03/05/2024
Quy Tỳ Thang - bài thuốc rất hay ứng dụng trong điều trị bệnh lý tâm thần kinh.
Trước kia đi học thầy cô giáo giảng rất kĩ và hay về bài thuốc " Quy tỳ thang", thậm chí có những bài thơ để học thuộc lòng, ko bao giờ quên:
" Quy tỳ sâm, truật, với hoàng kỳ
Quy, thảo,phục thần, viễn chí ghi
Toan táo, mộc hương, long nhãn nhục
Gia thêm khương, táo bổ tâm tỳ".
Quy tỳ thang – Phương thuốc cổ 1000 năm tuổi
Quy tỳ thang ra đời từ thời đại nhà Tống (Trung Quốc) được biết đến lần đầu trong cuốn “Tế Sinh Phương". Quy tỳ thang bao gồm các vị thuốc nhân sâm, hoàng kỳ, bạch truật, phục linh, long nhãn nhục, toan táo nhân,… với tên gọi đầu tiên là Tế Sinh Thận Khí Hoàn.
Sau đó đến thời kỳ nhà Minh, viện trưởng thái y viện là Nhậm thái y mới cải tiến, gia thêm 2 vị thuốc là đương quy và viễn chí, đồng thời đổi tên bài thuốc thành Quy Tỳ Thang. Thay đổi này đưa bài thuốc từ tác dụng Kiện tỳ bổ thận thành một bài thuốc chuyên về Kiện tỳ, ích khí, dưỡng huyết, an thần.
Quy tỳ thang có công năng chủ trị: Ích khí bổ huyết, kiện tỳ dưỡng tâm.
Đây là bài thuốc có nhiều ứng dụng trong trị bệnh, nhưng mình muốn tập trung ở đây về bệnh lý tâm thần kinh.
1.Mất ngủ
Trong cuộc sống hiện đại, áp lực công việc, áp lực cuộc sống ngày càng gia tăng, dẫn đến rất nhiều người phải thay đổi thói quen ăn uống, thói quen sinh hoạt hàng ngày, tinh thần không thoải mái, căng thẳng liên tục trong thời gian dài dẫn đến chức năng của 2 tạng tâm và tỳ hư suy, nguồn hoá sinh khí huyết không đầy đủ.
Trong cơ thể con người 2 tạng Tâm và Tỳ đóng vai trò chủ đại vào quá trình vận chuyển dinh dưỡng, huyết dịch. Nếu người mệt mỏi, ăn uống làm việc, lao động không điều độ dẫn đến tạng Tỳ không hoàn thành chức năng kiện vận của nó, tạng Tâm không phân bố điều hoà được huyết. Người thể tâm tỳ khí huyết lưỡng hư thường có biểu hiện ngủ khó vào giấc, ngủ hay mơ dễ tỉnh, hay hồi hộp trống ngực, hay quên, có thể kèm theo hoa mắt chóng mặt, người mệt mỏi, đầy bụng, đại tiện lỏng,…Pháp điều trị: bổ tâm tỳ, dưỡng huyết an thần.
Quy tỳ thang là phương thuốc hiệu quả vừa bổ tâm tỳ, vừa dưỡng huyết an thần.
2. Tiền đình – chóng mặt
Biểu hiện hoa mắt, mắt nhìn mờ, hoặc nhìn vật trước mắt tối sầm; chóng mặt, tự cảm thấy ngoại cảnh xung quanh chao đảo chuyển động, đứng không vững; Cả 2 triệu chứng này thường xuất hiện đồng thời, thường gặp trong bệnh lý rối loạn tiền đình, hội chứng meniere, say tàu xe,…
Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh phần lớn do tỳ hư, nguồn sinh hoá không đủ, khí huyết không đầy đủ, biểu hiện sắc mặt kém hồng hào tươi nhuận, người hay mệt, hơi thở ngắn, ngại nói chuyện, lưỡi nhợt rêu trắng, mạch nhược vô lực.
Hoàng đế nội kinh đã từng nói “huyết hư sinh phong”, khí huyết hư nhược dẫn đến phong động mà biểu hiện chóng mặt, hoa mắt,… Điều trị chủ yếu kiện tỳ ích khí, bổ huyết. Bài Quy tỳ thang có thể ứng dụng điều trị hiệu quả tình trạng này.
Ngoài ra còn những bệnh khác nữa….
