19/03/2025
Một trong những kinh điển vĩ đại nhất của Phật giáo, có đoạn đối thoại kinh điển như thế này.
Phật Tổ hỏi tôn giả Tu Bồ Đề: “Cát sông hằng có nhiều không?”.
Tu Bồ Đề đáp: “Đương nhiên là rất nhiều”. Phật tổ lại hỏi: “Nếu có người đem tất cả tài sản của mình nhiều như số cát sông Hằng đi làm từ thiện thì có phải đó là một công đức lớn không?”
Tu Bồ Đề trả lời: “Đó chắc chắn là công đức vô cùng to lớn”.
Phật Tổ liền nói tiếp: “Còn có một loại công đức lớn hơn cả việc này. Đó là khi người ngộ đạo rồi, đêm Kinh Kim Cang, dù chỉ là bốn câu quan trọng nhất trong đó, giảng giải cho chúng sinh nghe, giúp họ khai ngộ. Đó mới là công đức vô lượng vô biên”.
Vậy bốn câu ấy là gì?
🌻Câu thứ nhất: “Nhược Bồ Tát hữu ngã tướng, nhân tướng, chúng sinh tướng, thọ giả tướng, tức phi Bồ Tát.”
Ý nghĩa là: Nếu một Bồ Tát còn chấp vào các tướng như: ngã tướng (cái tôi), nhân tướng (cái nhìn phân biệt con người), chúng sinh tướng (sự phân biệt giữa các loài sinh linh), hay Thọ giả tướng (sự bám víu vào ý niệm trường tồn) thì không phải là Bồ Tát thật sự.
Ngã tướng là bám chấp vào quan điểm cá nhân và cái nhìn chủ quan về bản thân. Nhân tướng là khi ta thường xuyên đánh giá và phân loại người khác dựa trên ngoại hình, tính cách hay năng lực. Chúng sinh tướng là sự phân biệt đối xử giữa các giống loài, địa vị hay giai cấp xã hội. Thọ giả tướng là sự cố chấp vào ý niệm về sự bất tử, mong muốn lưu danh muôn đời. Bốn loại tướng này bao hàm mọi hình tướng trên thế gian. Nếu còn chấp vào những tướng đó thì không thể trở thành Bồ Tát chân chính.
Chúng sinh vì chấp vào những suy nghĩ nhỏ bé ấy mà sinh ra đau khổ, luân hồi không dứt. Để thoát khỏi vòng luân hồi ấy, chúng ta phải phá bỏ chấp trước vào các tướng. Chỉ khi vượt qua được phiền não mới lập tức tan biến.
🌻Câu thứ hai: “Phàm dĩ sắc bái ngã, dĩ âm thanh cầu ngã, thị nhân hành tà đạo, bất năng kiến Như Lai.”
Ý nói rằng những ai thấy ta liền lễ bái, nghe tiếng ta liền cầu khẩn đều là người mê muội, chấp vào hình tướng, đi theo tà đạo, mãi mãi không thể thấy được Như Lai.
Có nhiều người đốt hương, lễ bái khắp nơi nhưng lòng không thành cũng chỉ là vô ích. Nếu trong lòng có Như Lai thì bất cứ lúc nào cũng có thể thấy được. Ngược lại, nếu trong lòng không có, chỉ biết tìm cầu bên ngoài thì không bao giờ có linh nghiệm. Con người phải biết quay về nội tâm mà tìm cầu. Khi gặp khó khăn cần hiểu rằng chỉ có bản thân mới cứu được chính mình. Chỉ có chính mình mới tìm được câu trả lời. Người khác chỉ có thể cho ta lời khuyên hoặc gợi ý, còn quyết định vẫn phải tự mình đưa ra. Đồng thời khi muốn tu hành và thăng tiến, cần nhờ vào sự chỉ dạy và học hỏi từ người khác, không nên tự cô lập mình mà rời xa thế gian.
