksanların üzerinde elde edilmektedir. İşte bu cerrahide hastalarımızın en büyük endişelerinden biri, ameliyat sonunda dizlerinin ne kadar bükülüp açılabileceğidir.
Total diz protezlerinde ameliyat sonrası diz hareket açıklığını etkileyen 3 önemli unsur vardır:
1) Ameliyat öncesi diz eklemindeki hareket miktarı. Bu değer oldukça önemlidir. Eğer dizinizin ameliyat öncesinde eklem hareket açıklığında ciddi bir kısıtlanma yoksa, uygun yapılan cerrahi ve egzersizler sonrası diziniz oldukça rahat hareket edecektir.
2) Cerrahi teknik: Ameliyat sırasında cilt kesisin şeklinden tutun da turnike kullanılıp kullanılmamasına kadar pek çok faktör etkili olur. Dolayısıyla cerrahi tekniğin diz hareket açıklığının kaderi üzerinde çok önemli etkisi vardır. Protez parçalarının uygun gerginlikte yerleştirilmesi, yumuşak doku dengesinin sağlanması, diz hareket açıklığının sağlanmasında çok önemlidir. Yine protezin dizaynı da az derecede olsa da etkiler. Robotik destekli protez cerrahileri ameliyat tekniğinin iyileştirmesinde ve mükemmeli yakalamakta bizlere yardımcı olur. Robotik destekli cerrahi ile özellikle yumuşak doku gerginliklerinin ve kemik kesi açılarının belirlenmesinde farklı teknik kolaylıklar sağlanmaktadır.
3) Ameliyat sonrası dönemde egzersiz programına uyum: Başarılı bir eklem açıklığı sağlanmasında, hastalarımızın egzersiz programına uyum sağlaması da son derece önemlidir. Her şeyiyle uygun yapılan bir cerrahiden sonra, özellikle erken dönemde, diz eklemi yeterince hareket ettirilmezse diz ve çevremizde neler olur?
i) Kaslar hızla sertleşir, uzunlukları kısmen kısalır.
ii) Kaslarda yapışıklıklar oluşur, kas alttaki kemik dokular üzerine yapışmaya çalışır, bu da sert bir eklemle sonuçlanır.
iii) Hareketsiz kalan eklem çevresinde çok sayıda adeta bant gibi yapışma dokuları gelişir, bunlar eklem hareketlerini çok zorlaştırır.
Bunlar gibi nedenlerle en erken zamandan itibaren, eklem hareketleri çalışmaları başlamalıdır. Kliniğimizde hastalarımız sabah saatlerinde ameliyat alınmakta, öğleden sonra yani aynı gün içerisinde, ameliyatlarından birkaç saat sonra ayağa kaldırılmakta ve yürütülmektedirler. Erken hareketlenme pek çok komplikasyonun bertaraf edilmesini sağlar, hasta ve yakınlarının morallerinin yükselmesini sağlar ve tedaviye aktif katılmalarına yardımcı olur.
Hareketler öncelikle bir sağlık profesyoneli tarafından yapılır ve temel noktalar hastaya ve yakınlarına öğretilir. CPM (pasif devamlı hareket sağlayıcı) gibi elektronik cihazlardan, pedal gibi egzersiz cihazlarından faydalanılabilir. CPM eklemin hareket açıklığını pasif bir şekilde devamını sağlarken pedal ise aktif bir şekilde bacağınızdaki kasların nerdeyse hepsini çalıştırır ve zayıflamasını engeller. Bu şekilde hastanede öğrenilen egzersizlere, eve gidildiğinde de etkin bir şekilde devam edilmelidir.
Bununla birlikte ameliyat sonrası tüm hastaların rutin bir fizik tedavi alınması şart değildir. Hastalarımızın önemli bir kısmı anlattığımız egzersiz protokolleri ile, yeterli eklem açıklıklarını sağlamakta, ağrısız yeni diz eklemlerine kavuşmaktadırlar. İki haftalık takipte eklem hareket kısıtlılığı yaşayan hastalarımız, fizik tedaviye alınabilmektedir.
Sonuç olarak, ameliyat ne kadar başarılı olursa olsun, sizin de bu etkin tedavinin önemli bir parçası olduğunuzu asla unutmayın. Özellikle ameliyat sonrası 1-2 aylık dönemde olabildiğince aktif olun, dizinizi hem kendiniz hem de dışarıdan bir yardımla hareket ettirmeye gayret edin. İyi beslenin özellikle protein ve sebze meyve ağırlıklı beslenin bol su için, karbonhidrat içeren, işlenmiş gıdalardan uzak durun. Unutmayın başarılı bir diz ameliyatı, sizin de bu tedaviye aktif, istekli ve motive bir şekilde katılmanız ile mümkün olabilecektir.
Sağlıklı günler diliyoruz.
