23/07/2025
Đông cứng khớp vai là một tình trạng trong đó bao khớp vai bị viêm và co rút, gây:
• Đau vai mạn tính (đặc biệt về đêm hoặc khi cử động)
• Giới hạn dần các động tác của vai (giơ tay, xoay, chải đầu, mặc áo)
• Mất chức năng khớp vai trong sinh hoạt hàng ngày
🧪 Chẩn đoán lâm sàng chủ yếu dựa vào:
• Đau vai kéo dài ≥ 4 tuần, không do chấn thương
• Giới hạn cả chủ động và thụ động các động tác vai (đặc biệt xoay ngoài và giơ tay)
• Siêu âm/ MRI giúp loại trừ tổn thương gân chóp xoay hay viêm khớp dạng khác
Tiêm nong khớp vai là kỹ thuật không cần phẫu thuật, không gây tổn thương mô, thực hiện nhanh chóng dưới hướng dẫn siêu âm. Hiệu quả đã được chứng minh trong nhiều nghiên cứu: giúp giảm đau – giãn bao khớp – phục hồi vận động.
• Tiêm nong khớp vai đường sau là phương pháp cổ điển thường được sử dụng vì dễ tiếp cận, ít đi qua gân và cấu trúc khác. Tuy nhiên với người bệnh cần phục hồi sớm các cử động trong sinh hoạt như mặc áo, chải đầu, cầm nắm trên cao thì tiêm nong khớp vai đường trước tỏ ra có hiệu quả hơn.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra lợi ích của việc tiêm nong khớp vai đường trước là giải pháp nên ưu tiên trong nhiều trường hợp đông cứng khớp vai, đặc biệt khi bệnh nhân gặp khó khăn với các động tác gấp – dạng – xoay.
📍 Kỹ thuật tiêm nong bao khớp vai đường trước dưới siêu âm
• Vị trí: khe xoay – vùng giữa gân cơ dưới vai (subscapularis) và gân cơ trên g*i (supraspinatus), bên cạnh chỏm xương cánh tay.
• Tư thế bệnh nhân: nằm ngửa, vai hơi dạng – gác tay lên bụng.
• Đầu dò: linear 10–15 MHz, đặt trên khe xoay vùng delta.
• Kỹ thuật:
o Kim dài (23 gauge) vào theo hướng trong ngoài, đi sát đầu dài gân nhị đầu
o Tiêm hỗn hợp: corticosteroid + thuốc tê + nước cất nhằm giãn rộng bao khớp. Hình ảnh siêu âm cho thấy thuốc lan tỏa qua khe xoay.
Dù thực hiện tiêm nong bằng đường nào thì việc phối hợp với tập luyện và vật lý trị liệu là vô cùng cần thiết để đạt hiệu quả cao nhất.
TÓM LẠI:
• Tiêm nong khớp vai đường trước là giải pháp nên ưu tiên trong nhiều trường hợp đông cứng khớp vai đặc biệt khi bệnh nhân gặp khó khăn với các động tác gấp– dạng – xoay ngoài.
• Kỹ thuật tiêm nong khớp vai đường sau vẫn là lựa chọn hiệu quả, phù hợp với trường hợp không tiếp cận đường trước được hoặc bệnh nhân cần tối ưu hóa vùng sau khớp.
• Cả hai phương pháp cần kết hợp tập vật lý trị liệu sau tiêm để duy trì và tăng tầm vận động lâu dài.