04/08/2021
𝐏𝐫𝐨𝐭𝐞𝐢𝐧 𝐭𝐡𝐮̛̣𝐜 𝐯𝐚̣̂𝐭 𝐥𝐢𝐞̣̂𝐮 𝐜𝐨́ 𝐭𝐨̂́𝐭 𝐡𝐨̛𝐧 𝐩𝐫𝐨𝐭𝐞𝐢𝐧 đ𝐨̣̂𝐧𝐠 𝐯𝐚̣̂𝐭???🤔
Protein là một chất dinh dưỡng đa lượng thiết yếu của mỗi người, nhưng không phải tất cả các nguồn thực phẩm cung cấp protein đều như nhau. Vì cơ thể bạn không tích trữ protein, nên bạn phải nạp đủ chất dinh dưỡng này từ chế độ ăn uống mỗi ngày. Bạn có thể nhận được protein từ cả thực vật và động vật. Một vấn đề mà nhiều người quan tâm đó là protein có trong thực vật có tốt hơn protein động vật không?
𝟭. 𝗣𝗿𝗼𝘁𝗲𝗶𝗻 𝗹𝗮̀ 𝗴𝗶̀?
Protein được tìm thấy trong khắp cơ thể chúng ta, từ trong cơ, xương, da, tóc và hầu như mọi bộ phận hoặc mô khác của cơ thể đều có sự xuất hiện của protein. Nó tạo nên các enzym tạo ra nhiều phản ứng hóa học và hemoglobin vận chuyển oxy trong máu của bạn. Ít nhất 10.000 loại protein khác nhau tạo nên cơ thể bạn.
Protein được tạo ra từ hơn 20 khối xây dựng cơ bản được gọi là axit amin. Cơ thể chúng ta không thể tự tạo ra các axit amin, mà chúng ta nhận được chúng theo hai cách khác nhau: Từ thực phẩm hoặc bằng cách điều chỉnh các loại khác.
9 axit amin bao gồm: Histidine, isoleucine, leucine, lysine, methionine, phenylalanine, threonine, tryptophan và valine được gọi là các axit amin thiết yếu, được cung cấp qua thực phẩm.
𝟮. 𝗕𝗮̣𝗻 𝗰𝗮̂̀𝗻 𝗯𝗮𝗼 𝗻𝗵𝗶𝗲̂𝘂 𝗽𝗿𝗼𝘁𝗲𝗶𝗻?
Học viện Y khoa Quốc gia Mỹ khuyến cáo rằng người lớn nên bổ sung tối thiểu 0,8 gam protein cho mỗi kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày, hoặc chỉ hơn 7 gam cho mỗi 20 pound trọng lượng cơ thể.
Đối với một người nặng 140 pound (63,5kg) cần khoảng 50 gam protein mỗi ngày.
Hiện nay có hàng triệu người trên toàn thế giới, đặc biệt là trẻ nhỏ, không nhận đủ protein. Ảnh hưởng của việc thiếu protein và suy dinh dưỡng có mức độ nghiêm trọng từ suy giảm tăng trưởng và mất khối lượng cơ bắp đến giảm khả năng miễn dịch, suy yếu tim và hệ hô hấp, thậm chí là tử vong.
𝟯. 𝗣𝗿𝗼𝘁𝗲𝗶𝗻 𝘁𝗵𝘂̛̣𝗰 𝘃𝗮̣̂𝘁 𝘃𝗮̀ 𝗽𝗿𝗼𝘁𝗲𝗶𝗻 đ𝗼̣̂𝗻𝗴 𝘃𝗮̣̂𝘁: 𝗸𝗵𝗮́𝗰 𝗮𝘅𝗶𝘁 𝗮𝗺𝗶𝗻.
Sau khi vào cơ thể, protein sẽ được phân hủy thành các axit amin. Protein được sử dụng cho hầu hết mọi quá trình trao đổi chất trong cơ thể. Tuy nhiên, các loại protein khác nhau có thể khác nhau rất nhiều về loại axit amin có trong đó.
Trong khi protein động vật có xu hướng chứa tất cả các axit amin mà chúng ta cần, thì một số protein thực vật có ít axit amin hơn. Ví dụ, một số nguồn protein thực vật quan trọng thường có ít methionine, tryptophan, lycine và isoleucine. Protein động vật là hoàn chỉnh về số loại axit amin, nhưng protein thực vật thì không.
Tổng cộng, có khoảng 20 loại axit amin mà cơ thể chúng ta sử dụng để tạo ra protein. Các axit amin được phân loại là thiết yếu hoặc không thiết yếu. Cơ thể của bạn có thể tạo ra các axit amin không thiết yếu. Tuy nhiên, cơ thể bạn không thể tạo ra các axit amin thiết yếu, do đó bạn cần được cung cấp các axit amin này thông qua chế độ ăn uống. Để có sức khỏe tốt nhất, cơ thể bạn cần tất cả các axit amin thiết yếu theo đúng tỷ lệ.