🌻Câu thứ ba: “Phàm sở hữu tướng, giai thị hư vọng. Nhược kiến chư tướng phi tướng, tức kiến Như Lai.”
Nghĩa là tất cả mọi hình tướng mà chúng ta thấy đều là hư ảo, không thật. Nếu thấy rõ được rằng những hình tướng ấy không phải là thực tại thì sẽ thấy được Như Lai. Như Lai ở đây không phải chỉ một người mà là khả năng nhìn thấu được bản chất thật sự của mọi sự vật hiện tượng. Một khi có thể xuyên qua lớp bên ngoài để thấy được sự thật bên trong, ta sẽ ngộ đạo. Những gì bên ngoài mà ta thấy chỉ là giả tạm, không phải chân thực. Điều này không có nghĩa là con người hay vạn vật không có thật, mà là tất cả đều chỉ là biểu hiện của tâm thức ta. Nếu có thể giữ được Chân Tâm khi nhìn thấy những biểu hiện bên ngoài, ta sẽ không bị chúng mê hoặc.
🌻Câu thứ tư: Nhất thiết hữu vi pháp, như mộng huyễn bào ảnh, như lộ diệc như điện, ứng tác như thị quán.”
Ý nghĩa : tất cả những pháp hữu vi trên đời đều vô thường, chúng ta thường xem chúng là thật nhưng thực ra tất cả đều là hư ảo. Chỉ có Chân Tâm bất sinh bất diệt mới là thật, nhưng ta lại lầm tưởng đó là hư ảo. Vì thế mới sinh ra sự đảo lộn giữa thật và giả, giữa đúng và sai, giữa thiện và ác.
Khi hiểu rõ chân lý này, ta sẽ biết điều chỉnh điều gì nên làm, điều gì không nên làm và không còn phí phạm thời gian vào những vọng tưởng hão huyền nữa. Phương pháp để nhận ra điều ấy chính là nâng cao nhận thức qua từng giai đoạn. Tự mình giác ngộ nhờ vào sự thực hành và trải nghiệm. Mọi việc mà chúng ta gặp dù là tốt hay xấu, mọi người mà chúng ta tiếp xúc, dù là người tốt hay kẻ xấu đều đến để giúp ta hoàn thiện bản thân. Những điều tốt hay xấu, những cảm giác đau khổ hay vui sướng đều là những phương tiện để ta tu hành. Mỗi vấn đề thực tế mà bạn gặp phải đều là cánh cửa tốt nhất để tu luyện. Đó chính là đạo trường của bạn.
Đạo trường không đâu xa. Đó chính là ở mọi nỗi đau trong cuộc sống của bạn. Ở những lúc bạn muốn bộc phát, ở những khi bạn không thể kiên nhẫn thêm nữa. Khi một người nhận ra rằng tất cả mọi thứ mà họ cần đều phải tự mình tạo ra và ban tặng cho chính mình, lúc ấy họ đã khai ngộ. Khai ngộ là để rèn luyện khả năng nhìn thấu bản chất và chân lý, có thể bóc tách từng lớp biểu hiện bề ngoài để thấy được sự thật bên trong. Khi đó bạn sẽ có khả năng nhìn thấu lòng người, nhìn thấy sự thật trong những điều giả tạo. Đến lúc ấy những thứ bạn mong muốn sẽ tự nhiên tìm đến với bạn.
Bạn hữu duyên, nếu bạn hiểu được bốn câu kinh trong Kinh Kim Cang này, hy vọng bạn sẽ chia sẻ chúng với nhiều người khác, giúp họ khai sáng. Đây chính là công đức vô lượng, là đỉnh cao trí tuệ của Đại Thừa Phật Giáo. Kinh Kim Cang được tôn xưng là “Mẹ của Chư Phật”. Từ xưa đến nay, từ giới Phật giáo cho đến xã hội thế tục, từ hoàng gia đến người dân bình thường, tất cả đều vô cùng tôn sùng bộ kinh điển vĩ đại nhất của trí tuệ loài người này.
