Bác sĩ Nguyễn Viết Chung

12/08/2025

2 tháng rưỡi điều trị lo âu trầm cảm. Hết bệnh thì trí nhớ cải thiện vượt bậc từ rất yếu (80) lên tốt/xuất sắc 128.
Lúc đầu Bs Chung chỉ lo là BN bị sa sút trí tuệ thì khổ, nhưng may quá!
Cheer

26/07/2025

Đây là 1 cập nhật đáng chú ý trong điều trị trầm cảm, những trường hợp không điển hình, không đáp ứng với trị liệu đơn thuần, thường với các biểu hiện trầm uất nặng, nguy cơ tự sát cao, bồn chồn bất an nhiều, kèm triệu chứng hưng cảm, suy nghĩ nhai lại và luẩn quẩn nhiều.
Mong là thuốc sớm có mặt ở Việt Nam.

🔹 CẬP NHẬT LÂM SÀNG: Lumateperone – lựa chọn mới cho trầm cảm kèm đặc điểm hỗn hợp (mixed features) 🔹

Một nghiên cứu pha 3 vừa công bố trên Journal of Clinical Psychopharmacology (tháng 3–4/2025) đã mang đến những kết quả đầy hứa hẹn về Lumateperone 42 mg/ngày trong điều trị rối loạn trầm cảm điển hình (MDD) và rối loạn lưỡng cực (bipolar disorder) có mixed features – vốn là những nhóm bệnh rất thách thức trong thực hành lâm sàng.

🔍 TÓM TẮT NGHIÊN CỨU

✅ Cỡ mẫu: 385 bệnh nhân (193 dùng lumateperone, 192 giả dược), gồm cả MDD và BPD kèm ≥ 3 triệu chứng hưng cảm nhẹ theo DSM-5.
✅ Thời gian: 6 tuần, mù đôi, đa trung tâm.
✅ Kết quả chính:

Điểm MADRS giảm trung bình 5.7 điểm so với giả dược (P < .0001).

Hiệu quả tương tự ở cả nhóm MDD mixed và BPD mixed.

Hiệu quả rõ sau 2 tuần, duy trì đến tuần thứ 6.

Cải thiện đáng kể điểm CGI-S ở mọi nhóm.

⚠️ TÁC DỤNG PHỤ – An toàn cao

Tác dụng phụ phổ biến: buồn ngủ, chóng mặt, buồn nôn (mức độ nhẹ–vừa).

Không ghi nhận tăng cân, rối loạn chuyển hóa hay tác dụng ngoại tháp.

Không ghi nhận các đợt mania/hypomania khởi phát.

🩺 ĐÁNH GIÁ CHUYÊN GIA – LÝ DO CẦN QUAN TÂM

✨ Mixed features là nhóm bệnh thường bị bỏ sót hoặc nhầm lẫn với trầm cảm điển hình → dễ chọn sai thuốc, nguy cơ gây đảo pha.
✨ Lumateperone hoạt động đa cơ chế (5HT₂A, D₂, SERT, glutamate) và không cần phối hợp thuốc chỉnh khí sắc. Do đó đơn trị liệu an toàn và hiệu quả.
✨ Có thể trở thành lựa chọn phù hợp khi SSRI/SNRI thất bại, hoặc trong các trường hợp trầm cảm không điển hình, có pha hưng cảm nhẹ.

✅ KHUYẾN CÁO SƠ BỘ CHO THỰC HÀNH

Cân nhắc sàng lọc mixed features kỹ hơn trong các ca trầm cảm dai dẳng.

Lumateperone 42 mg/ngày sau ăn tối là một lựa chọn an toàn, ít tương tác, không cần tăng liều.

Phù hợp với các bệnh nhân e ngại tác dụng phụ chuyển hóa, hoặc không dung nạp với các thuốc chống loạn thần khác.

📌 Lưu ý: Thuốc hiện đã được FDA phê duyệt cho bipolar depression (từ 2021) và đang được đề xuất mở rộng cho nhóm MDD + mixed features. Cần chờ thêm cập nhật từ các hướng dẫn chính thức như APA hoặc CANMAT.

📚 Nguồn:
Journal of Clinical Psychopharmacology, 2025
PubMed: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39946099
👉 Link bài nghiên cứu gốc: journals.lww.com

Lumateperone 42 mg significantly improved depression symptoms and disease severity and was generally safe and well-tolerated in patients with MDD or bipolar depression with mixed features.

23/07/2025

🍀Ca bệnh: Rối loạn lo âu lan tỏa – Nữ 42 tuổi, khởi phát khi mang thai. Như vậy mới thấy áp lực cuộc sống, gia đình lên phụ nữ thật nhiều.

