16/07/2025
🪷 GÓC NHÌN Y HỌC CỔ TRUYỀN VỀ MỠ – KHÔNG CHỈ LÀ CHUYỆN CÂN NẶNG
Trong Y học hiện đại, mỡ thừa thường được nhìn nhận dưới góc độ thừa năng lượng, béo phì, rối loạn chuyển hóa. Nhưng trong Y học cổ truyền (YHCT), mỡ – hay còn gọi là "nhục thấp" (肉濕) hoặc "đàm thấp" (痰濕) – lại được xem là kết quả của sự mất cân bằng trong cơ thể, liên quan đến nhiều tạng phủ và yếu tố nội sinh.
📌 1. Mỡ thừa là biểu hiện của tạng phủ suy yếu
Theo YHCT:
Tỳ chủ vận hóa – có nhiệm vụ chuyển hóa thức ăn thành khí huyết. Khi Tỳ hư, khả năng vận hóa kém, dễ sinh đàm thấp, tích tụ thành mỡ.
Can chủ sơ tiết – điều hòa khí huyết. Khi Can khí uất, khí không thông, huyết không hành, dễ tích tụ mỡ ở bụng, eo.
Thận chủ thủy – liên quan đến chuyển hóa nước. Thận dương hư khiến thủy thấp đình trệ, dễ tạo thành mỡ dưới da.
👉 Tóm lại: Mỡ là biểu hiện của sự rối loạn vận hóa khí huyết và thủy thấp trong cơ thể.
📌 2. Phân loại thể mỡ trong YHCT
Trong YHCT, người thừa cân không giống nhau. Dưới đây là một số thể bệnh phổ biến:
🔹 Tỳ hư đàm thấp
Dáng người nặng nề, dễ mệt mỏi, ăn ít nhưng vẫn tăng cân
Bụng đầy, phân nát, lưỡi nhợt, rêu trắng dày
👉 Phép trị: Kiện tỳ hóa đàm, dùng các thảo dược như: bạch truật, phục linh, trần bì, ý dĩ, sơn tra
🔹 Can uất khí trệ
Dễ cáu, stress, tăng cân vùng bụng, đau tức hạ sườn
Lưỡi đỏ, rêu mỏng, mạch huyền
👉 Phép trị: Sơ can lý khí, dùng các vị như: hương phụ, chỉ xác, cam thảo, trạch tả
🔹 Thận dương hư
Lạnh bụng, chân tay lạnh, mỡ tích lâu năm, hay tiểu đêm
Lưỡi nhạt, mạch trầm trì
👉 Phép trị: Ôn thận tráng dương, dùng các vị: phụ tử, nhục quế, ba kích, dâm dương hoắc
📌 3. Hướng điều trị mỡ thừa theo YHCT
✅ Điều hòa khí huyết – thủy thấp
Không chỉ “đốt mỡ” mà còn điều hòa toàn thân, giúp cơ thể khoẻ từ gốc
Kết hợp: Châm cứu – massage – uống thảo dược – xông hơi – cứu ngải
✅ Điều chỉnh ăn uống – sinh hoạt
Ăn ấm nóng, dễ tiêu, tránh đồ lạnh sống
Tăng vận động nhẹ nhàng (khí công, thái cực, yoga)
📌 4. Một số thảo dược YHCT hỗ trợ giảm mỡ
Thảo dược Công dụng chính
Sơn tra Tiêu thực, hóa đàm, giảm béo
Trạch tả Lợi thủy, tiêu phù
Ý dĩ Kiện tỳ, trừ thấp, lợi tiểu
Hạ khô thảo Hóa đàm, thanh can, giảm mỡ máu
Lá sen Hóa trọc, giảm béo, an thần
Hoàng kỳ Bổ khí, giúp tăng chuyển hoá
🧘♀️ KẾT LUẬN
Y học cổ truyền nhìn mỡ không đơn thuần là vấn đề ngoại hình, mà là dấu hiệu cảnh báo mất cân bằng nội tạng. Vì thế, giảm mỡ theo YHCT không chỉ giúp thon gọn vóc dáng mà còn là cách phục hồi sức khỏe toàn diện.
