21/09/2025
Tại Sao Vitamin B12 Lại Quan Trọng Đến Thế ???
Tưởng tượng cơ thể bạn như một chiếc điện thoại đời mới, pin khỏe, sóng mạnh, chạy mượt – nhưng chỉ cần thiếu vitamin B12, là y như kiểu mất sóng giữa trung tâm thành phố vậy. Bạn trông thì vẫn ổn, nhưng bên trong đang “rớt mạng toàn tập” mà không biết!
Vitamin B12 tuy bé tí (đo bằng microgam chứ không phải miligam đâu nhé), nhưng vai trò lại to vật vã: giúp tạo ADN, nuôi dưỡng bao myelin (lớp vỏ cách điện của dây thần kinh), và sản xuất hồng cầu – thứ chuyên chở oxy đi khắp cơ thể. Thiếu B12 mà không phát hiện sớm, thì có ngày dây thần kinh "nghỉ chơi" luôn, tổn thương là không sửa được.
Có hai loại B12: một bên là "methylcobalamin" – chuẩn xịn, tự nhiên, nên dùng. Một bên là “cyanocobalamin” – hàng công nghiệp, dễ sản xuất, rẻ tiền, nhưng là loại nên tránh vì tổng hợp từ... hóa dầu. Thế nên khi mua B12, đọc kỹ nhãn trước khi móc ví, tránh mua nhầm
Nghe thì tưởng thiếu B12 là do ăn uống thiếu chất, nhưng sai bét! Phần lớn là do cơ thể… không hấp thu được. Muốn hấp thu B12, dạ dày bạn phải tiết đủ axit,và phải có một loại protein vận chuyển B12. Mà cái này lại dễ bị phá khi bạn bị viêm loét dạ dày, viêm ruột, Crohn, Celiac, hay đơn giản là... có tuổi. Trên 60 là 1/5 dân số thiếu B12 luôn rồi.
Thiếu B12 thì chuyện gì xảy ra? Đầu tiên là da bỗng trở nên tái nhợt như ma, hoặc chuyển vàng vàng như nghệ. Tiếp theo là mệt mỏi kiểu ngủ 10 tiếng vẫn như chưa chợp mắt phút nào, đầu óc thì lúc nhớ lúc quên, lo âu lãng đãng. Miệng có thể loét, lưỡi đỏ, sưng – nhìn gương tự dưng thấy lưỡi “béo lạ”.
Rồi đến chuyện đau tê chân tay, gọi là thần kinh ngoại biên – giống kiểu dây điện bị chuột cắn, dẫn truyền kém. Nặng hơn là nhìn mờ, mắt kém đi rõ rệt mà không hiểu vì sao. Và để “cứu vớt” tình hình, tim bắt đầu đập nhanh hơn, vì phải gắng bơm máu để bù lại lượng oxy thiếu hụt. Đúng là vất vả không để đâu cho hết!
Tin vui là: B12 không khó kiếm. Bạn có thể tìm thấy nó trong gan bò, thận, nghêu, cá mòi, thịt bò, gà, phô mai, kim chi, thậm chí cả... côn trùng (ai dám thử). Nhưng nhớ là men dinh dưỡng thì đừng chọn loại “tăng cường B12 tổng hợp”, vì đó thường là cyanocobalamin. Nếu bạn là người ăn chay, hoặc có vấn đề tiêu hóa, thì nên cân nhắc bổ sung dạng methylcobalamin – cho chắc cú.
Đối với người trên 55 tuổi, nên bắt đầu “yêu lại từ đầu” với dạ dày bằng việc bổ sung axit nhẹ như giấm táo, nước chanh. Không chỉ giúp tiêu hóa ngon lành mà còn tăng hấp thu B12 nữa.
Tóm lại, B12 nhỏ bé nhưng quyền lực. Không có nó, bạn như cái laptop quên sạc, yếu pin, lag não, và hệ thần kinh sẵn sàng “đình công” bất cứ lúc nào. Nhưng yên tâm nhé, chỉ cần biết để ý sớm, ăn uống hợp lý, chọn đúng loại bổ sung – là bạn đã “cứu mạng” chính mình rồi đó!