Thông tin chung:
Bệnh nhân nữ, 42 tuổi, chưa có tiền sử điều trị tâm thần trước đây. Hiện có ba con, trong đó con út 2 tuổi.

🛑Khởi phát và diễn tiến bệnh:
Tình trạng lo âu bắt đầu từ khi mang thai con thứ ba, cách đây khoảng 2,5 năm. Bệnh nhân mô tả mình ngày càng hay lo nghĩ, suy diễn, lo cả những việc nhỏ nhặt thường ngày. Kèm theo đó là tình trạng khó ngủ kéo dài, suy giảm năng lượng.

Đặc biệt, 6 tháng đầu sau sinh là giai đoạn nặng nề nhất: bệnh nhân gần như phải tự chăm sóc con nhỏ trong hoàn cảnh thiếu hỗ trợ, chồng vừa đi làm vừa chăm 2 con lớn. Bệnh nhân mô tả cảm giác căng thẳng thường xuyên, lo âu dai dẳng, nhiều lúc bế tắc, nhưng không đi khám mà cố gắng tự điều chỉnh bằng cách tập thể dục, suy nghĩ tích cực, và tự dùng một số thuốc hỗ trợ giấc ngủ. Tuy nhiên, hiệu quả không ổn định.

🛑Tình trạng hiện tại:
Vài tháng gần đây, bệnh nhân cảm thấy không thể kiểm soát được cảm xúc như trước. Cô dễ nổi cáu, bực bội với chồng và các con mà không có lý do rõ ràng, kèm theo đó là những lúc buồn bã, trống trải, không thiết tha điều gì. Bệnh nhân đặc biệt lo lắng việc mình thường xuyên nổi nóng, mệt mỏi tinh thần có thể ảnh hưởng đến tâm lý và sự phát triển của con cái, nhất là con út đang còn nhỏ. Với nhận thức rõ ràng về tình trạng hiện tại và mong muốn chữa trị triệt để, bệnh nhân đã quyết định đi khám.

🛑Đánh giá tâm lý:
Thang Hamilton Lo âu (HAM-A): 31 điểm → Lo âu mức nặng
Thang Hamilton Trầm cảm (HAM-D): 13 điểm → Trầm cảm mức nhẹ
MMPI:
Thang D (Depression): cao mức bệnh lý → phản ánh tâm trạng buồn bã, rút lui xã hội, giảm hứng thú
Thang Hy (Hypochondriasis): cao mức bệnh lý → thể hiện xu hướng lo lắng quá mức về sức khỏe, chú ý quá nhiều đến cảm giác cơ thể

🛑Chẩn đoán sơ bộ:
Rối loạn lo âu lan tỏa (GAD)
Có yếu tố kèm theo: triệu chứng trầm cảm nhẹ
Mức độ: nặng, ảnh hưởng chức năng sống, cảm xúc và mối quan hệ trong gia đình
Nhận thức bệnh tốt, có động lực điều trị

🍀Hướng điều trị:
Kết hợp liệu pháp thư giãn và điều trị thuốc
Giáo dục tâm lý và hỗ trợ vai trò làm mẹ
Tư vấn gia đình để nâng cao sự hỗ trợ cho bệnh nhân

Mong là 1-2 tháng nữa có thể ghi nhận bệnh nhân có những tiến bộ và có 1 cuộc sống tốt hơn.

22/07/2025

Bs Chung viết ca này bởi việc điều trị giúp khỏi trầm cảm lo âu và thay đổi cả cách suy nghĩ tiêu cực dẫn tới bệnh lý.
🛑Bệnh nhân nam, 38 tuổi, kinh doanh tự do, đến khám với các biểu hiện kéo dài gồm: lo âu, buồn chán, bi quan, hồi hộp, mất ngủ, hay quên. Các triệu chứng ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng công việc và đời sống hàng ngày.
🍀Sau 1 tháng điều trị kết hợp giữa thuốc và trị liệu tâm lý, bệnh nhân đáp ứng tốt. Các triệu chứng trầm cảm – lo âu cải thiện rõ rệt. Kết quả đánh giá bằng thang đo tâm lý cho thấy các chỉ số trầm cảm và lo âu giảm về mức bình thường. Trên thang MMPI, các đặc điểm tính cách liên quan đến trầm cảm (điểm thang D trước đó tăng cao) cũng đã trở về ngưỡng bình thường, phản ánh sự phục hồi tốt về mặt cảm xúc và khí sắc.

