13/04/2024
𝑪𝒉𝒖̣𝒑 𝒄𝒂̆́𝒕 𝒍𝒐̛́𝒑 𝒗𝒊 𝒕𝒊́𝒏𝒉 (𝑪𝑻 𝑺𝒄𝒂𝒏𝒏𝒆𝒓) 𝒄𝒐́ 𝒕𝒊𝒆̂𝒎 𝒕𝒉𝒖𝒐̂́𝒄 𝒄𝒂̉𝒏 𝒒𝒖𝒂𝒏𝒈
(Bài viết của KTV. Nguyễn Phước Trường)
⭐️⭐️Chụp cắt lớp vi tính (CT Scanner) là gì?
Chụp cắt lớp vi tính (CT Scanner) là kỹ thuật hình ảnh sử dụng nhiều chùm tia X quét lên một khu vực cần thăm khám theo mặt cắt ngang. Ảnh chụp CT gồm nhiều lát cắt ngang tùy theo thế hệ của máy, sau đó phối hợp xử lý bằng máy tính tạo ra được nhiều ảnh dựng 2D hoặc 3D giúp đánh giá chính xác vị trí tổn thương trong không gian 3 chiều.
Hiện nay có rất nhiều máy CT Scanner (gọi tắt là CT) hiện đại như máy CT 64, 128, 256 dãy… Do vậy thời gian chụp nhanh (chỉ vài giây cho một cơ quan) và trường chụp rộng trong một lần chụp có thể khảo sát nhiều cơ quan.
⭐️⭐️Ưu điểm
• Hình ảnh rõ nét hơn các kĩ thuật thông thường như X-quang hay siêu âm, không xảy ra hiện tượng chồng nhiều hình.
• Thời gian chụp nhanh.
• Có thể dựng hình 3D chi tiết các cơ quan.
• Hình ảnh có độ phân giải cao hơn nhiều so với chụp X-quang thường quy, phát hiện được những tổn thương nhỏ mà X-quang thường quy không thể quan sát thấy.
• Trường chụp rộng nên trong một lần chụp có thể khảo sát nhiều cơ quan cùng một lúc (khác với chụp cộng hưởng từ trường chụp hẹp hơn nên chỉ khảo sát một vài cơ quan trong một lần chụp).
⭐️⭐️Nhược điểm
• Sử dụng tia X nên có thể gây nhiễm xạ tích lũy, vì vậy không khuyến khích chụp nhiều lần trong khoảng thời gian ngắn.
• Hạn chế khảo sát các tổn thương ở phần mềm do tính đâm xuyên của tia X rất mạnh (chụp CT không hiệu quả bằng MRI).
⭐️⭐️Chụp CT tiêm thuốc cản quang là gì?
• Chụp CT tiêm thuốc cản quang là kỹ thuật trong quá trình chụp bệnh nhân được tiêm một loại thuốc có tính chất cản quang. Nghĩa là sau khi tiêm, khi chụp những tổ chức cơ quan nào bắt thuốc sáng lên và đặc điểm bắt thuốc sẽ giúp bác sỹ chẩn đoán rõ ràng hơn.
• Thuốc cản quang có tác dụng làm cho những tổn thương thể hiện rõ, không có tác dụng chữa bệnh.
⭐️⭐️Chụp CT tiêm thuốc cản quang trong trường hợp nào?
• Hàm mặt-cổ: Khối u hoặc áp xe…
• Phổi: U hoặc áp xe phổi.
• Tim: Bệnh lý về mạch vành.
• Xương: U xương…
• Ổ bụng: U hoặc áp xe gan, túi, tuỵ, lách, thận đại tràng và bàng quang…
• Thần kinh: các bệnh lí mạch máu, u não, viêm não...
⭐️⭐️Tác dụng không mong muốn sau khi tiêm thuốc cản quang.
Một số tác dụng phụ sau khi chụp CT tiêm thuốc cản quang (tỷ lệ gặp rất hiếm), tương tự như phản ứng shock phản vệ như khi dùng các thuốc thông thường khác, gồm mức độ nhẹ (mẩm ngứa, đỏ da, buồn nôn, chóng mặt…), mức độ trung bình (khó thở, khò khè, tim đập nhanh…) và mức độ nặng có thể tử vong.
⭐️⭐️Chống chỉ định
• Bệnh nhân có thai.
• Bệnh nhân có tiền sử dị ứng nặng đối với thuốc khánh sinh hoặc đồ ăn hải sản.
• Bệnh nhân có tiền sử suy gan, suy thận.(Chống chỉ định tương đối, cần kết hợp với bác sĩ lâm sàng)…
• Bệnh nhân có tiền sử suy tim.
• Trước khi chụp bệnh nhân nên nhịn ăn 4-6 tiếng.
👉👉👉Hiện nay Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Trị được trang bị 2 máy CT hiện đại với mong muốn mang lại chất lượng chẩn đoán hình ảnh tốt nhất cho bệnh nhân, một máy CT 64 lát cắt chụp các bệnh thông thường và một máy CT 80 dãy đầu thu, tái tạo 160 chuyên chụp các bệnh lí về mạch máu (mạch máu não, mạch vành, mạch tạng...)