07/03/2022
F0 điều trị tại nhà nên ăn gì?
1. Chế độ dinh dưỡng rất quan trọng đối với bệnh nhân f0 điều trị tại nhà
Bệnh nhân nhiễm virus SARS CoV 2 có thể gặp các triệu chứng sốt, ho, khó thở hay suy hô hấp trong một khoảng thời gian kéo dài. Vì vậy, sau khoảng thời gian điều trị bệnh, tình trạng sức khỏe người bệnh thường sụt giảm kèm suy yếu chức năng các cơ quan hô hấp, tiêu hóa. Hệ quả là người bệnh mắc phải tình trạng suy dinh dưỡng ở các mức độ khác nhau.
Tình trạng suy dinh dưỡng làm khối cơ trong cơ thể suy giảm cả về số lượng và chức năng, đồng thời kéo theo ảnh hưởng không tốt đến mô mỡ và xương khớp, cuối cùng làm cho cơ thể người bệnh bị suy kiệt theo. Đồng thời, sự thiếu hụt các chất dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, sức đề kháng suy giảm và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nhiễm trùng đồng thời.
Chế độ dinh dưỡng, ăn uống hợp lý tạo điều kiện thuận lợi để cơ thể hồi phục nhanh chóng, qua đó cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng và phục hồi sức khỏe tổng thể cho người bệnh. Vậy f0 nên ăn uống gì?
2. F0 nên ăn uống gì?
Theo thống kê ở những bệnh nhân Covid-19 của Bộ Y tế, đa số trường hợp là không có triệu chứng (khoảng 80%) và số còn lại có triệu chứng từ nhẹ đến nặng. Tuy nhiên, bất kể là người khỏe mạnh, F0 không triệu chứng hay có triệu chứng hay có kèm theo các bệnh lý nền... thì đều cần xây dựng và tuân thủ một chế độ dinh dưỡng chuyên biệt, phù hợp và tùy thuộc vào từng hoàn cảnh cụ thể. Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng để tăng cường sức đề kháng, tăng khả năng và tốc độ phục hồi để chống lại virus, hạn chế tối đa nguy cơ suy kiệt cơ thể và ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.
2.1. F0 không triệu chứng
F0 nên ăn uống gì và f0 kiêng ăn gì phụ thuộc vào mức độ bệnh. Đối với trường hợp f0 không có triệu chứng, chế độ dinh dưỡng tương tự người khỏe mạnh bình thường. Trong đó phải đảm bảo đầy đủ nhu cầu thiết yếu, đa dạng và phối hợp các loại thực phẩm, đồng thời cần thay đổi thực đơn thường xuyên. Khẩu phần ăn mỗi ngày nên phối hợp và xây dựng tỷ lệ cân đối các chất dinh dưỡng quan trọng, bao gồm chất đạm (protein), chất béo (cả mỡ động vật và dầu thực vật), carbohydrate và các vitamin, khoáng chất.
Với F0 là người trưởng thành, lượng protein cung cấp hằng ngày nên chia theo tỷ lệ 1⁄3 nguồn gốc động vật và 2⁄3 các loại đạm thực vật. Tuổi tác càng cao lượng protein từ động vật nên giữ ở mức vừa phải. Ngược lại với f0 là trẻ em, lượng protein từ động vật đóng vai trò quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển cơ thể, do đó lượng đạm nên chia theo tỷ lệ là 2⁄3 từ động vật và 1⁄3 từ thực vật trong các bữa ăn hàng ngày.
F0 nên ăn trái cây gì? Chế độ dinh dưỡng mỗi ngày của f0 không triệu chứng nói chung nên tăng cường rau xanh (số lượng khoảng 300-400g/ngày) và trái cây tươi (khoảng 200-300g/ngày). Lượng rau quả này là nguồn cung cấp chính các loại vitamin và khoáng chất, hỗ trợ quá trình chống oxy hóa. Các vitamin thiết yếu như A, C, D, E và chất khoáng như sắt, kẽm... mang lại khả năng kháng viêm, chống nhiễm trùng, nâng cao sức đề kháng và hệ thống miễn dịch.