🛑Nói thêm 1 chút về thang đo này.
Thang D phản ánh tâm trạng trầm buồn, cảm giác vô vọng, giảm năng lượng, mất hứng thú với cuộc sống, và cả các biểu hiện lo âu cơ thể hóa. Nó không chỉ phản ánh triệu chứng trầm cảm theo nghĩa lâm sàng mà còn mô tả một đặc điểm tính cách – khí chất trầm buồn và dễ tổn thương.

🧠 Đặc điểm tính cách khi thang D cao:
Nếu người được đo có điểm cao trên thang D, họ thường có các đặc điểm sau:
Đặc điểm
Bi quan: Có xu hướng nhìn nhận mọi việc theo chiều hướng tiêu cực.
Tự ti: Thiếu tự tin vào bản thân, hay tự trách mình.
Khó vui vẻ: Ít khi cảm thấy thoải mái hay hạnh phúc.
Mất động lực: Thiếu năng lượng, dễ mệt mỏi, không thấy ý nghĩa trong công việc hay cuộc sống.
Rút lui xã hội: Thường tránh các hoạt động xã hội, thích ở một mình.
Lo âu mơ hồ: Có thể lo lắng không rõ nguyên nhân, hay cảm thấy bất an.
Dễ bị ảnh hưởng bởi stress: Phản ứng mạnh với áp lực, dễ kiệt sức về tinh thần.

🍀Việc cải thiện cả đặc điểm tính cách sẽ giúp bệnh nhân khỏi triệt để hơn, giảm nguy cơ tái phát.

21/07/2025

Rối loạn lo âu thường tiến triển chậm, có khuynh hướng mạn tính nếu không đúng và triệt để từ đầu. Vậy nên ca nào cũng đáp ứng tốt như ca bệnh hôm nay khám lại Bs Chung thì tốt quá.

Thông tin bệnh nhân: Nữ, 23 tuổi, nhân viên kế toán mới ra trường đi làm 1 năm nay
Chẩn đoán sơ bộ: Rối loạn lo âu có biểu hiện triệu chứng thần kinh thực vật và suy giảm chức năng.

Lần khám đầu tiên (ngày 24/5/2025):
Bệnh nhân đến khám với tình trạng kéo dài hơn 6 tháng, chủ yếu là lo âu thường xuyên, có nhiều suy nghĩ tiêu cực. Bệnh nhân cho biết khó diễn đạt trong một số tình huống, đặc biệt khi lo lắng.
Ngoài ra, xuất hiện khó ngủ, tuy hiện tại tình trạng tỉnh giấc giữa đêm có phần cải thiện. Khi căng thẳng thường kèm theo buồn nôn, tim đập nhanh, hồi hộp đánh trống ngực và khả năng tập trung suy giảm rõ.
Bệnh nhân được can thiệp trị liệu tâm lý cá nhân và sử dụng thuốc: Amitriptylin, Sulpirid và Gamina.

Lần khám thứ hai (ngày 14/6/2025):
Sau gần 3 tuần sử dụng thuốc theo đơn, bệnh nhân cho biết tình trạng lo lắng và sợ hãi giảm đáng kể, giấc ngủ cải thiện tốt, không còn tỉnh giấc giữa đêm.
Các triệu chứng thần kinh thực vật như hồi hộp, đánh trống ngực, đau thắt ngực không còn xuất hiện. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn còn cảm giác nghe rõ tiếng tim đập mạnh khi nằm ngủ.
Khả năng tập trung được duy trì, không ghi nhận sự suy giảm thêm.
Bệnh nhân đáp ứng điều trị tốt, duy trì thuốc và trị liệu tâm lý.

Lần khám thứ ba (ngày 21/7/2025):
Bệnh nhân báo cáo giấc ngủ ổn định và sâu hơn, không còn biểu hiện lo âu nổi bật. Ăn uống tốt, sức khỏe tổng thể cải thiện rõ.
Các triệu chứng thần kinh thực vật đã hết hoàn toàn, bao gồm cả hiện tượng nghe thấy tiếng tim đập mạnh khi nằm ngủ.
Khả năng tập trung tốt, sinh hoạt và tâm lý ổn định hơn trước rõ rệt.

Nhận xét:
Qua ba lần tái khám, bệnh nhân đáp ứng tốt với điều trị. Các triệu chứng lo âu, rối loạn giấc ngủ và rối loạn thần kinh thực vật đã cải thiện rõ rệt. Dự kiến tiếp tục duy trì điều trị trong thời gian tới (dự kiến 2 tháng nữa) rồi giảm dần thuốc trong 2-3 thâng tiếp để củng cố kết quả, ngăn nguy cơ tái phát.

