02/04/2025
PHÂN BIỆT PHÁT BAN VÀ SỞI VÀ THỦY ĐẬU
1. BỆNH SỞI
* Bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp. Do virus Paramoxy.
* Triệu chứng:
- Sốt, có thể sốt cao 39-40ᵒC, chảy nước mắt, mắt đỏ, chảy nước mũi, ho nhiều, ho khàn, ỉa chảy.
- Mặt trong má có Koplik: Những nốt nhỏ xíu với trung tâm màu xanh trắng, xung quanh nốt phù nề
- Từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 6 của bệnh bắt đầu xuất hiện các ban đỏ. Ban mọc từ trên xuống dưới, từ trước ra sau. Ban bắt đầu từ gáy, sau tai, mặt rồi lan đến ngực, bụng đến chân và nổi khắp toàn thân. Ban sởi là những nốt ban mầu hồng, sờ vào hơi ướt, sần, gồ lên trên bề mặt da, xung quanh là nền da lành, trên cùng 1 vùng da, các ban có cùng lứa tuổi và gây ngứa ngáy.
- Ban mọc rải rác/tụ lại thành từng đám tròn. Ban dày nhất nơi cọ xát và phơi nắng. Ban xuất hiện 6 ngày rồi lặn.
- Trình tự mọc ban: Từ đầu xuống chân, từ sau ra trước.
Khi ban sởi mọc đến chân, bệnh nhân hết sốt và ban bắt đầu lặn dần
- Phát ban nổi rõ từng đốm, khi lành vẫn để lại dấu vết như vết vằn hổ.
- Những bệnh nhân đã được tiêm phòng, bệnh sởi thường biểu hiện rất nhẹ, có phát ban sởi nhẹ nhưng không có sốt, có thể có hiện tượng viêm long và tiêu chảy.
- Bệnh phát triển ở người lớn với các triệu chứng nặng hơn ở trẻ nhỏ. Có thể gây biến chứng liên quan đến sinh sản.
* Điều trị:
- Hạ sốt (nếu có) + kháng histamin nếu ngứa + Giảm ho nếu ho + Oresol.
- Kháng sinh (nếu bội nhiễm).
- Bổ sung vit A để phòng chiến chứng loét giác mạc, - - Tăng đề kháng/ Vit B + C.
- Vệ sinh da, mắt, miệng, họng.
- Không tự ý sử dụng corticoid trong bệnh Sởi.
2. SỐT PHÁT BAN
* Triệu chứng:
- Gặp cả ở người lớn và trẻ em, bệnh lây nhiễm chủ yếu qua đường hô hấp. Thường gặp nhất ở trẻ từ 6 - 36 tháng tuổi, ở giai đoạn này trẻ có sức đề kháng kém vì hệ miễn dịch chưa hoàn thiện.
- Ban đầu sốt cao, sưng hạch bạch huyết ở cổ, SAU SỐT khoảng 3 -4 ngày, hết sốt thì sẽ nổi nốt ban màu hồng toàn thân, thường nốt ban sẽ xuất hiện đầu tiên ở vùng mặt sau đó nổi đồng loạt khắp các bộ phận trên cơ thể và ko theo thứ tự nào
- Các nốt ban màu đỏ và sáng.
- Ban mịn, ít sần sùi trên mặt da.
- Sau khi lặn, các vết ban thường không để lại sẹo hoặc vết thâm
- Viêm họng, mệt mỏi, ngứa ngáy, sau cơn sốt kéo dài 2 - 3 ngày
1. THỦY ĐẬU
* Nguyên nhân: Virus Varicella Zoster
* Triệu chứng:
- Ban đầu cơ thể mệt mỏi, đau nhức tooàn than, nhức đầu / Sốt nhẹ
- Nổi hạch đằng sau tai, viêm họng
- Phát ban: Xuất hiện hồng ban nổi trên da, 1-3mm. Sau đó trong 24h phát triển thành bọng nước
- Thấy rõ các mụn nước hình tròn (đường kính khoảng 2mm) ở toàn thân (ban đầu ở đầu mặt sau đó lan xuống thân mình rồi đến các chi). Các mụn nước những giọt nước, giọt sương và có quầng đỏ xung quanh, làm cho bệnh nhân cảm thấy rất ngứa.
- Những vùng ít tì đè như vùng liên bả, vùng mạng sườn thì tổn thương ban xuất hiện nhiều hơn, vùng 2 chi ít tổn thương hơn; đặc biệt ở lòng bàn chân, bàn tay hầu như hiếm gặp tổn thương.
- GĐ này có thể gặp các triệu chứng: viêm họng, sốt cao hoặc hạch sưng nếu như bị nhiễm trùng. Người bệnh sẽ đau đầu nhiều hơn, chán ăn và giảm sốt so với lúc khởi phát.
- Lúc đầu mụn nước có dịch màu trong, sau là màu vàng nhạt. Mụn nước sẽ bị vỡ ra sau 7 - 10 ngày, khô lại và đóng vảy, bệnh dần khỏi, vùng da non của mụn nước có màu hồng.
- GD lành bệnh vảy thường biểu hiện từ 1 - 3 tuần rồi b**g đi, khi b**g sẽ để lại các dát màu hồng có thể có lõm hoặc trở về làn da bình thường.
- Các vùng lõm là do các mụn nước bị nhiễm trùng và tổn thương sâu.
