07/04/2022
Quá trình chuyển hóa glucose | Nguyên nhân bệnh tiểu đường
Glucose là chất cần thiết cho cơ thể của bạn, nó đóng vai trò là nguồn năng lượng cho các tế bào của cơ bắp và các mô,
đặc biệt não bộ. Glucose có trong thực phẩm bạn ăn và được dự trữ trong gan (tạo thành glycogen).
Trong trường hợp bạn biếng ăn dẫn đến lượng glucose trong máu quá thấp, gan của bạn sẽ ly giải những phân tử glycogen thành glucose
và cân bằng lại lượng đường trong máu. Máu hấp thụ glucose và cung cấp cho các tế bào trong cơ thể.
Tuy nhiên, các tế bào này không thể sử dụng nguồn “nhiên liệu” này một cách trực tiếp,
mà phải có sự hỗ trợ của hormone insulin (được sản xuất bởi tuyến tụy).
Sự có mặt của insulin cho phép glucose được hấp thu vào các tế bào, làm giảm nồng độ glucose trong máu.
Sau đó, khi đường huyết của bạn đã giảm, tuyến tụy cũng sẽ giảm sản xuất insulin.
Bất kỳ sự bất thường nào xảy ra trong quá trình trao đổi chất này đều có thể làm cho glucose không thể đi vào các tế bào và cung cấp năng lượng.
Kết quả là lượng đường vẫn còn trong máu. Sự mất cân bằng này được tích lũy qua thời gian
và dẫn đến lượng đường trong máu cao đáng kể, được gọi là tăng đường huyết.
Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường tuýp 1
Nguyên nhân chính xác gây bệnh tiểu đường tuýp 1 không rõ. Theo các chuyên gia, nguyên nhân tiểu đường có thể là do hệ thống miễn dịch tấn công và phá hủy các tế bào sản xuất insulin của bạn trong tuyến tụy. Điều này khiến bạn có ít hoặc không có insulin. Lúc này, lượng đường thay vì chuyển đến các tế bào lại tích lũy trong máu, gây ra bệnh tiểu đường.
Bệnh tiểu đường tuýp 1 được cho là do tính nhạy cảm di truyền và các yếu tố môi trường gây ra, mặc dù các yếu tố chính xác gây bệnh vẫn chưa rõ.
Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường tuýp 2 và tiền tiểu đường
Ở những người bị tiền tiểu đường và tiểu đường tuýp 2, các tế bào trở nên đề kháng với hoạt động của insulin
và tuyến tụy không thể tạo đủ insulin để vượt qua sự đề kháng này. Lúc này, đường sẽ không thể đến các tế bào trong cơ thể mà tích tụ trong máu.
Nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa rõ, mặc dù nhiều người tin rằng yếu tố di truyền và môi trường đóng một vai trò trong việc gây ra bệnh tiểu đường tuýp 2.
Thừa cân có liên hệ chặt chẽ với sự xuất hiện của bệnh tiểu đường tuýp 2, nhưng không phải ai mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 đều thừa cân.
Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường thai kỳ
Trong thời kỳ mang thai, nhau thai tạo ra kích thích tố để duy trì thai kỳ của bạn. Những kích thích tố này làm cho các tế bào có khả năng kháng insulin tốt hơn.
Thông thường, tuyến tụy đáp ứng bằng cách sản xuất đủ insulin để vượt qua sức đề kháng này.
Tuy nhiên, đôi khi tuyến tụy không thể sản xuất đủ insulin. Khi điều này xảy ra sẽ dẫn đến lưỡng đường vẩn chuyển vào các tế bào giảm
và lượng tích tụ trong máu tăng, dẫn đến tiểu đường thai kỳ.
Đo chỉ số đường trong máu sẽ xác định được mắc bệnh tiểu đườnghay không vì những biểu hiện bệnh tiểu đường không rõ ràng.
Với 1 người bình thường có các chỉ số sau:
· 90 – 130 mg/dl (tức 5 – 7,2 mmol/l) ở thời điểm trước bữa ăn.
· Dưới 180 mg/dl (tức 10 mmol/l) ở thời điểm sau ăn khoảng 1 – 2 tiếng.
· 100 – 150 mg/l (tức 6 – 8,3 mmol/l) ở thời điểm trước khi đi ngủ.
Đo chỉ số Glucose của mình ở những khoảng thời gian đo này và đối chiếu chỉ số cho phù hợp để biết mình có mắc bệnh tiểu đường hay không.
Nếu người bệnh xét nghiệm các trung tâm y tế, sẽ có kết quả in đậm về chỉ số đường nằm ngoài mức bình thường là bạn đã có bệnh tiểu đường.
Từ đây, cần thay đổi chế độ ăn uống phù hợp: Ăn ít đồ ngọt, tinh bột, sinh hoạt thể dục và dùng các thuốc hỗ trợ điều trị giúp ổn định đường.
Nếu không hỗ trợ điều trị kịp thời, sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm sau:
Biến chứng về mắt: Hầu hết những người bị bệnh tiểu đường đều bị các biến chứng về mắt như giảm thị lực, mù loà, võng mạc.
Biến chứng tim mạch: Đây là biến chứng có tỷ lệ tử vong cao nhất do bệnh tiểu đường gây ra.
Ảnh hưởng do đường tăng làm bệnh lý mạch vành, gây đột quỵ, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim.
Biến chứng ở thận: Đường tăng làm ảnh hưởng đến mạch máu ở thận, làm cho thận hoạt động yếu hay suy thận.
Mất cảm giác ( Bệnh hệ thần kinh):Đặc biệt ở bàn chân ở người bệnh tiểu đường. Hiện tượng đau, ngứa, mất cảm giác ở vùng bàn chân.
Mất cảm giác là dấu hiệu đặc biệt nghiêm trọng vì nó khiến bạn mất chú ý với các chấn thương,
dẫn đến nhiễm trùng nặng có thể phải cắt cụt chi. Những người tiểu đường có nguy cơ cắt cụt chi cao gấp 25 lần so với người bình thường.
Đối tượng nguy cơ bệnh Tiểu đường tuýp 2
Béo phì: tình trạng thừa cân làm tăng sự đề kháng insulin
Lối sống tĩnh tại: ít vận động,
Tiền sử gia đình có người tiểu đường tuýp 2
Tuổi: nguy cơ mắc bệnh tăng theo tuổi
Tiền sử mắc tiểu đường thai kì ở nữ
Hội chứng buồng trứng đa nang
Tăng huyết áp
Rối loạn mỡ máu
Phòng ngừa bệnh Tiểu đường tuýp 2
Chế độ ăn lành mạnh: ít chất béo, mỡ động vật. Ăn nhiều rau xanh, hoa quả. Bổ sung thực phẩm chức năng hỗ trợ
Tập thể dục đều đặn: ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần. Tập thể dục làm tăng nhạy cảm của tế bào với insulin
Giảm cân: làm giảm sự đề kháng insulin
Kiểm soát huyết áp
Điều trị các rối loạn chuyển hóa khác: rối loạn lipid máu…