10/07/2025

🍀Ca bệnh: Rối loạn lo âu biểu hiện qua rối loạn thần kinh thực vật ở bệnh nhân nữ 60 tuổi

Bệnh nhân: Nữ, 60 tuổi
Tiền sử bệnh lý: Không ghi nhận bệnh tim mạch thực thể rõ ràng.
Lý do vào viện: Tim đập nhanh, hồi hộp, cảm giác nghẹn và tức ngực kéo dài.

🛑Diễn tiến bệnh:
Bệnh nhân khởi phát triệu chứng cách đây hơn 2 năm với biểu hiện tim đập nhanh từng cơn, kèm hồi hộp, khó thở, cảm giác tức ngực và lo sợ khó giải thích. Ngoài ra, bệnh nhân thường xuyên có cảm giác nghẹn vùng cổ họng, trào ngược dạ dày và đầy tức vùng thượng vị.

Trong suốt 2 năm, bệnh nhân đã điều trị chuyên khoa tim mạch với chẩn đoán “nhịp nhanh chưa rõ nguyên nhân” và được dùng nhiều thuốc điều trị nhịp tim như chẹn beta, điều chỉnh điện giải, thuốc ức chế bơm proton dạ dày nhưng không cải thiện rõ rệt.

🍀Khám chuyên khoa tâm thần phát hiện bệnh nhân có nhiều triệu chứng lo âu mạn tính: căng thẳng kéo dài, hay lo nghĩ, ngủ kém, tỉnh giấc giữa đêm, kèm biểu hiện rối loạn thần kinh thực vật nổi bật như tim đập nhanh, bốc hỏa, buồn nôn nhẹ và vã mồ hôi tay. Được chẩn đoán: Rối loạn lo âu với các triệu chứng thần kinh thực vật ưu thế.

🍀Hướng điều trị:
Bệnh nhân được bắt đầu điều trị bằng thuốc chống lo âu (SSRI liều thấp) và Levosulpirid, phối hợp liệu pháp thư giãn và hướng dẫn về rối loạn thần kinh thực vật trong lo âu. Sau 2 tuần, bệnh nhân bắt đầu ngủ ngon hơn, cơn hồi hộp thưa dần. Sau 1 tháng điều trị, bệnh nhân báo cáo không còn cảm giác nghẹn hay trào ngược, hồi hộp giảm đáng kể, cảm thấy dễ chịu và thoải mái hơn trong sinh hoạt hàng ngày.

🍀Kết luận:
Trường hợp này là một ví dụ điển hình của rối loạn lo âu biểu hiện bằng triệu chứng cơ thể, đặc biệt là rối loạn thần kinh thực vật hệ tim mạch. Chẩn đoán đúng và điều trị theo hướng lo âu đã giúp bệnh nhân cải thiện rõ rệt sau nhiều năm điều trị không hiệu quả ở chuyên khoa khác.

🛑Khuyến nghị:
Ở những bệnh nhân lớn tuổi, có biểu hiện rối loạn thần kinh thực vật kéo dài mà không tìm được nguyên nhân thực thể, cần lưu ý khả năng rối loạn lo âu tiềm ẩn để tránh điều trị sai hướng, kéo dài bệnh và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

04/07/2025

Ca bệnh nữ 46 tuổi – lo âu, trầm cảm biểu hiện bằng triệu chứng cơ thể

Bệnh nhân nữ 46 tuổi, nhập viện trong tình trạng lo âu, trầm cảm với biểu hiện chủ yếu là đau đầu dai dẳng, chóng mặt, cảm giác mất thăng bằng. Trước đó, bệnh nhân đã đi khám và điều trị tại nhiều cơ sở y tế, từng truyền không biết bao nhiêu loại thuốc bổ não, thuốc điều trị rối loạn tiền đình, thực hiện cả bài tập ghế xoay nhưng tình trạng không cải thiện đáng kể.

Tại khoa tâm thần, bệnh nhân được đánh giá lại toàn diện. Thang đo trầm cảm và lo âu cho thấy mức độ trầm cảm – lo âu nặng, đồng thời các triệu chứng thực thể như chóng mặt được xác định là triệu chứng cơ thể hóa trong rối loạn lo âu trầm cảm.

Sau khi điều trị đúng hướng bằng thuốc chống trầm cảm, hỗ trợ lo âu và tâm lý liệu pháp, chỉ sau 2–3 ngày, triệu chứng chóng mặt cải thiện rõ rệt, bệnh nhân bớt lo lắng và ăn ngủ tốt hơn. Sau 2 tuần điều trị nội trú, bệnh nhân chuyển từ mức độ lo âu – trầm cảm nặng xuống nhẹ, tinh thần ổn định, hợp tác tốt, được ra viện với kế hoạch theo dõi ngoại trú.