Một số lưu ý khác trong chế độ ăn của f0 không triệu chứng:
Trong quá trình chế biến món ăn, f0 nên sử dụng thêm các loại gia vị có tính kháng sinh như hành, tỏi, sả, gừng...;
Đảm bảo tối đa mức độ vệ sinh an toàn thực phẩm cả trước, trong và sau khi chế biến. Luôn luôn ăn chín, uống sôi;
Lưu ý bổ sung đủ nước theo nhu cầu: Người trưởng thành cần uống khoảng 1.6-2.4 lít nước/ngày (khoảng 8-12 ly thủy tinh). Bệnh nhân Covid 19 nguy cơ mất nước và các chất điện giải (như natri, kali...) khá cao nên cần phải tăng cường bổ sung để bù lại lượng đã mất. Các loại dung dịch khác có thể sử dụng là oresol, nước dừa, nước trái cây tươi như chanh, cam, bưởi, xoài hay nước ép rau má...;
F0 không triệu chứng tuyệt đối không chủ quan trong việc sử dụng rượu, bia vì ảnh hưởng đến việc theo dõi diễn biến, triệu chứng bệnh. Đồng thời, f0 nên hạn chế sử dụng nước ngọt, nước có ga.
2.2. F0 triệu chứng nhẹ
Chế độ ăn của f0 có triệu chứng nhẹ vẫn phải đảm bảo các yêu cầu tương tự trường hợp không triệu chứng. Tuy nhiên, do gặp các triệu chứng như sốt, ho, mất khứu giác... và đặc biệt là yếu tố tinh thần bị ảnh hưởng nghiêm trọng nên f0 có triệu chứng nhẹ thường cảm thấy mệt mỏi, không muốn ăn hoặc ăn không ngon. Do đó, chế độ ăn mỗi ngày nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày (tốt nhất là khoảng 5 bữa), không nên cố gắng ăn quá no gây cảm giác khó thở, dễ gây nhầm lẫn với diễn biến của Covid 19. Đồng thời, f0 triệu chứng nhẹ nên lưu ý một số vấn đề sau:
Món ăn nên ưu tiên chế biến ở dạng mềm, thái hay cắt nhỏ, nấu kỹ để hỗ trợ khả năng tiêu hóa và hấp thu;
Lựa chọn các món luộc, hấp để thay thế cho món ăn chiên, rán hay nướng vì không tốt cho tiêu hóa;
Bổ sung sữa và các sản phẩm từ sữa với số lượng 2 cốc mỗi ngày, đặc biệt là các loại sữa năng lượng cao;
F0 ăn uống không ngon hoặc ăn khó tiêu có thể bổ sung lợi khuẩn (probiotic) 2 lần/ngày, bổ sung viên đa Vitamin-Khoáng chất cho người trưởng thành hoặc siro, cốm đa Vitamin-Khoáng chất cho trẻ em.
2.3. F0 kèm bệnh lý nền
Bệnh nhân Covid 19 đồng mắc các bệnh lý nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, thừa cân, béo phì... phải tuân thủ phác đồ điều trị của nhân viên y tế và tuân theo chế độ ăn bệnh lý với mục đích hạn chế và đẩy lùi diễn biến nặng.
Việc tuân thủ đúng và nghiêm ngặt chế độ ăn bệnh lý sẽ phần nào hỗ trợ tăng hiệu quả các loại thuốc điều trị Covid 19. Với mỗi loại bệnh nền sẽ có chế độ ăn uống khác nhau, do đó việc xây dựng và thực hiện cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa dinh dưỡng.
Ví dụ bệnh nhân đái tháo đường và nhiễm SARS CoV 2 nên lựa chọn chế độ ăn uống tùy theo chỉ số đường huyết. F0 tăng huyết áp cần hạn chế bổ sung muối vào chế độ ăn tùy theo các mức độ khác nhau, bao gồm chế độ ăn nhạt khoảng 1-2g muối/ngày (tương đương 400-700mg natri/ngày), chế độ ăn nhạt vừa 2-3g muối ăn/ngày (tương đương 800-1.200 mg natri/ngày), chế độ ăn nhạt hoàn toàn khoảng 200-300mg natri/ngày và lượng natri này bổ sung từ các loại thực phẩm thay vì từ muối ăn.