10/10/2025
🎯 Kết quả phẫu thuật ung thư thanh quản tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (2024–2025)
Trong giai đoạn 03/2024 – 09/2025, Khoa Tai Mũi Họng – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã thực hiện 40 ca phẫu thuật ung thư thanh quản, góp phần đánh giá thực tế kết quả điều trị phẫu thuật tại một trung tâm chuyên khoa tuyến cuối của quân đội.
🔹 1. Tình hình ung thư thanh quản trên thế giới và Việt Nam
Theo GLOBOCAN 2022, ung thư thanh quản đứng thứ 20 về tỷ lệ mắc trên toàn cầu, với tỷ lệ mắc 2/100.000 dân và tử vong 1/100.000 dân (Huang et al., Int J Surg, 2024).
Tại Việt Nam, bệnh xếp thứ 4 trong các ung thư vùng đầu cổ, với 2.021 ca mới và 1.109 ca tử vong trong năm 2020 (IARC, 2021).
Các yếu tố nguy cơ hàng đầu bao gồm:
• Hút thuốc lá (nguy cơ tăng 20–40 lần tùy mức độ)
• Uống rượu (nguy cơ tăng gấp 6 lần khi ≥8 đơn vị/ngày)
• Dinh dưỡng kém, béo phì, đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu.
🔹 2. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu
• Đối tượng: 40 bệnh nhân nam, 48–80 tuổi, đều được chẩn đoán ung thư biểu mô vảy thanh quản (SCC) giai đoạn I–IVa, không di căn xa.
• Thiết kế: Nghiên cứu mô tả hồi cứu.
• Mục tiêu:
- Phân tích đặc điểm lâm sàng – mô bệnh học.
- Đánh giá các kỹ thuật phẫu thuật và biến chứng sau mổ.
- Báo cáo kết quả sớm về ung thư học và phục hồi chức năng.
🔹 3. Kỹ thuật phẫu thuật và chăm sóc hậu phẫu
Các phương pháp được áp dụng gồm:
• Cắt dây thanh nội soi (Thulium laser): chỉ định cho u nhỏ, giai đoạn T1.
• Cắt thanh quản một phần: bảo tồn phát âm và nuốt với u giới hạn.
• Cắt thanh quản toàn phần (27,5%): áp dụng cho tổn thương lan rộng hoặc tái phát.
• Nạo hạch cổ chọn lọc tùy theo mức độ di căn lâm sàng và mô bệnh học.
Thời gian chăm sóc hậu phẫu trung bình:
• Rút dẫn lưu: 3,6 ngày
• Rút canule: 7,8 ngày
• Rút sonde dạ dày: 10,8 ngày
• Nằm viện trung bình: 12,5 ngày
Biến chứng đáng chú ý là rò hầu – da (7,5%), được xử trí bảo tồn và hồi phục hoàn toàn sau 3 tuần.
🔹 4. Kết quả ban đầu và so sánh quốc tế
Trong 28 bệnh nhân được theo dõi ≥6 tháng:
• Tỷ lệ tái phát: 7,1% (2/28 ca)
• Một trường hợp tái phát tại chỗ sau cắt thanh quản toàn phần, xâm lấn bó mạch cảnh – chuyển hướng điều trị hoá xạ trị giảm nhẹ.
So sánh với dữ liệu quốc tế (Hanna et al., ASCO Educ Book, 2023), tỷ lệ biến chứng và tái phát tại 108 tương đương các trung tâm lớn, đặc biệt ở nhóm phẫu thuật bảo tồn.
Điểm nhấn là thời gian phục hồi chức năng phát âm – nuốt sớm hơn so với báo cáo đa trung tâm tại châu Á (Int J Surg, 2024).
🔹 5. Hướng phát triển
• Tiếp tục theo dõi lâu dài (≥24 tháng) để đánh giá tỷ lệ sống thêm và chất lượng sống.
• Ứng dụng công nghệ laser và robot nội soi trong các ca bảo tồn chức năng.
• Đẩy mạnh chương trình phục hồi giọng nói sau cắt thanh quản (electrolarynx, giọng thực quản).
• Tăng cường hợp tác đa chuyên khoa (Ung bướu, Phục hồi chức năng, Dinh dưỡng) nhằm nâng cao kết quả toàn diện.
Nghiên cứu trên dự kiến báo cáo trong Hội nghị khoa học nhân dịp Kỷ niệm 70 năm thành lập Khoa Tai Mũi Họng - Bệnh viện TƯQĐ 108.