Ghi chú lâm sàng: Đây là trường hợp điển hình của trầm cảm lo âu biểu hiện bằng triệu chứng cơ thể hóa, dễ bị bỏ sót hoặc điều trị sai hướng kéo dài. Việc chẩn đoán đúng bản chất tâm lý của triệu chứng cơ thể giúp điều trị hiệu quả và giảm gánh nặng không cần thiết cho bệnh nhân.

02/07/2025

Bệnh nhân tới khám với câc biểu hiện này là của bệnh gì?
🛑Lý do đến khám:
Bệnh nhân đến khám với các triệu chứng kéo dài gần 1 năm bao gồm:
Cảm giác lo âu thường trực, đặc biệt khi phải ra ngoài hoặc tham dự các buổi họp quan trọng
Hồi hộp tim đập nhanh không rõ nguyên nhân
Cảm giác trào ngược, khó chịu vùng thượng vị, mặc dù đã nội soi không phát hiện tổn thương thực thể rõ ràng
Choáng váng, mất thăng bằng, từng được chẩn đoán rối loạn tiền đình nhưng điều trị không cải thiện nhiều
🛑Hậu quả
Bệnh nhân ngày càng lo lắng về sức khỏe bản thân, đi khám nhiều chuyên khoa (tiêu hóa, tim mạch, thần kinh) nhưng kết quả hầu hết đều bình thường hoặc không đặc hiệu
Triệu chứng làm giảm năng suất làm việc, mất tập trung, né tránh các tình huống xã hội và làm việc nhóm
Mất dần sự tự tin, rút lui khỏi các hoạt động vốn dĩ yêu thích
Có dấu hiệu rối loạn giấc ngủ và suy giảm chất lượng sống

🛑Đây là ca bệnh: Rối loạn dạng cơ thể ở nam thanh niên trí thức trẻ

🛑Thông tin chung:
Bệnh nhân: Nam, 23 tuổi
Nghề nghiệp: Làm trong lĩnh vực công nghệ thông tin
Tiền sử cá nhân: Không có bệnh lý nội khoa đáng kể trước đó
Tính cách: Thông minh, tài năng, kỹ tính, cầu toàn và có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc

🛑Chẩn đoán:
Rối loạn dạng cơ thể (Somatic Symptom Disorder) theo DSM-5:
Có một hoặc nhiều triệu chứng cơ thể gây khó chịu rõ rệt và ảnh hưởng cuộc sống hàng ngày
Mức độ lo lắng và bận tâm về các triệu chứng vượt mức so với biểu hiện thực thể
Tình trạng kéo dài và dai dẳng, gây ảnh hưởng lớn về mặt xã hội và nghề nghiệp
---
🛑Định hướng điều trị:
1. Tâm lý trị liệu: Liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT) để giúp bệnh nhân nhận diện và thay đổi những suy nghĩ lo lắng thái quá về sức khỏe
2. Thuốc: Cân nhắc sử dụng thuốc chống trầm cảm nhóm SSRI liều thấp (như sertraline hoặc escitalopram) nếu mức độ lo âu cao, kéo dài
3. Hướng dẫn lối sống:
Học kỹ năng thư giãn, điều hòa cảm xúc
Tăng cường vận động thể chất nhẹ
Giảm áp lực công việc và học cách chấp nhận sự không hoàn hảo
Thiết lập lại sự cân bằng giữa công việc – nghỉ ngơi

🛑Khuyến cáo chuyên môn:
Đây là tình trạng thường gặp ở những người trẻ trí thức, cầu toàn, có xu hướng kiểm soát và lo xa.
Nếu không được nhận diện và can thiệp sớm, rối loạn dạng cơ thể có thể kéo dài, gây hậu quả tâm lý – xã hội nghiêm trọng.
Cần phối hợp giữa bác sĩ chuyên khoa tâm thần, bác sĩ đa khoa và nhà tâm lý trị liệu để điều trị toàn diện.

🛑Tiếc là BN này do quá bận nên chỉ xin Bs Chung cho điều trị bằng thuốc mà ko muốn gặp nhà tâm lý để được can thiệp thêm.
Mong là bệnh nhân sẽ sớm khỏi bệnh để tiếp tục độ tuổi thanh niên đẹp nhất và có nhiều thành công, sự nghiệp và cuộc sống.