Các nguồn protein động vật như thịt, cá, gia cầm, trứng và sữa được coi là những nguồn cung cấp protein hoàn chỉnh, bởi vì chúng chứa tất cả các axit amin thiết yếu mà cơ thể bạn cần.
Ngược lại, các nguồn protein thực vật, chẳng hạn như đậu, đậu lăng và các loại hạt được coi là không chứa đầy đủ axit amin, chúng thiếu một số axit amin thiết yếu mà chúng ta cần. Một số báo cáo cho rằng protein đậu nành là hoàn chỉnh. Tuy nhiên, hai axit amin thiết yếu chỉ được tìm thấy với một lượng nhỏ trong đậu nành, vì vậy nó không thể so sánh với protein động vật.
👉Thực phẩm có nguồn gốc từ động vật là nguồn protein chất lượng cao nhất. Các nguồn đạm thực vật thiếu một hoặc nhiều axit amin, điều này làm cho việc nhận được tất cả các axit amin mà cơ thể bạn cần trở nên khó khăn hơn.
𝟰. 𝗡𝗴𝘂𝗼̂̀𝗻 𝗽𝗿𝗼𝘁𝗲𝗶𝗻 đ𝗼̣̂𝗻𝗴 𝘃𝗮̣̂𝘁 𝗴𝗶𝗮̀𝘂 𝗰𝗵𝗮̂́𝘁 𝗱𝗶𝗻𝗵 𝗱𝘂̛𝗼̛̃𝗻𝗴 𝗵𝗼̛𝗻 𝗻𝗴𝘂𝗼̂̀𝗻 𝗽𝗿𝗼𝘁𝗲𝗶𝗻 𝘁𝗵𝘂̛̣𝗰 𝘃𝗮̣̂𝘁.
Protein hiếm khi được tìm thấy một mình trong các loại thực phẩm, nó thường đi kèm với nhiều loại chất dinh dưỡng khác. Các nguồn protein động vật có xu hướng có nhiều chất dinh dưỡng hơn trong thực phẩm thực vật, bao gồm:
🍀𝗩𝗶𝘁𝗮𝗺𝗶𝗻 𝗕𝟭𝟮: Chủ yếu được tìm thấy trong cá, thịt, gia cầm và các sản phẩm từ sữa. Nhiều người tránh thức ăn thức ăn có nguồn gốc từ động vật bị thiếu loại vitamin này.
🍀𝗩𝗶𝘁𝗮𝗺𝗶𝗻 𝗗: Vitamin D được tìm thấy trong cá, trứng và sữa. Một số loại thực vật có chứa nó, nhưng vitamin D có trong thực phẩm động vật sẽ được cơ thể bạn sử dụng tốt hơn.
🍀𝗗𝗛𝗔: Axit docosahexaenoic (DHA) là một chất béo omega-3 thiết yếu được tìm thấy trong cá béo. Nó rất quan trọng đối với sức khỏe của não và khó có được từ các nguồn thực phẩm thực vật.
🍀𝗛𝗲𝗺𝗲 - 𝗶𝗿𝗼𝗻: Chất dinh dưỡng này chủ yếu được tìm thấy trong thịt, đặc biệt là thịt đỏ. Heme-iron được hấp thụ vào cơ thể tốt hơn nhiều so với sắt không phải heme từ thực phẩm thực vật.
🍀𝗞𝗲̃𝗺: Chất dinh dưỡng này chủ yếu được tìm thấy trong các nguồn protein động vật như thịt bò, thịt lợn và thịt cừu. Kẽm trong thực phẩm có nguồn gốc từ động vật cũng dễ dàng hấp thụ và sử dụng hơn.
𝟱. 𝗟𝗼̛̣𝗶 𝗶́𝗰𝗵 𝗰𝘂̉𝗮 𝗰𝗵𝗲̂́ đ𝗼̣̂ 𝗮̆𝗻 𝗴𝗶𝗮̀𝘂 đ𝗮̣𝗺 𝘁𝗵𝘂̛̣𝗰 𝘃𝗮̣̂𝘁.
♥️Chế độ ăn giàu đạm thực vật, chẳng hạn như chế độ ăn chay mang đến nhiều lợi ích sức khỏe. Các nghiên cứu cho thấy người ăn chay có xu hướng giảm trọng lượng cơ thể, giảm cholesterol và giảm huyết áp. Họ cũng có nguy cơ bị đột quỵ, ung thư và tử vong do bệnh tim thấp hơn những người không ăn chay.
