08/03/2022
UỐNG RƯỢU LIỆU CÓ HẠI CHO GAN???
Mùa tết, mùa lễ hội, việc sử dụng rượu bia là rất phổ biến. Tuy nhiên dùng rượu bia nhiều gây hại cho gan. Vậy bệnh gan do rượu, liệu có nguy hiểm?
1. Đại cương
Bệnh gan do rượu là một trong những bệnh phổ biến trên thế giới và ở Việt Nam. Ở các nước Phương Tây, 50% các trường hợp bệnh gan giai đoạn cuối do rượu. Trong một nghiên cứu, tỷ lệ người Việt Nam có các vấn đề liên quan đến rượu chiếm 25.5% ở nam và 0.7% với nữ.
2. Vì sao rượu gây tổn thương gan?
Gan là cơ quan chuyển hóa rượu quan trọng nhất. Tại đây, trên 90% lượng rượu hấp thu sẽ được chuyển hóa.
Ở những người lạm dụng rượu, lượng acetaldehyde được sản sinh với một mức quá lớn sẽ không được chuyển hóa hết và gắn vào màng tế bào gây tổn thương tế bào thông qua các cơ chế gây độc, viêm và miễn dịch với hậu quả là quá trình tạo xơ. Việc thường xuyên sử dụng một lượng lớn alcohol sẽ làm tăng hoạt động của hai enzyme khác nữa, là xanthinoxidase và aldehydoxidase. Qua đây, thêm một lượng lớn các gốc tự do gây độc được giải phóng, góp phần tạo nên những tổn thương gan do rượu.
3. Tiến triển và biến chứng
Tổn thương gan rượu gặp ở bệnh nhân lạm dụng rượu, thường với mức độ trên 60 g/ngày đối với nam và trên 20 g/ngày ở nữ trong thời gian ít nhất 10 năm.
Tổn thương gan rượu thay đổi từ gan nhiễm mỡ đơn thuần, viêm gan rượu đến xơ gan rượu và ung thư gan.
- Gan nhiễm mỡ: thường không có triệu chứng. Ở một phần ba bệnh nhân, gan to lên và nhẵn.
- Viêm gan do rượu: mức độ nhẹ, tuy nhiên thể viêm gan rượu cấp nặng có thể đe dọa tính mạng. Triệu chứng có thể gặp: mệt mỏi, sốt, vàng da, đau bụng trên bên phải, gan to, trường hợp nặng có thể gặp cổ chướng, bệnh não gan, chảy máu do giãn tĩnh mạch.
- Xơ gan, nếu còn bù, có thể không có triệu chứng. Trường hợp mất bù, xuất hiện các triệu chứng của hội chứng suy tế bào gan (mệt mỏi, ăn kém, phù chân, vàng da, cổ trướng, bệnh não gan, rối loạn đông máu …) và các triệu chứng của hội chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa (lách to, giãn tĩnh mạch thực quản, tĩnh mạch dạ dày, xuất huyết tiêu hóa …).
- Ung thư biểu mô tế bào gan phát triển ở 10 đến 15% bệnh nhân bị xơ gan do rượu.
- Nghiện rượu mạn tính: bên cạnh bệnh gan, người nghiện rượu có thể mắc các bệnh lý cơ, thần kinh, suy dinh dưỡng.
4. Điều trị:
- Bỏ rượu: đây là điều trị quan trọng nhất.
- Chăm sóc hỗ trợ.
- Điều trị các triệu chứng và biến chứng của xơ gan
- Corticoid hoặc pentoxifyllin: trong trường hợp viêm gan rượu cấp nặng.
- Ghép gan: khi xơ gan giai đoạn cuối và/hoặc ung thư gan.