01/07/2025

Sáng nay Bs khám cho 1 BN mất ngủ, mệt mỏi, bi quan. Stress vì phát hiện ra bệnh ung thư máu, nhưng không có bảo hiểm vì đã đinh ninh mấy năm nay nhờ ng quen mua hộ nhưng họ lấy tiền mà không mua. Bệnh nhân lớn tuổi, con chỉ làm lao động tự do, không có tiền điều trị ngay mà phải chờ 3 tuần nữa mới có thể cho mẹ hóa trị tại Bệnh viện huyết học truyền máu trung ương.
Có nhiều trường hợp như vậy. Mọi ng nên kiểm tra lại BHYT của mình cho chắc, tránh những việc không mong muốn như vậy xảy ra.
Mong Bác bệnh nhân sớm đỡ lo âu trầm cảm, ngủ được và có tinh thần tốt để vượt qua căn bệnh ung thư.
Đây là bệnh Bác đó mắc phải
🛑Bệnh Waldenström (tên đầy đủ: Waldenström's macroglobulinemia) là một rối loạn huyết học hiếm gặp, thuộc nhóm lymphoma không Hodgkin, đặc trưng bởi:
Tăng sinh tế bào lympho B ác tính trong tủy xương.
Tăng sản xuất IgM (một loại globulin miễn dịch) bất thường, gây tăng độ nhớt máu.

Triệu chứng thường gặp:
Mệt mỏi, sụt cân
Thiếu máu
Chảy máu bất thường
Mờ mắt, chóng mặt, nhức đầu do máu quá nhớt
Đôi khi có gan lách to, hạch to

Chẩn đoán:
Xét nghiệm máu: IgM tăng cao
Sinh thiết tủy xương
Xét nghiệm độ nhớt huyết tương

Điều trị:
Thuốc nhắm trúng đích (như ibrutinib)
Hóa trị, miễn dịch trị liệu
Lọc huyết tương (plasmapheresis) khi có triệu chứng do tăng độ nhớt máu

Đây là bệnh mạn tính, tiến triển chậm, có thể kiểm soát tốt nhưng không thể chữa khỏi hoàn toàn.

30/06/2025

Bệnh nhân 46 tuổi mắc tiền đình, mất ngủ đã than phiền về suy giảm trí nhớ, quên nhiều, không còn nhanh nhẹn như trước.
Điều trị ngủ được là trí nhớ cải thiện ngay. Mới sau 6 tuần, hy vọng sẽ tiếp tục cải thiện được về bình thường.

11/06/2025

🍀Sức khỏe tâm thần của con cái, sự hạnh phúc gia đình được dự báo bởi mức độ hạnh phúc của người mẹ. Nghiên cứu dưới đây Bs Chung chia sẻ làm rõ quan điểm "Happy wife, Happy life" này! Mời mọi người cùng đọc:
Tiêu đề: Happy Wife, Happy Life
Tác giả: Harry Benson & Steve D. McKay
Đơn vị: Marriage Foundation và Đại học Lincoln (UK)
Thời điểm công bố: 1 tháng 9, 2019
🧪 1. Phương pháp nghiên cứu
Dữ liệu sử dụng: Millennium Cohort Study – theo dõi khoảng 18.800–19.500 trẻ sinh năm 2000–2001 tại Vương quốc Anh, với dữ liệu thu thập trải dài từ khi trẻ 9 tháng tuổi đến 14 tuổi qua 6 đợt thu thập.
Cỡ mẫu nghiên cứu: Khoảng 13.000 gia đình có cả bố mẹ cùng chung sống (đã kết hôn hoặc chung sống)

Thời điểm đánh giá:
Thời điểm con 9 tháng: khảo sát mức độ hài lòng của bố và mẹ về mối quan hệ vợ chồng.

Thời điểm con 14 tuổi: thu thập các chỉ số:
1. Mức độ hạnh phúc của bố/mẹ trong mối quan hệ với nhau.
2. Tình trạng sống chung/đã chia tay.
3. Tình trạng sức khỏe tâm thần (mental health) của con tuổi teen.
4. Mức độ gắn bó giữa bố/mẹ với con tuổi teen

Phân tích: Sử dụng mô hình hồi quy đa biến, điều chỉnh các yếu tố như tuổi mẹ, trình độ học vấn, dân tộc, mức độ ổn định mối quan hệ, tình trạng sống chung,… để xác định khả năng dự báo độc lập của “hạnh phúc ban đầu của cha/mẹ” đến các kết quả sau này
---
📊 2. Kết quả chính
"Mẹ cảm thấy hạnh phúc" dự báo
- khả năng giữ mối quan hệ lâu dài tốt hơn cả trình độ học vấn, dân tộc, và gấp 2 lần so với "bố cảm thấy hạnh phúc".
- sức khỏe tâm thần của con trai tuổi teen mạnh như “cha hiện còn sống cùng con”, và gấp 2 lần "bố cảm thấy hạnh phúc".
- Dự báo rối loạn tâm lý ở con gái tuổi teen, trong khi hạnh phúc của bố không có liên quan.
- Dự báo mức độ gắn bó giữa mẹ và con gái tuổi teen cao hơn so với hạnh phúc của bố

