09/06/2023
⭐ Tai biến mạch máu não : Biểu hiện nhận biết và các biện pháp sơ cứu đầu tiên 🏥 ⭐
Tại Việt Nam, mỗi năm đã ghi nhận quá 200.000 ca đột quỵ phát sinh, đồng thời đột quỵ được đánh giá là lý do đứng thứ năm giữa những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong ở Mỹ. Vậy đột quỵ ảnh hưởng như thế nào đến cơ thể? Cách để cứu chữa ban đầu cho bệnh nhân đột quỵ? Hãy cùng tìm hiểu nhé! 🧐
🔹 Đột quỵ là gì? 🤔
Đột quỵ hay còn được gọi là Tai biến mạch máu não. Đa số mọi người cho rằng đột quỵ phát sinh tại tim nhưng thực chất đột quỵ là tình trạng não bộ bị hại nghiêm trọng do quá trình cấp máu ở não bộ bị gián đoạn hay giảm mạnh. Sự kém hụt máu và lượng oxy đưa vào não làm chết các tế bào não, thời gian đột quỵ càng kéo dài càng làm giảm số lượng của các tế bào não, từ đó dễ dẫn đến tử vong. 💔
Thực tế đã chỉ ra, với những bệnh nhân mặc dù được cấp cứu kịp thời, tuy nhiên sau cơn đột quỵ bệnh nhân cũng có thể xuất hiện những biến chứng ảnh hưởng lớn đến đời sống hàng ngày như: Liệt người, cử động kém, rối loạn ngôn ngữ, cảm xúc,... 😥
🔹 Biểu hiện của đột quỵ 😰🏥
- Khó khăn ngôn ngữ: nói lắp bắp, nói khó hiểu
- Thị lực giảm đi: bệnh nhân có thể giảm tầm nhìn, thị lực mờ, không thấy rõ hay nhìn đôi
- Đau đầu: cơn đau đầu có thể nghiêm trọng và có thể đi kèm với các triệu chứng hoa mắt, buồn nôn, không tỉnh táo
- Khó khăn vận động: Tê liệt các bộ phận hoặc nửa người, hoa mắt, mất cân bằng và khả năng phối hợp
🔹 Nguyên nhân phát sinh đột quỵ 💡🧩
Dựa vào nguyên nhân gây đột quỵ, người ta chia đột quỵ thành:
- Đột quỵ do thiếu máu: Nguyên nhân này thường do sự tắc nghẽn các mạch máu cung cấp máu cho não, tình trạng tắc nghẽn có thể hình thành trong một khoảng thời gian lâu dài và không rõ rệt diễn tiến, thường phát sinh đột quỵ khi nguồn cấp máu cho não bị chặn hoàn toàn. Đột quỵ do không đủ máu não tạo thành khoảng 87% nguyên nhân trong tổng số ca đột quỵ.
- Đột quỵ do xuất huyết: là tình trạng các mạch máu cung cấp máu não bị hỏng hóc làm xuất hiện tình trạng máu phát tán trong các khoang trống ở não. Nguyên nhân chính gây nên xuất huyết là chứng tăng huyết áp không kiểm soát, chính vì vậy điều chỉnh tốt huyết áp làm thấp nguy cơ xuất hiện đột quỵ.
- Cơn thiếu máu não thoáng qua: Đây cũng là nguyên nhân phát sinh đột quỵ, tuy nhiên thời gian kéo dài trong khoảng vài phút nhưng có thể xuất hiện toàn bộ các triệu chứng của một cơn đột quỵ thông thường, thường được gọi là “cơn đột quỵ nhỏ”. Mặc dù, tỉ lệ hồi phục cao nhưng đây là dấu hiệu cảnh báo cho sức khỏe của bạn. 🚨🔍
🔹 Biến chứng sau đột qụy 🏥🌡️
Phụ thuộc vào sự thiếu hụt máu lên não tới mức độ nào và vị trí tác động trên não là ở đâu mà các biến chứng sau đột quỵ sẽ xảy ra khác nhau:
- Tê liệt hoặc yếu cơ: Bệnh nhân có thể bị liệt nửa người hay khó khăn vận động ở một nửa mặt hoặc một bên cánh tay. Ở thời điểm này, vật lí trị liệu là phương pháp tối ưu để giúp người bệnh hồi phục.
