12/08/2025
CÁC TRƯỜNG PHÁI CHÂM CỨU
Dạo gần đây trang của mình hay chia sẻ các phương pháp châm và cứu, và mình thấy có rất nhiều người thấy lạ lẫm với các phương pháp châm cứu này, cũng đúng vì ở VN thường không sử dụng các phương pháp kiểu như này.
Và từ đó mà mình nhận ra một điều, ở Việt Nam hiện nay thường lưu hành 3 trường phái châm cứu chính:
(1)Tân châm - Điện châm, đây là trường phái của Gs Nguyễn Tài Thu với đại diện tiêu biểu là BV Châm cứu TW. Việc châm cứu thường kết hợp với máy điện châm, với các thuốc tiêm thủy châm, đem lại hiệu quả khá tốt, đặc biệt giải quyết các chứng đau và tê. Các máy điện châm hiện nay rất hiện đại, có rất nhiều chế độ sóng như: sóng liên tục, sóng ngắt quãng, sóng bổ, sóng tả,…
(2)Thuần châm, nghĩa là chỉ dùng đơn thuần châm, không kết hợp các thuốc thủy châm và cũng không kết hợp với máy điện châm. Phương pháp này thường có các lý luận lập phương huyệt và kỹ thuật khá phức tạp. Trường phái này chiếm tỷ lệ tương đối ít, nhưng có thể nói là tinh hoa của châm cứu. Đại đa số ở VN theo mình quan sát được thì trường phái điện châm, tân châm là chiếm chủ yếu. Các trường ĐH, CĐ YHCT thường chủ yếu giảng dạy các phương pháp này.
(3)Ngoài ra còn có một phương pháp nữa là CẤY CHỈ, mới phát triển mạnh khoảng 10 năm trở lại đây, phương pháp này dùng chỉ tác động vào huyệt, phương pháp này chữa khá tốt các bệnh mạn tính.
Từ đó mà mình nhận thấy các thầy thuốc YHCT ở VN có khá ít lựa chọn khi học về châm cứu. Mình từng có một thời gian mấy năm học Ths ở TQ, và mình nhận thấy một điều. Ở TQ các trường phái châm cứu nhiều như nấm sau mưa, các thầy thuốc YHCT có thể tha hồ, thoải mái lựa chọn phương pháp phù hợp với mình. Họ phát triển thành kiểu trường phái, có tổ sư, môn đồ, đồ đệ và có tính truyền thừa cực mạnh. Xem các phim võ thuật của Kim Dung hay Cổ Long, chúng ta có thể thấy các trường phái võ thuật được chia ra như: phái Nga Mi, Thiếu Lâm, Võ Đang, Cái Bang,… Thì châm cứu ở TQ họ cũng có rất nhiều trường phái như: Thạch Học Mẫn, Đàm Thị, Bình Hoành, Đổng Thị, Đao châm, Phù châm… Phát triển theo hướng này có một lợi thế là người học sẽ được học bài bản từ gốc, và quan trọng nhất là có tính kế thừa, từ đó mà sẽ có tính phát triển mạnh mẽ.
Ở VN nếu phát triển theo kiểu trường phái thì chắc chắn phải kể đến Gs Nguyễn Tài Thu, BV Châm Cứu TW chính là tiêu biểu nhất. Còn các phương pháp khác thì gần như không thể phát triển đến tầm trường phái được. Mà người học thì mỗi người có một căn cơ, tâm tính, giác ngộ, nghiệp duyên khác nhau, nên sẽ phù hợp với các trường phái riêng. Nên dẫn đến người học không có nhiều lựa chọn.
Cũng vì thế mà mong rằng ở VN sắp tới sẽ có thật phương pháp phát triển đến tầm trường phái, một mặt giúp phát triển châm cứu VN, một mặt giúp người học có nhiều lựa chọn.
Ths.Bs.Trịnh Văn Cường