Số liệu cụ thể (so sánh nhóm mẹ hạnh phúc so với không hạnh phúc):
Tăng 30% khả năng duy trì mối quan hệ lâu dài
Giảm 15% nguy cơ chia tay
Giảm 25% nguy cơ rối loạn tâm lý ở con tuổi teen
Tăng +20% mức độ gắn bó mẹ–con gái tuổi teen

Vai trò của bố:
Hạnh phúc của bố dự báo tốt về việc gắn bó với con trai và hạnh phúc chung của bố mẹ.
Tuy nhiên, nó không dự báo được các kết quả về mối quan hệ lâu dài, tâm lý con gái tuổi teen… & không mạnh bằng hạnh phúc của người mẹ trong hầu hết trường hợp
---
🏁 3. Kết luận
Hạnh phúc của người Mẹ là trụ cột trong việc dự báo các kết quả quan trọng về hạnh phúc gia đình và tâm lý con cái; quan trọng hơn rất nhiều so với người bố.
Câu nói “Happy Wife, Happy Life” thực sự được chứng minh trên các mặt: khả năng duy trì quan hệ, sức khỏe tâm thần ở con, mức độ gắn bó trong gia đình.
---
💡 4. Khuyến nghị từ nghiên cứu
1. Ưu tiên nâng cao hạnh phúc của người mẹ:
Đầu tư vào các chương trình như tư vấn hôn nhân, hỗ trợ phụ nữ sau sinh, tăng cường mạng lưới cộng đồng cha mẹ.
Có các chính sách giảm áp lực gia đình (ví dụ: nghỉ thai sản/dưỡng sức dài hạn, tư vấn sau sinh,…).
2. Chính sách xã hội & giáo dục:
Đào tạo chuyên gia y tế, xã hội, tâm lý về tầm quan trọng của việc hỗ trợ tâm lý mẹ khi con còn nhỏ.
Tích hợp khóa học kĩ năng hôn nhân, hạnh phúc gia đình trong hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu.
3. Hỗ trợ trong gia đình:
Khuyến khích vai trò tích cực của bố trong việc chăm sóc, chia sẻ trách nhiệm nuôi con và hỗ trợ cảm xúc cho mẹ.
Tạo điều kiện để bố tập trung chăm sóc vợ trong giai đoạn đầu sau sinh (ví dụ: người bố được nghỉ để chăm con).
4. Nghiên cứu tiếp:
Mở rộng sang bối cảnh đa dạng: cha mẹ đơn thân, các quốc gia khác như Việt Nam, hoặc các gia đình sử dụng công nghệ hỗ trợ nuôi dạy con.
---
✅ Tổng kết
Nghiên cứu “Happy Wife, Happy Life” (Benson & McKay, 2019) đã khẳng định vai trò then chốt của hạnh phúc của người mẹ ở thời điểm con 9 tháng đối với:
sự ổn định quan hệ gia đình,
sức khỏe tâm thần của con (đặc biệt là con gái),
mức độ gắn kết mẹ–con gái sau 14 năm.

👉 Khuyến nghị trọng tâm: Xã hội và gia đình cần tập trung hỗ trợ cảm xúc và môi trường hạnh phúc cho người mẹ – đây chính là chìa khóa cho hạnh phúc gia đình và phát triển lành mạnh của trẻ nhỏ

Dưới đây là bài báo để quý vị có thể đọc thêm
�https://marriagefoundation.org.uk/wp-content/uploads/2019/09/MF-Happy-Wife-Happy-Life-FINAL.pdf

10/06/2025

🛑Sai lệch nhận thức (Cognitive Distortion) là điều mà không phải chỉ người mắc trầm cảm, lo âu mới mắc phải, mà HẦU HẾT TẤT CẢ mọi người đâu đó đều mắc 1 vài lỗi này.
Biết, nhận ra và điều chỉnh nó là điều vô cùng giúp ích, giúp điều chỉnh và cân bằng cảm xúc, nhận thức tốt hơn.
Bởi lẽ các sai lệch này thường mang tính tiêu cực, xảy ra tự động và vô thức, khiến người mắc dễ rơi vào các vòng xoáy cảm xúc bất lợi như buồn bã, mặc cảm, tự trách và tuyệt vọng. Chúng đóng vai trò then chốt trong sự hình thành và duy trì của các rối loạn tâm lý như trầm cảm và lo âu (Beck, 1967; Burns, 1980).

