12/08/2025
👅 LƯỠI RĂNG CƯA - DẤU RĂNG 2 BÊN LÀ BỆNH GÌ ⁉️
Lưỡi có dấu hằn răng là hiện tượng mép lưỡi xuất hiện các vết lõm hình răng, thường do thân lưỡi sưng to, mềm nhũn, bị rìa răng ép vào mà thành. Đây là một dạng lưỡi dị hình, có giá trị chẩn đoán cao trong phân tích biện chứng luận trị lâm sàng.
👨⚕️Theo y học cổ truyền, lưỡi hằn răng thường do khí hư, Tỳ hư hoặc Dương hư, bởi Tỳ hư không vận hóa được thủy thấp, dẫn đến thủy thấp tích trệ, làm hình lưỡi to mập, ép vào răng mà tạo thành dấu hằn.
Nếu sắc lưỡi nhợt nhạt, ướt, thường là do hàn thấp tích tụ.
Nếu lưỡi hồng nhạt, có hằn răng, phần nhiều do Tỳ hư hoặc khí hư.
📌 Cơ chế bệnh sinh
Lưỡi hằn răng hình thành do thân lưỡi sưng to, bị răng ép vào để lại dấu, do đó thường xuất hiện cùng với lưỡi to mềm. Đây là dấu hiệu Tỳ hư, biểu hiện cho thể hư nhược.
📌 Nguyên nhân chủ yếu là Tỳ khí suy yếu không vận hóa được thủy thấp, thủy thấp tích lại ở lưỡi, khiến lưỡi sưng phù, bị hàm răng ép thành dấu. Một mặt là do Tỳ dương hư thủy thấp tích tụ, mặt khác do Tỳ chủ cơ nhục, công năng của Tỳ kém làm cơ lưỡi mềm nhão, dễ bị dấu hằn răng.
🤷♀️Tổng quát, có thể chia làm 2 thể bệnh chính: khí hư và dương hư.
1. Thể khí hư:
📌 Lưỡi: chất lưỡi nhợt nhạt, mập bệu, non nớt, rêu trắng mỏng, rìa có hằn răng
📌Biểu hiện toàn thân: sắc mặt trắng bệch hoặc vàng nhợt, mệt mỏi, đoản khí, ít nói, mệt mỏi không có sức, đầu nặng thân phù, mồ hôi tự ra, ăn uống kém, bụng đầy, buồn nôn, đại tiện phân dính nát.
📌Chế độ ăn: dùng thực phẩm bổ khí kiện Tỳ: gạo nếp, đậu đỏ, ý dĩ, hạt sen, củ từ, bí đỏ, thịt gà ác, cá chép, hoàng kỳ (dạng thuốc sắc hoặc nấu cháo).
✅Uống trà bổ khí nhẹ: Trần bì + Đẳng sâm + Hoàng kỳ hãm nước uống hàng ngày.
✅Tránh: đồ sống lạnh, chất tanh, nước đá, rau sống, dưa muối.
✅Xoa bụng theo chiều kim đồng hồ 15 phút sau ăn để giúp thúc đẩy tiêu hóa, hỗ trợ Tỳ.
2. Thể Dương hư:
📌Lưỡi: chất lưỡi trắng nhạt, bề mặt lưỡi ướt trơn, nhiều nước, thân lưỡi tròn to non bệu, có dấu răng.
📌Biểu hiện toàn thân: sắc mặt trắng hoặc xanh tối, mệt mỏi thích nằm, tinh thần suy nhược, miệng nhạt không khát nước, biếng ăn, bụng đau lạnh, thích chườm ấm, chân tay lạnh, tiểu trong dài, đại tiện lỏng, có thể phù thũng.
✅Chế độ ăn: dùng thêm các món ăn ôn ấm, dưỡng dương: cháo gạo nếp thêm vài lát gừng tươi + đại táo, canh gà hầm hoài sơn, nhục quế; cháo hạt sen, ý dĩ, hoài sơn.
✅Gia vị ấm nên dùng khi nấu ăn: gừng, hành, tiêu, quế, hồi, tiểu hồi.
✅Tránh: nước lạnh, nước dừa, rau cải trắng, dưa hấu, cua, ốc, sò, các món đông lạnh.
✅Trà dưỡng Dương nhẹ nhàng:
Gừng tươi 3 lát + Đẳng sâm + Nhục quế + Hoàng kỳ hãm trà.
🍂Ngâm chân nước gừng muối buổi tối (30 phút).
🍂Mặc ấm vùng eo, bụng và chân. Tránh để cơ thể nhiễm lạnh.
—————————————————————————
PHÒNG KHÁM Y HỌC CỔ TRUYỀN HOÀNG LONG
📞 Điện thoại: 0868 770 911
⏰ Mở cửa : 9h-20h ( T2-T7), 9h-18h (CN)
📌 Địa chỉ: B45-33, Khu B, Geleximco Lê Trọng Tấn, Dương Nội, Hà Đông, Hà Nội