13/10/2022
Các thủ thuật điều trị s.ẹ.o
Điều quan trọng nhất trong việc ngừa sẹo và điều trị sẹo vẫn là phải giảm thời gian và cường độ viêm càng nhiều càng tốt, do đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc điều trị mụn viêm.
Các thủ thuật trị sẹo bao gồm
1. Chemical Peel (Lột Da Hóa Học)
Các chất thường được sử dụng: TCA, Glycolic acid (AHA), Salicylic acid (BHA),…
Việc lựa chọn hoạt chất peel phụ thước vào loại da và loại sẹo. Các bài sau BS sẽ chia sẻ chi tiết việc sử dụng từng hoạt chất
3. Vi mài da, mài da
Phương pháp mài da (Dermabrasion) và mài da vi điểm (Microdermabrasion) là các kỹ thuật tái tạo bề mặt da, được tiến hành bằng cách sử dụng một dụng cụ mài cầm tay để loại bỏ các lớp của thượng bì. Quá trình lột da vật lý này sẽ gây tổn thương da, sau đó sẽ khởi phát các giai đoạn của quá trình lành vết thương. Nhờ quá trình mài sẹo lõm và gây viêm, tái tạo thượng bì, tạo mô xơ, và tái tổ chức collagen mà bề mặt sẹo có thể được cải thiện. Dermabrasion là một thủ thuật có kĩ thuật khó và xâm lấn hơn, thủ thuật này được thực hiện bằng cách loại bỏ da đến lớp bì nhú. Microdermabrasion là một biến thể bề của mài da nhưng ít xâm lấn hơn, chỉ loại bỏ lớp ngoài của biểu bì, thúc đẩy quá trình tẩy da chết tự nhiên. Cả hai kỹ thuật đều đặc biệt hiệu quả trong việc điều trị sẹo và tạo ra những cải thiện đáng kể về mặt lâm sàng cho vẻ ngoài của da.
3. Laser
Laser là công nghệ giúp loại bỏ nhiều vùng cực nhỏ (vi điểm) của da bằng cách gây tổn thương nhiệt lên các điểm cực nhỏ trên da. Có 2 loại laser thường được áp dụng trong điều trị sẹo là laser vi điểm xâm lấn và laser vi điểm không xâm lấn.
4. Lăn kim
Lăn kim là phương pháp điều trị da được thực hiện nhằm kích thích sự sản xuất collagen, phương pháp này có hiệu quả trong cải thiện tình trạng sẹo lõm do mụn, nếp nhăn cũng như trong điều trị vết rạn da.
Không giống như những kĩ thuật tái tạo bề mặt khác, lăn kim gây tổn thương đến lớp bì mà không loại bỏ hoàn toàn lớp thượng bì khỏe mạnh phía trên nên có ít biến chứng cũng như ít tăng sắc tố sau viêm hơn so với phương pháp peel da hoá học và mài da. Kết quả thường bắt đầu được nhìn thấy sau khoảng 6 tuần nhưng hiệu quả đầy đủ có thể mất ít nhất ba tháng để xảy ra, vì quá trình lắng đọng collagen mới diễn ra từ từ, kết cấu da sẽ tiếp tục cải thiện trong khoảng thời gian 12 tháng. Số lần điều trị cần thiết khác nhau tùy thuộc vào phản ứng collagen của cá nhân, vào tình trạng của mô và vào kết quả mong muốn.
5. Cắt đáy sẹo
Hầu hết các trường hợp sẹo hỗn hợp không thể được giải quyết bằng một phương pháp điều trị “tốt nhất" đơn lẽ bởi vì chúng đa dạng về cấu trúc và độ sâu. Vì thế những can thiệp phẫu thuật được kết hợp vào để mang lại hiệu quả cao. Có 3 dạng phẫu thuật chính là Subcision (cắt đáy sẹo), Dermal grafting (ghép da) và Excision and punch techniques (kỹ thuật cắt và sinh thiết sẹo). Tuy nhiên trong phần này, bàn luận về subcision sẽ được nhắc đến vì kỹ thuật này được áp dụng rộng rãi ở nước ta và cho là mang lại hiệu quả rất cao.
6. Filler
Trong khi đã có nhiều phương pháp được sử dụng từ lâu để điều trị như peel hoá chất hoặc lăn kim thì sự ra đời của phương pháp filler đã mang lại thêm một cánh cửa mới trong điều trị làm đầy thể tích sẹo. Filler chính là một thủ thuật tiêm một chất nhất định xuống dưới da, thường là khu vực có sẹo, vết nhăn hoặc tiêm diện rộng để làm đầy khu vực đó. Trong phần này, phương pháp tiêm filler chỉ được nói sơ bộ mà không đi sâu vào từng chất, bởi vì chúng có khá nhiều loại và chỉ trong số ít được chấp thuận bởi FDA, và phương pháp này cũng không được ưu tiên tại nước của chúng ta trong vấn đề điều trị sẹo lõm từ nhẹ đến nặng.
Có 4 loại fillers chính là filler tạm thời, filler bán vĩnh viễn, filler vĩnh viễn và mỡ tự thân.
Nhìn chung, có rất nhiều loại filler có thể được sử dụng với nhiều mức độ thành công khác nhau cho nhiều loại sẹo khác nhau. Trong đó một số filler như filler HA có thể tiêm ngay bên dưới mỗi sẹo thì các filler khác như PLLA hoặc CaHA phải được tiêm rộng hơn để giải quyết tình trạng sẹo.
7. Kết hợp nhiều phương pháp
Hiện nay, kết hợp nhiều phương pháp không còn là mới mẻ, điều này giúp mang lại hiệu quả tối đa trong quá trình điều trị sẹo lõm. Có một liệu pháp kết hợp mới để điều trị sẹo lõm đó là peel da bằng TCA để lấy đi lớp sừng, sau đó là cắt đáy sẹo để phá đi xơ sẹo, và cuối cùng là chiếu tia laser CO2. Hiệu quả và độ an toàn của phương pháp này đã được nghiên cứu để điều trị sẹo lõm là rất cao. Thời gian giữa các lần điều trị là 1 đến 3 tháng. Không có biến chứng đáng kể tại các điểm điều trị. Có vẻ như liệu pháp kết hợp ba lần là một phương thức điều trị kết hợp an toàn và rất hiệu quả đối với nhiều loại sẹo mụn seo. Ngoài ra còn có các phương pháp khác như lăn kim kết hợp cùng PRP hay peel da hoá học kết hợp với các hợp chất thoa ngoài da cũng mang lại hiệu quả cao trong điều trị.