- Khó khăn trong phát âm và nuốt: Do sự tác động lên các cơ điều khiển vùng miệng và hầu họng làm bệnh nhân gặp khó khăn khi nuốt và phát âm. Trong trường hợp trầm trọng hơn, sự rối loạn ngôn ngữ có thể xảy ra, để có thể nghe, nói, đọc, viết đối với bệnh nhân đều khó khăn.
- Mất trí nhớ: Do sự tác động lên não bộ ở vùng lưu trữ thông tin, sau cơn đột quỵ bệnh nhân có thể mất trí nhớ nếu vùng này bị ảnh hưởng.
- Khó kiểm soát cảm xúc: Những người chịu đựng cơn đột quỵ thường khó điều chỉnh cảm xúc của bản thân và có thể dẫn đến tình trạng tâm lý tồi tệ.
- Đau: các cơn đau, tê liệt và một số cảm giác khó chịu khác có thể xuất hiện ở những phần của cơ thể bị cơn đột quỵ ảnh hưởng. Bệnh nhân còn có thể xuất hiện sự nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ, đặc biệt là cảm giác lạnh, hội chứng này thường xuất hiện sau cơn đột quỵ vài tuần và tăng dần theo thời gian.
🔹 Rủi ro tiềm tàng 🧬📈
- Tuổi tác: Đột quỵ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên người cao tuổi có nguy cơ cao hơn. Từ 55 tuổi, cứ 10 năm thì nguy cơ đột quỵ lại tăng gấp đôi.
- Giới tính: Nam có nguy cơ đột quỵ cao hơn phái đẹp.Lịch sử gia đình: Những người có người thân bị đột quỵ thì tỉ lệ xuất hiện đột quỵ cao hơn.
- Lối sống: Thói quen sử dụng rượu bia, thuốc lá, thức khuya, sử dụng các chất kích thích,…làm tăng nguy cơ đột quỵ.
- Tiền sử đột quỵ: những người từng bị đột quỵ có nguy cơ tái đột quỵ cao hơn, đặc biệt là vài tháng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ này kéo dài trong vòng 5 năm và giảm dần theo thời gian.
- Mắc một số bệnh: Tim mạch, đái tháo đường, cao huyết áp,… đây được coi là các bệnh lí nền và làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người bệnh.
- Thừa cân béo phì: Quá cân làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lí nên vừa nêu trên, từ đó tăng nguy cơ xuất hiện cơn đột quỵ.
🔹 Cứu chữa ban đầu dành cho người bệnh đột quỵ 🚑🆘
- Điều đầu tiên, nên điện thoại cho bác sĩ cấp cứu càng sớm càng tốt.
- Lưu ý thời gian xảy ra cơn đột quỵ.
- Đặt người bệnh ở tư thế phù hợp với tình trạng sức khỏe:
Khi bệnh nhân mất ý thức hoặc không tỉnh táo: Cho bệnh nhân nằm nghiêng theo tư thế hồi sức cấp cứu, nhằm ngăn chặn tình trạng tắc nghẽn đường thở do lưỡi tụt làm người bệnh nuốt chất nôn có thể gây ra hô hấp suy yếu.
Khi bệnh nhân còn ý thức: Cho bệnh nhân ở tư thế tiện lợi và thoải mái, quan sát phản ứng của bệnh nhân. Điện thoại cho bác sĩ ngay và nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện.
- Không cho bệnh nhân ăn hay uống bất kì thứ gì.
- Đảm bảo kiểm tra liên tục bệnh nhân một cách tỉ mỉ và sát sao.
🔹 Biện pháp ngăn ngừa đột quỵ ⛔🚫
- Lối sống sạch sẽ: Giảm bớt việc sử dụng các thức uống chứa cồn, chất gây nghiện, tránh thức đêm và cần có giấc ngủ đủ.
- Phong cách dinh dưỡng hợp lý: Tránh tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều cholesterol, dầu mỡ, thức ăn chế biến bằng cách chiên, hãy ăn thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất như: rác thực vật và rác thực vật.
- Kiểm soát huyết áp và cân nặng trong khoảng an toàn
- Thực hành vận động, hoạt động thể lực thường xuyên)
