23/10/2025
VIÊM MŨI DỊ ỨNG - CHO NHỮNG AI QUAN TÂM
• Các triệu chứng:
o Hắt hơi, chảy mũi, phù nề niêm mạc mũi, dẫn đến nghẹt mũi.
• Rối loạn sự thông khí, làm tắc các lỗ thông các xoang dẫn đến ứ đọng dịch trong các xoang và hậu quả là bị viêm xoang.
• Viêm mũi dị ứng thường bắt đầu trước 20 tuổi, cao nhất từ 12 – 15 tuổi. Tuy nhiên mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh. Ngày nay bệnh ở trẻ em ngày một nhiều. Bệnh tiến triển ngày một nặng hơn.
• Trường hợp viêm mũi dị ứng do phấn hoa có thể giảm khi di chuyển khỏi vùng có phấn hoa bệnh sẽ đỡ.
Nguyên nhân của viêm mũi dị ứng:
• Môi trường sống: do bụi nhà, bọ chét, bào tử nấm, lông chó, mèo, chăn gối lông thú, nấm mốc từ máy lạnh cũ…
• Tác nhân theo mùa: phấn hoa, cây cỏ.
• Liên quan đến nghề nghiệp: hóa chất.
• Thực phẩm: các lọai thực phẩm như cá, cua, tôm…
Những yếu tố dị ứng:
• Cơ địa: cơ thể dễ phản ứng dị ứng với các vật lạ, mùi lạ.
• Di truyền: từ đời trước sang đời sau với một lọai dị ứng. Khi cả mẹ và cha đều dị ứng con cái sẽ bị dị ứng nặng hơn.
• Tiếp xúc: thường xuyên tiếp xúc với hóa chất.
• Khu trú địa lý: ảnh hưởng đến dị ứng hoặc tốt hơn hoặc xấu hơn.
• Sự ô nhiễm: không khí bị ô nhiễm, môi trường sống ô nhiễm.
• Dị hình hốc mũi: vẹo vách ngăn, quá phát cuốn mũi, polype mũi, VA là yếu tố ảnh hưởng đến viêm mũi dị ứng.
• Nhiễm trùng: khi nhiễm trùng đường hô hấp trên thường xảy ra. Đây cũng là yếu tố ảnh hưởng đến dị ứng. Thậm chí người mẹ hút thuốc con họ có thể bị dị ứng với khói thuốc.
Dị ứng xảy ra như thế nào?
• Vật lạ là phấn hoa, lông thú, hóa chất… gọi là kháng nguyên. Khi vật lạ xâm nhập vào cơ thể lần đầu, cơ thể bạn sẽ nhận diện vật lạ đó. Sau đó sản xuất ra chất chống lại vật lạ đó, gọi là kháng thể IgE,. Những kháng thể ( IgE ) này sẽ được di truyền từ cha mẹ cho con cái.
• Khi vật lạ (kháng nguyên) xâm nhập vào cơ thể lần thứ 2: kháng thể (IgE )của cơ thể sẽ gắn với vật lạ. Sau đó tạo ra hàng loạt phản ứng kháng nguyên-kháng thể xảy ra trong gene. Đồng thời tạo ra hóa chất trung gian làm cho vi mạch giãn ra, các chất dịch được tiết ra, niêm mạc mũi bị sưng phù. Tất cả những chuỗi phản ứng xảy ra cộng với hiện tượng viêm cũng đồng thời xảy ra, làm cho nghẹt mũi, chảy dịch, hắt hơi, ngứa mũi.
• Viêm mũi xoang dị ứng là viêm xoang ở người có tiền căn dị ứng. Do vậy các triệu chứng của viêm mũi xoang dị ứng luôn tồn tại và biểu hiện trên lâm sàng ở mức độ nặng hơn viêm mũi dị ứng. Người ta nhận thấy rằng có khoảng 15 – 20% dân số bị viêm mũi xoang dị ứng.
• Ngứa mũi, hắt xì, chảy mũi, nghẹt mũi là triệu chứng luôn xuất hiện. Do thời gian viêm mũi dị ứng kéo dài, niêm mạc hốc mũi, niêm mạc trong các xoang bị phù nề, thoái hóa.
• Các dị hình trong hốc mũi: vẹo vách ngăn, quá phát cuốn mũi làm tăng các triệu chứng dị ứng.
Điều trị Viêm Mũi Xoang Dị Ứng:
Cần phải hiểu rõ bệnh viêm mũi xoang dị ứng là tình trạng viêm xoang xảy ra ở người bị bệnh dị ứng. Do vậy quan điểm điều trị phải bao gồm cả chữa trị viêm xoang và điều trị dị ứng.
Nguyên tắc điều trị viêm mũi dị ứng:
• Giữ vệ sinh môi trường sinh sống nơi ở và nơi làm việc có không khí trong lành. Phòng làm việc, phòng ngủ phải thông thoáng, có ánh sáng tự nhiên. Máy lạnh cần được vệ sinh thường xuyên nhằm tránh tình trạng nấm mốc. Không có lông thú nuôi trong phòng, chăn màn cần được phơi nắng.
• Giữ sạch hốc mũi bằng cách rửa nước muối sinh lý sau khi làm việc trong môi trường bụi ngày 1 lần.
• Uống thuốc kháng histamine nếu thấy có hiện tượng hắt xì, nhảy mũi.
• Xịt thuốc kháng viêm – dị ứng trong thời gian điều trị.
• Điều trị viêm xoang:
o Điều trị nội khoa với kháng sinh phù hợp, sạch hốc mũi bằng phương pháp rửa xoang Preotz và khí dung.
o Phẫu thuật lấy bỏ các niêm mạc hư trong xoang. Tái tạo sự dẫn lưu các xoang, tạo sự thông thoáng hốc mũi với các trường hợp điều trị nội khoa thất bại và nội soi, CT có hình ảnh viêm xoang nặng. Đới với viêm mũi xoang dị ứng việc điều trị cần đảm bảo nguyên tắc điều trị kết hợp viêm xoang và dị ứng. Phải phẫu thuật lấy tối đa các tổ chức viêm trong xoang. Sau đó tái khám định kỳ nhằm chăm sóc hố mổ tốt.
Theo giáo trình tai mũi họng.
