19/10/2024
HOẠI TỬ CHỎM XƯƠNG ĐÙI
Hoại tử chỏm xương đùi (hay còn gọi là hoại tử vô mạch của chỏm xương đùi) là một tình trạng bệnh lý mà sự cung cấp máu đến phần chỏm xương đùi bị gián đoạn hoặc giảm sút, dẫn đến chết mô xương. Khi xương không nhận được đủ máu, các tế bào xương và mô tủy xương bị chết, gây ra tổn thương, suy giảm chức năng và trong các giai đoạn tiến triển có thể dẫn đến sự sụp đổ của chỏm xương đùi.
Nguyên nhân có thể bao gồm các yếu tố như chấn thương (gãy hoặc trật khớp), sử dụng lâu dài corticosteroid, lạm dụng rượu, hoặc do một số bệnh lý như lupus ban đỏ hệ thống, bệnh hồng cầu hình liềm. Khi bệnh phát triển, người bệnh thường có các triệu chứng như đau ở vùng khớp hông, khó khăn trong vận động, và có thể dẫn đến tàn phế nếu không được điều trị kịp thời.
1. Đau khớp hông: Đau ở khớp hông là triệu chứng phổ biến nhất. Cơn đau có thể bắt đầu nhẹ và trở nên nặng dần theo thời gian.
2. Đau lan xuống đùi hoặc mông: Đau có thể lan xuống phần đùi hoặc mông.
3. Khó di chuyển: Khó khăn trong việc đi lại hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày do đau và cứng khớp.
4. Hạn chế cử động khớp hông: Khả năng cử động khớp hông bị hạn chế, làm cho việc cúi người hoặc xoay khớp trở nên khó khăn.
Nguyên nhân của bệnh hoại tử chỏm xương đùi
1. Thiếu máu cung cấp đến chỏm xương đùi: Nguyên nhân chính là do sự giảm hoặc ngừng cung cấp máu đến chỏm xương đùi, dẫn đến tế bào xương bị chết.
2. Chấn thương: Chấn thương trực tiếp như gãy xương hoặc trật khớp có thể làm tổn thương mạch máu, gây ra hoại tử.
3. Sử dụng corticosteroid: Sử dụng corticosteroid lâu dài có thể ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn máu và gây ra bệnh.
4. Lạm dụng rượu: Lạm dụng rượu có thể gây ra tổn thương gan và ảnh hưởng đến khả năng sản xuất lipid, góp phần gây ra hoại tử.
5. **Các bệnh lý khác**: Một số bệnh như lupus, bệnh Gaucher, bệnh hồng cầu hình liềm có thể làm tăng nguy cơ hoại tử.
Chẩn đoán bệnh hoại tử chỏm xương đùi
1. Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng để kiểm tra triệu chứng và mức độ đau.
2. Chụp X-quang: Hình ảnh X-quang có thể giúp phát hiện sự thay đổi cấu trúc của xương chỏm.
3. Chụp MRI: MRI có độ chính xác cao hơn trong việc phát hiện sớm các tổn thương ở chỏm xương đùi.
4. Chụp CT: CT scan giúp cung cấp hình ảnh chi tiết của xương và các cấu trúc xung quanh.
Điều trị bệnh hoại tử chỏm xương đùi
1. Điều trị không phẫu thuật:
- Sử dụng thuốc giảm đau: Như NSAID (ibuprofen, naproxen) để giảm đau và viêm.
- Liệu pháp vật lý: Các bài tập và liệu pháp vật lý giúp cải thiện sự di chuyển và giảm đau.
- Sử dụng nạng hoặc gậy: Để giảm áp lực lên khớp hông.
2. Điều trị phẫu thuật:
- Giải phẫu giảm áp lực: Phẫu thuật này giúp giảm áp lực bên trong xương, cải thiện lưu thông máu.
- Ghép xương: Ghép xương từ một phần khác của cơ thể để thay thế phần xương bị hoại tử.
- Thay khớp hông: Trong trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật thay khớp hông có thể được thực hiện để thay thế khớp hông bị tổn thương bằng khớp nhân tạo.
Phòng ngừa
1. Hạn chế rượu: Giảm hoặc tránh uống rượu để giảm nguy cơ mắc bệnh.
2. Tránh sử dụng corticosteroid lâu dài: Sử dụng thuốc này theo chỉ định của bác sĩ và tránh lạm dụng.
3. Kiểm soát các bệnh lý nền: Quản lý tốt các bệnh lý như lupus, bệnh hồng cầu hình liềm để giảm nguy cơ.
4. Chế độ ăn uống và luyện tập hợp lý: Duy trì lối sống lành mạnh để tăng cường sức khỏe xương và khớp.
Bệnh hoại tử chỏm xương đùi nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng và làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Do đó, việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách là rất quan trọng.
PHÒNG KHÁM NGHĨA ANH
Ảnh : radiopaedia.org