Các lợi ích sức khỏe mà chế độ ăn giàu đạm thực vật mang đến cho bạn bao gồm:
👉𝗚𝗶𝗮̉𝗺 𝗻𝗴𝘂𝘆 𝗰𝗼̛ 𝗺𝗮̆́𝗰 𝗯𝗲̣̂𝗻𝗵 𝘁𝗶𝗺: Một nghiên cứu cho thấy chế độ ăn giàu protein với khoảng một nửa từ thực vật làm giảm huyết áp, mức cholesterol và nguy cơ mắc bệnh tim hơn chế độ ăn tiêu chuẩn hoặc chế độ ăn nhiều carb lành mạnh.
Thử nghiệm EcoAtkins cho thấy chế độ ăn ít carb và nhiều protein thực vật giúp giảm cholesterol và huyết áp tốt hơn so với chế độ ăn nhiều carb, ít chất béo.
👉𝗚𝗶𝗮̉𝗺 𝗻𝗴𝘂𝘆 𝗰𝗼̛ 𝗺𝗮̆́𝗰 𝗯𝗲̣̂𝗻𝗵 𝘁𝗶𝗲̂̉𝘂 đ𝘂̛𝗼̛̀𝗻𝗴 𝘁𝘆𝗽𝗲 𝟮: Một nghiên cứu nhỏ về những người mắc bệnh tiểu đường type 2 cho thấy thay thế 2 phần thịt đỏ bằng các loại đậu trong 3 ngày mỗi tuần sẽ cải thiện lượng cholesterol và lượng đường trong máu.
👉𝗦𝘂̛́𝗰 𝗸𝗵𝗼̉𝗲 𝘁𝗶𝗺 𝗺𝗮̣𝗰𝗵:
Chế độ ăn giàu đạm thực vật mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe tim mạch.
Tuy nhiên, một nghiên cứu khác kéo dài 6 tuần đã so sánh chế độ ăn nhiều đạm thực vật với chế độ ăn nhiều đạm động vật, không thấy có sự khác biệt về lượng đường trong máu, cholesterol và huyết áp ở hai nhóm này.
👉𝗞𝗶𝗲̂̉𝗺 𝘀𝗼𝗮́𝘁 𝗰𝗮̂𝗻 𝗻𝗮̣̆𝗻𝗴: Chế độ ăn giàu protein thực vật cũng có thể giúp bạn kiểm soát cân nặng tốt hơn. Một nghiên cứu quan sát theo dõi 120.000 nam giới và phụ nữ trong hơn 20 năm cho thấy ăn nhiều loại hạt hơn có khả năng kiểm soát cân nặng tốt hơn.
Ngoài ra, ăn một phần đậu, đậu xanh, đậu lăng hoặc đậu Hà Lan mỗi ngày có thể làm tăng cảm giác no và có thể dẫn đến việc giảm cân tốt hơn.
Điều quan trọng cần nhớ là các nghiên cứu quan sát ở đây chỉ báo cáo các mối liên kết thống kê. Chúng ta chưa thể chứng minh rằng những lợi ích này là do loại bỏ thịt cũng như nguồn protein động vật khác.
💥Một điều cần lưu ý là những người ăn chay có xu hướng quan tâm đến sức khỏe hơn những người khác. Do đó, lợi ích sức khỏe của chế độ ăn chay có thể đạt được là do chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh tổng thể, hơn là bất kỳ sự khác biệt nào giữa protein thực vật và protein động vật.
𝟲. 𝗣𝗿𝗼𝘁𝗲𝗶𝗻 đ𝗼̣̂𝗻𝗴 𝘃𝗮̣̂𝘁 𝗰𝘂̃𝗻𝗴 𝗰𝗼́ 𝗹𝗼̛̣𝗶 𝗰𝗵𝗼 𝘀𝘂̛́𝗰 𝗸𝗵𝗼̉𝗲
Protein động vật cũng có liên quan đến những tác động tích cực đến sức khỏe, mặc dù thường được miêu tả là không lành mạnh so với protein thực vật.
Một nghiên cứu thực hiện trên hơn 40.000 nam giới cho thấy những người thường xuyên ăn một hoặc nhiều khẩu phần cá mỗi tuần có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn 15%.
Ngoài ra, ăn trứng có liên quan đến việc cải thiện lượng cholesterol trong máu và giảm cân. Trong một nghiên cứu được tiến hành trên những phụ nữ ăn trứng vào bữa sáng, thay vì ăn bánh mì, họ cho biết cảm thấy no hơn và ăn ít hơn vào cuối ngày.