🛑Nhận biết sai lệch nhận thức thường gặp:
1. Tư duy tất cả hoặc không có gì (All-or-Nothing Thinking):
Người mắc kiểu sai lệch này thường nhìn nhận sự việc theo hai thái cực: hoàn hảo hoặc thất bại, tốt hoàn toàn hoặc xấu hoàn toàn. Ví dụ: "Nếu tôi không đứng đầu lớp, thì tôi là kẻ thất bại."

2. Khái quát hóa quá mức (Overgeneralization):
Chỉ từ một sự kiện tiêu cực đơn lẻ, người ta kết luận rằng những điều tương tự sẽ luôn xảy ra. Ví dụ: "Tôi trượt phỏng vấn. Có lẽ tôi sẽ chẳng bao giờ xin được việc."

3. Lọc tiêu cực (Mental Filter):
Người mắc chỉ tập trung vào khía cạnh tiêu cực trong một tình huống, bỏ qua các yếu tố tích cực. Ví dụ: "Mọi người khen tôi thuyết trình tốt, nhưng tôi chỉ nghĩ đến một người nói rằng tôi thiếu tự tin."

4. Phủ nhận điều tích cực (Disqualifying the Positive):
Bất kỳ thành công hay lời khen nào cũng bị xem là "ăn may" hoặc "không đáng kể." Ví dụ: "Tôi làm bài tốt nhưng chỉ vì đề dễ."

5. Nhảy đến kết luận (Jumping to Conclusions):
Có hai dạng thường gặp:

Đọc ý nghĩ: Tự cho rằng người khác có suy nghĩ tiêu cực về mình mà không có bằng chứng. Ví dụ: "Cô ấy không chào tôi, chắc ghét tôi rồi."

Tiên đoán tương lai: Dự đoán điều tồi tệ sẽ xảy ra mà chưa có cơ sở. Ví dụ: "Bài thuyết trình chắc chắn sẽ thất bại."

6. Phóng đại và thu nhỏ (Magnification and Minimization):
Người mắc thường phóng đại lỗi lầm của bản thân và thu nhỏ những điểm mạnh hay thành công. Ví dụ: "Tôi chỉ mắc một lỗi nhỏ, nhưng chắc mọi người nghĩ tôi kém cỏi."

7. Lý luận cảm xúc (Emotional Reasoning):
Cảm xúc tiêu cực được xem như bằng chứng cho sự thật khách quan. Ví dụ: "Tôi cảm thấy vô dụng, vậy nên chắc chắn tôi là người vô dụng."

8. Tuyên bố “nên” (Should Statements):
Người mắc đặt ra các tiêu chuẩn cứng nhắc cho bản thân hoặc người khác, dẫn đến cảm giác tội lỗi hoặc tức giận khi không đáp ứng được. Ví dụ: "Tôi nên làm được tốt hơn. Nếu không thì tôi thật kém cỏi."

9. Gắn nhãn (Labeling and Mislabeling):
Thay vì mô tả hành vi cụ thể, người mắc dán nhãn bản thân hoặc người khác bằng những từ ngữ tiêu cực. Ví dụ: "Tôi là kẻ thất bại." hoặc "Anh ta là đồ vô dụng."

10. Cá nhân hóa (Personalization):
Người mắc tự cho rằng mình là nguyên nhân của mọi điều tiêu cực, kể cả khi sự việc nằm ngoài tầm kiểm soát. Ví dụ: "Nhóm tôi làm không tốt, chắc là do tôi không đủ năng lực."

🍀Điều chỉnh các sai lệch nhận thức mang đến lợi ích gì?
- Các sai lệch nhận thức chính là phần lõi trong cấu trúc nhận thức tiêu cực của người mắc trầm cảm. Theo Beck (1967), những suy nghĩ méo mó sẽ duy trì niềm tin sai lệch về bản thân (“Tôi vô dụng”), về thế giới (“Cuộc sống đầy nguy hiểm”) và về tương lai (“Tôi sẽ không bao giờ khá lên”), từ đó khiến người bệnh càng chìm sâu hơn trong cảm xúc tiêu cực và hành vi tránh né.
- Việc nhận ra và điều chỉnh nhận thức phù hợp sẽ giúp chúng ta tỉnh táo hơn, tự tin, sống thực tế, vui vẻ và hiệu quả hơn.
🍀Rất nhiều tình huống trong cuộc sống cá nhân Bs Chung phải bình tâm để nhận ra những sai lệch nhận thức này và thay đổi nó? Điều mình hay gặp phải nhất là "I should...", tự đặt cho mình 1 tiêu chuẩn cao và nếu không tới thì thấy mình thất bại.