26/12/2022
Đột quỵ (tai biến mạch máu não) và cách phòng tránh
Đột quỵ xảy ra khi mạch máu nuôi não bị tắc nghẽn hoặc bị vỡ làm cho não không nhận đủ oxy. Khi đó một phần não bắt đầu chết đi và gây tổn thương não.
Có 2 dạng đột quỵ
1. NHỒI MÁU NÃO
Do cục máu đông gây tắc mạch máu não dẫn tới thiếu máu
Là nguyên nhân chính, khoảng 70% các trường hợp đột quỵ. Nếu cục máu đông nhỏ thì sau đó mạch máu có thể thông trở lại, gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua (và rồi nó sẽ quay lại). Nếu cục to thì gọi là nhồi máu não.
Lý do: cơ thể hình thành nhiều cục máu đông hơn bình thường hoặc do mạch máu hẹp quá (thường do xơ vữa, đôi khi có thắt mạch làm tình trạng nặng nề hơn).
Cách hạn chế đột quỵ thể nhồi máu não: giảm hình thành cục máu đông và/hoặc giảm xơ vữa mạch máu.
a. Giảm hình thành cục máu đông:
Vận động nhiều (nhưng ko quá sức), nếu có bệnh van tim phải dùng thuốc chống đông (có nhiều loại), nếu có các yếu tố nguy cơ như huyết áp cao, tiểu đường, tăng mỡ máu.. thì cần kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ và có thể dự phòng bằng thuốc chống kết tập tiểu cầu (hiện có 2 loại thông dụng là Aspirin và Clopidogrel). Việc dùng loại nào, liều lượng bao nhiêu nhất thiết phải có ý kiến của BS chuyên khoa.
b. Giảm xơ vữa, tăng sức bền của mạch máu
Cũng vẫn là vận động nhiều (ko quá sức), ăn nhiều rau, các loại hạt, ăn nhiều cá, bớt thịt, hạn chế đồ chế biến sẵn, chiên xào.. Cân nhắc sử dụng các loại cây cỏ như hoa hòe, cao lá bạch quả, đậu nành lên men, các loại acid béo không no, thực phẩm giàu omega-3...
2. XUẤT HUYẾT NÃO
Do vỡ mạch máu não gây xuất huyết
Chiếm khoảng 30% các trường hợp đột quỵ não.
Nguyên nhân đa phần là do tăng huyết áp, trên nền mạch máu xơ cứng ko chịu được sự căng giãn quá mức.
Ngoài ra còn do vỡ các phình mạch não, các chỗ phình này mỏng và ko có khả năng chịu đựng được áp lực máu cao. Còn gọi là xuất huyết dưới nhện.
Cách hạn chế đột quỵ não thể xuất huyết: kiểm soát huyết áp và giảm xơ vữa, tăng sức bền của mạch máu.
a. Kiểm soát huyết áp:
Bớt căng thẳng, bớt nóng giận, bớt tham sân si, giữ ấm khi trời lạnh và giữ mát khi trời nóng. Không di chuyển đột ngột từ nơi ấm sang nơi gió, lạnh. Có thể dùng thuốc an thần nhẹ dạng thảo dược.
Tuân thủ đơn thuốc điều trị huyết áp của BS chuyên khoa. Thường xuyên tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Với người có nhiều yếu tố nguy cơ như tiểu đường, rối loạn mỡ máu, thừa cân.. thì càng phải kiểm soát huyết áp thật tốt, nên dưới 130/80 mmHg.
b. Giảm xơ vữa, tăng sức bền của mạch máu:
Vận động nhiều (ko quá sức), ăn nhiều rau, các loại hạt, ăn nhiều cá, bớt thịt, hạn chế đồ chế biến sẵn, chiên xào.. Cân nhắc sử dụng các loại cây cỏ như hoa hòe, cao lá bạch quả, đậu nành lên men, các loại acid béo không no...
Kết luận: trừ khi có bệnh bẩm sinh, sức khoẻ của bất kỳ ai, đều dựa trên sự cân bằng. Tinh thần thoải mái, ăn uống lành mạnh và đủ chất, luyện tập đều đặn, ngủ nghỉ hợp lý.
Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu/bia và chất kích thích...
