07/01/2025
Khác với CHẤN THƯƠNG THỂ THAO gãy chân, đứt gân của người lớn, đây là TẬT XƯƠNG KHỚP rất thường gặp của TRẺ EM, đặc biệt đến từ sai lầm bồng bế ẵm dắt từ phía phụ huynh!
Con mắc tật “TAY CONG CÁN VÁ”
Chia sẻ thực tế từ một mẹ:
"Hôm đầu tuần rồi, có tí chuyện thôi mà hai đứa cạch mặt nhau vậy đó. Con em đứa sau này mới 3 tháng mà ổng làm như đứa to rồi, cứ cho con bé nằm xuống rồi túm lấy hai bàn tay nó, giật người lên xuống như cha chớp. Điên thật mà!
Cũng tại ổng mà giờ con bé lớn nhà em bị tay cong cán vá. Vậy mà giờ nói cho nghe cũng còn bướng, không chịu nhận. Hôm đó, ổng cầm tay con gái đầu 2 tuổi rưỡi rồi chơi trò đu quay. Chơi đâu một lúc, ổng vấp vào ghế, cha con té ngã, con bé khóc nghiến ổng mới tha cho. Ai dỗ gì con bé cũng không chịu nín mà còn khóc dữ dẵn hơn. Sờ tay con, em thấy một bên tay oặt đi bất thường nên mới giục ổng đưa con đi khám. Linh tính em đâu có sai, con khám xong có kết quả bị trật khớp khủy tay liền. Báo hại con bé phải băng bó, nẹp bột cả 3 tháng. Đáng nói là đến giờ tay con bé dù đã tháo bột lâu rồi cũng còn bị cong cong như tay cánh giá chứ nào có thẳng thớm như người ta đâu! Nói chứ con trai xấu xí một chút đã thấy khó coi rồi, đằng này con gái lại càng tội cho nó.
Vậy mà đến bây giờ ổng cũng không chịu chừa, cứ chơi với con toàn chọn ba cái trò tai hại. Nào là bế xốc lên, kéo tay lôi hè hè, cho con đu lên tay… Trò nào cũng có thể làm ảnh hưởng đến cấu trúc xương non nớt của con hết á! Mà em thấy không chỉ chồng em không thôi, nhiều bố mẹ kỳ cục lắm nha! Bế con là cứ bế xốc. Chơi cũng kỳ nữa, toàn xách tay quay quay như dế mà chẳng biết việc làm đó sẽ có hại cho con ra sao cả!"
------------
Thực ra, trẻ từ 1-5 tuổi còn đang trong giai đoạn phát triển và hoàn thiện hệ thống khung xương. Vì vậy bất cứ tác động mạnh nào cũng đều gây ra tổn thương, để lại dị tật và ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý của con.
Tất cả các cơ bắp, dây chằng, xương và khớp xương ở khuỷu tay của trẻ dưới 5 tuổi vẫn chưa được phát triển đầy đủ. Nếu tác động mạnh và kéo không đúng lúc tư thế sẽ rất dễ làm cho bé bị trật khớp. Trong khi đó nguyên nhân chính của các tai nạn trật khớp, trật khuỷu tay và để lại dị tật thường là do những hành động của cha mẹ hoặc người chăm sóc trẻ.
✅Kéo hoặc nhấc tay con lên và sau đó giật mạnh đột ngột.
✅Nhấc bổng cổ tay con, kéo ngược lên hoặc kéo cánh tay, bàn tay con mà không đỡ lấy phần xương bả vai.
✅Chụp bắt tay bé, sau đó hạ xuống đột ngột và lại nhấc bổng đột ngột như trò tung hứng giả vờ rơi.
✅Kéo tay con lên cầu thang khi bố mẹ đi trước.
✅Đột ngột kéo giật tay bé để tránh tai nạn nguy hiểm khi băng qua đường.
✅Cho con hít xà bằng cánh tay của bố
✅Bố mẹ nắm hai tay con hai bên và cho con đu người lên cao
✅Chơi nhấc bổng toàn thân bằng cách cầm tay và giật mạnh lên xuống.
Với tất cả những việc làm này, bố mẹ vô tình sẽ làm tay con bị trật khớp và thậm chí gãy xương nếu sơ suất để xảy ra tai nạn đó nha! Trong trường hợp thấy con bị trật khớp tay, bố mẹ nên giữ tay con cố định như thế trước khi đến bệnh viện. Đừng cố gắng để nắn lại khuỷu tay nếu không có chuyên môn vì một sai lầm nhỏ cũng có thể làm tăng nặng mức độ tổn thương. Hãy để mắt đến bé trong các chuyển động và nên có dụng cụ hỗ trợ vì các bé rất hiếu động, khó để giữ cho khủy tay duy trì mãi một tư thế.
Tốt nhất, ngay từ cách giữ con, chăm sóc, bồng bế, bố mẹ phải đảm bảo tư thế đúng và làm đúng cách. Bố mẹ nên bế ở cả phần dưới cánh tay tức bế liền kề với vai. Trẻ nhỏ cần phải được bế ở phần dưới nách. Không nên nâng con đột ngột lên cao, cầm tay hoặc kéo cẳng tay từ sàn nhà nha các bố mẹ.
❗️Lành nhưng... không khớp
“Tay cán vá” thường không do sai sót trong xử lý ban đầu mà là vì chấn thương ở vùng khuỷu ở trẻ em đã làm ảnh hưởng đến sụn tiếp hợp một bên xương khiến vùng này không phát triển đồng đều. Hiện tượng này hay gặp ở những chấn thương vùng đầu gối, cổ chân, cổ tay…
“Sụn tiếp hợp bị tổn thương sẽ dính, không phát triển ở bên xương đó làm xương bị lệch. Trẻ nên được khắc phục khi đã tương đối lớn, vì nếu làm khi nhỏ quá thì khi cơ thể trẻ phát triển thêm, xương lại lệch tiếp. Việc khắc phục bao gồm theo dõi, nắn chỉnh, can thiệp phẫu thuật khi cần thiết…”
Nguyên nhân chủ yếu của di chứng này là do đầu dưới xương cánh tay vẹo trong hoặc di lệch xoay và do rối loạn sự phát triển của đầu dưới xương cánh tay sau tạo ra. Thông thường di chứng này ngoài vấn đề thẩm mỹ thì không gây cản trở gì cho hoạt động của bé. Di chứng này sửa được nhưng lứa tuổi để sửa là từ 7 tuổi trở lên khi sự phát triển xương của bé đã tạm ổn định.
Cre: Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố
