
20/08/2025
𝐂𝐚́𝐜𝐡 𝐫𝐞̀𝐧 𝐥𝐮𝐲𝐞̣̂𝐧 𝐭𝐚̂𝐦 𝐭𝐫𝐢́ đ𝐞̂̉ 𝐧𝐠𝐮̛̀𝐧𝐠 𝐭𝐡𝐞𝐨 đ𝐮𝐨̂̉𝐢 𝐬𝐮̛̣ 𝐡𝐨𝐚̀𝐧 𝐡𝐚̉𝐨 💪🥰
* Bạn có phải là người theo đuổi sự tối ưu – còn gọi là maximizer? Tức là, bạn luôn muốn chọn được phương án tốt nhất trong mọi tình huống? Cách suy nghĩ này có thể mang lại thành tích cao, nhưng cũng dễ dẫn đến kiệt sức về mặt tinh thần. Vậy làm thế nào để giữ được những lợi ích của xu hướng này mà không bị cuốn vào vòng xoáy mệt mỏi?
𝐓𝐮̛̣ 𝐤𝐢𝐞̂̉𝐦 𝐭𝐫𝐚: 𝐁𝐚̣𝐧 𝐫𝐚 𝐪𝐮𝐲𝐞̂́𝐭 đ𝐢̣𝐧𝐡 𝐧𝐡𝐮̛ 𝐭𝐡𝐞̂́ 𝐧𝐚̀𝐨?
* Tình huống: Bạn cần mua laptop gấp. Có một mẫu giá tốt, cấu hình ổn, nhưng không đúng màu bạn thích. Muốn đúng màu, bạn phải chờ 3 tuần hoặc tìm nơi khác.
Bạn sẽ chọn:
A. Mua luôn vì cần dùng gấp
B. Chờ đúng màu
C. Tìm thêm nơi khác
Nếu bạn rất ít khi chọn A, bạn có thể là một maximizer – người luôn muốn tối ưu mọi thứ.
𝐋𝐨̛̣𝐢 𝐢́𝐜𝐡 𝐯𝐚̀ 𝐠𝐢𝐨̛́𝐢 𝐡𝐚̣𝐧 𝐜𝐮̉𝐚 𝐭𝐮̛ 𝐝𝐮𝐲 𝐭𝐨̂́𝐢 𝐮̛𝐮
* Những người theo đuổi sự tối ưu thường có khả năng đưa ra quyết định chất lượng hơn, cảm giác hài lòng khi đã cân nhắc kỹ các lựa chọn và nhận thức rõ ràng về giá trị cá nhân. Tuy nhiên, họ cũng dễ gặp phải một số vấn đề như lo âu trong quá trình ra quyết định, cảm giác tiếc nuối sau khi đã lựa chọn và mất nhiều thời gian cùng cơ hội do sự do dự.
* Việc luyện tập tư duy “satisficing” - tức là chấp nhận phương án đủ tốt thay vì phải là tốt nhất - có thể giúp bạn linh hoạt hơn và tiết kiệm năng lượng cho những điều thực sự quan trọng.
𝐂𝐡𝐢𝐞̂́𝐧 𝐥𝐮̛𝐨̛̣𝐜 𝐠𝐢𝐮́𝐩 𝐭𝐮̛ 𝐝𝐮𝐲 𝐭𝐨̂́𝐢 𝐮̛𝐮 𝐭𝐫𝐨̛̉ 𝐧𝐞̂𝐧 𝐥𝐢𝐧𝐡 𝐡𝐨𝐚̣𝐭 𝐡𝐨̛𝐧
💟 Tư duy thử nghiệm: Thử nhiều phương án thay vì tìm lựa chọn hoàn hảo ngay (ví dụ: thử nhiều loại nước tẩy trong vài tháng).
💟 Tập trung hóa năng lượng: Xác định 1-2 lĩnh vực cần tối ưu hóa, đơn giản hóa những lĩnh vực còn lại.
💟 Chơi trò “vừa đủ”: Tự thưởng khi chọn phương án "đủ tốt" (ví dụ: xem phim yêu thích).
💟 Đặt mục tiêu luyện tập: Mỗi tuần thực hành tư duy “satisficing” với 1-2 quyết định.
💟 Giới hạn thời gian ra quyết định: Đặt đồng hồ 15 phút để đưa ra lựa chọn, tránh phân tích quá lâu.
💟 Phân biệt tiêu chuẩn cao và lo lắng: Nhận ra đôi khi bạn cầu toàn vì sợ sai lầm, không phải vì tiêu chuẩn quá cao.
💟 Vòng lặp phản hồi thực tế: Chọn phương án đủ tốt, sử dụng ngay và đánh giá kết quả.
💟 Thử nghiệm có chủ đích: Chọn phương án đơn giản và xem nó có đáp ứng 80% nhu cầu không.
💟 Giải pháp tạm thời: Tự nhủ “Đây chỉ là giải pháp trong 1 tháng” để giảm áp lực.
𝐓𝐨̂́𝐢 𝐮̛𝐮 𝐡𝐨́𝐚 𝐤𝐡𝐨̂𝐧𝐠 𝐱𝐚̂́𝐮 – 𝐧𝐡𝐮̛𝐧𝐠 𝐜𝐚̂̀𝐧 đ𝐚̣̆𝐭 đ𝐮́𝐧𝐠 𝐜𝐡𝐨̂̃
* Trở thành một maximizer không phải điều tiêu cực – điều đó cho thấy bạn có động lực, tiêu chuẩn cao và khao khát hoàn thiện. Tuy nhiên, bạn không cần dùng “dao mổ trâu để giết gà” trong mọi tình huống. Việc biết khi nào nên tối ưu và khi nào nên buông lỏng là kỹ năng quan trọng giúp bạn đưa ra quyết định hiệu quả hơn, nhẹ nhõm hơn và sống hạnh phúc hơn.
-----------------------------------
Biên tập từ nguồn: Alice Boyes Ph.D. (2025, April 17). Concrete tactics can help avoid the exhaustion of aiming for perfect decisions. https://www.psychologytoday.com/us/blog/in-practice/202504/how-to-train-yourself-to-not-always-be-a-maximizer