Cuối cùng ăn protein động vật có liên quan đến việc 𝙩𝙖̆𝙣𝙜 𝙠𝙝𝙤̂́𝙞 𝙡𝙪̛𝙤̛̣𝙣𝙜 𝙘𝙤̛ 𝙣𝙖̣𝙘 & 𝙜𝙞𝙖̉𝙢 𝙩𝙞̀𝙣𝙝 𝙩𝙧𝙖̣𝙣𝙜 𝙢𝙖̂́𝙩 𝙘𝙤̛ 𝙭𝙖̉𝙮 𝙧𝙖 𝙩𝙝𝙚𝙤 𝙩𝙪𝙤̂̉𝙞 𝙩𝙖́𝙘.
👉👉Để có sức khỏe tối ưu, chúng ta nên thực hiện chế độ ăn ít thịt chế biến, giàu protein thực vật, với một số nguồn protein động vật như thịt, cá, gia cầm, trứng và sữa.
Vì nguồn thực phẩm thực vật thường có protein chất lượng thấp hơn, nên người ăn chay và thuần chay nên ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau để đảm bảo nhận được tất cả các axit amin cần thiết cho cơ thể. Đối với những người ăn thịt, thì điều quan trọng là phải có được sự cân bằng phù hợp giữa thực phẩm có nguồn gốc từ động vật và thực vật.
𝟳. 𝗕𝗮̣𝗻 𝗻𝗲̂𝗻 𝗹𝘂̛̣𝗮 𝗰𝗵𝗼̣𝗻 đ𝗮̣𝗺 𝘁𝗵𝘂̛̣𝗰 𝘃𝗮̣̂𝘁 𝗵𝗮𝘆 đ𝗮̣𝗺 đ𝗼̣̂𝗻𝗴 𝘃𝗮̣̂𝘁?
Bởi vì thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng khác ngoài protein, điều quan trọng là phải chú ý đến những gì khác đi kèm với nó. Đó là lý do tại sao các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích chọn thực phẩm giàu protein lành mạnh.
Dựa trên hướng dẫn chung này, đây là một số mẹo lựa chọn chế độ ăn uống của bạn với các lựa chọn protein tốt nhất:
⚡Nhận protein từ thực vật khi có thể: Ăn các loại đậu, quả hạch, hạt, ngũ cốc nguyên hạt và các nguồn protein thực vật khác là một lựa chọn tốt cho sức khỏe của bạn. Nếu hầu hết protein của bạn đến từ thực vật, hãy đảm bảo rằng bạn kết hợp các nguồn khác nhau để không bị thiếu các thành phần “thiết yếu” của protein. Tin tốt là nguồn thực vật cung cấp rất nhiều lựa chọn để bạn lựa chọn và kết hợp. Các nguồn đạm thực vật bao gồm:
🍀Các loại đậu: Đậu lăng, đậu Hà Lan (xanh, tuyết, snap, chia, v.v.), đậu edamame / đậu nành (và các sản phẩm làm từ đậu nành: đậu phụ, tempeh, v.v.), đậu phộng.
🍀Các loại hạt: Hạnh nhân, quả hồ trăn, hạt điều, quả óc chó, quả phỉ, hồ đào, hạt cây g*i dầu, hạt bí ngô, hạt hướng dương, hạt lanh, hạt vừng, hạt chia.
🍀Ngũ cốc nguyên hạt: Kamut, teff, lúa mì, quinoa, gạo lứt, yến mạch, kiều mạch.
🍀Các nguồn protein thực vật khác: ngô, bông cải xanh, măng tây, mầm cải Brussel và atiso.
⚡Nâng cấp nguồn protein động vật của bạn:
👉Nói chung, thịt gia cầm (gà, gà tây, vịt) và nhiều loại hải sản (cá, giáp xác, nhuyễn thể) là lựa chọn tốt nhất của bạn. Trứng cũng có thể là một lựa chọn tốt.
Nếu bạn thích các món ăn từ sữa, tốt nhất là nên làm như vậy với lượng vừa phải. Chỉ nên sử dụng từ 1-2 phần ăn mỗi ngày; và kết hợp sữa chua có lẽ là lựa chọn tốt hơn so với tất cả khẩu phần từ sữa hoặc pho mát.
Thịt đỏ: Bao gồm thịt bò, thịt lợn, thịt cừu, thịt bê, và thịt dê chưa qua chế biến nên được tiêu thụ hạn chế hơn. Nếu bạn thích thịt đỏ, hãy cân nhắc ăn với lượng nhỏ hoặc chỉ vào những dịp đặc biệt.
Nên tránh các loại thịt đã qua chế biến, chẳng hạn như thịt xông khói, xúc xích và thịt nguội.
Nguồn:
https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/song-khoe/protein-thuc-vat-co-tot-hon-protein-dong-vat/
https://www.healthline.com/nutrition/animal-vs-plant-protein