10/08/2025
BẠN KHÔNG THỂ THOÁT KHỎI CHÍNH MÌNH – DÙ QUAY LẠI QUÁ KHỨ 1.000 LẦN
Trong suốt hành trình làm nghề, đi qua biết bao phận người, lắng nghe vô vàn câu chuyện, có một câu hỏi cứ mãi day dứt, trở đi trở lại trong tâm trí tôi và có lẽ, trong cả tâm trí của quý vị: "Giá như...?" Hai tiếng ấy sao mà nhẹ bẫng, mà lại đủ sức nặng để níu ghì cả một đời người trong tiếc nuối.
"Giá như ngày ấy mình đừng lựa chọn như vậy", "Giá như mình can đảm hơn", "Giá như mình chưa từng gặp gỡ người đó"... Chúng ta, bằng cách này hay cách khác, đều từng là tù nhân của quá khứ, bị giam cầm bởi những ngã rẽ mà ta đã không đi.
Nhưng, liệu có thật là chúng ta có thể lựa chọn khác đi? Hay tất cả chỉ là một vòng lặp tất yếu được quyết định bởi chính bản thể của chúng ta? Hôm nay, trong không gian này, xin mời quý vị cùng tôi chiêm nghiệm sâu hơn về những lựa chọn và sự hối hận, để tìm thấy sự thanh thản cho chính tâm hồn mình.
VIÊN ĐẠN BAY NGƯỢC THỜI GIAN VÀ BÀI HỌC VỀ SỰ LỰA CHỌN
Có một triết lý sống giản dị mà tôi vô cùng tâm đắc, rằng: "Đã mua rồi thì đừng so sánh giá, đã ăn rồi thì đừng hối hận, đã yêu rồi thì đừng nghi ngờ, và đã chia tay rồi thì cũng đừng đay nghiến." Bởi lẽ, mọi quyết định ở thời điểm nó diễn ra, đều là lựa chọn mà chúng ta cho là đúng đắn nhất với nhận thức và hoàn cảnh của mình khi ấy.
Để soi chiếu rõ hơn về điều này, tôi muốn kể cho quý vị nghe một câu chuyện ngụ ngôn hiện đại của Trung Quốc, một câu chuyện đã khiến hàng triệu người phải rùng mình suy ngẫm:
Mùa hè năm nọ, một cậu bé 13 tuổi nhặt được một khẩu súng thật. Với sự ngông cuồng và khờ dại của tuổi trẻ, cậu bóp cò. Một tiếng nổ vang lên, nhưng không ai bị thương, không có gì xảy ra. Cậu bé nghĩ rằng súng không có đạn và nhanh chóng quên đi. Nhiều năm sau, khi đã là một người đàn ông trung niên, một ngày đi trên phố, anh bỗng nghe tiếng gió rít sau lưng. Anh quay lại, và đúng lúc ấy, viên đạn năm xưa găm thẳng vào giữa trán anh.
Thưa quý vị, viên đạn đó không phải là vật chất. Nó là hiện thân của hệ quả. Nó là lời nhắc nhở lạnh lùng rằng mọi hành động, mọi lời nói, mọi lựa chọn của chúng ta, dù vô tình hay hữu ý, đều sẽ không bao giờ biến mất. Chúng chỉ âm thầm bay trong không gian và thời gian, chờ một ngày quay trở lại, trở thành một phần định số của cuộc đời ta.
Dưới góc độ xã hội học, đây chính là quy luật Nhân - Quả được diễn giải một cách trần trụi nhất. Không có gì là ngẫu nhiên. Tất cả những gì chúng ta nhận được hôm nay - niềm vui, nỗi đau, thành công hay thất bại - đều là quả ngọt hoặc trái đắng được gieo từ những hạt mầm lựa chọn trong quá khứ.
BẠN LÀ BẠN, VÀ BẠN KHÔNG THỂ LÀ AI KHÁC
Vậy câu hỏi "Giá như được chọn lại, bạn có làm khác đi không?" phải chăng đã trở nên vô nghĩa?
Câu trả lời, dẫu phũ phàng, là KHÔNG.
Dù cho bạn có quay ngược thời gian một trăm, một nghìn lần, bạn vẫn sẽ học ngành đó, vẫn sẽ yêu người đó, vẫn sẽ đi con đường đó. Đây không phải là thuyết định mệnh mù quáng. Đây là một sự thật sâu sắc về bản chất con người:
Không phải lựa chọn tạo nên con người bạn, mà chính con người bạn đã tạo ra lựa chọn đó.
Tính cách, giá trị, nỗi sợ hãi, và khát vọng của bạn tại một thời điểm nhất định chính là bộ lọc duy nhất để bạn đưa ra quyết định. Bạn của năm 18 tuổi không thể có sự chín chắn của tuổi 40, và bạn của tuổi 40 không thể có sự liều lĩnh của tuổi 18. Vì bạn là bạn, nên bạn chỉ có thể chọn như vậy.
Nhà hiền triết Hy Lạp cổ đại Heraclitus đã từng nói: "Character is destiny" (Tính cách của một người chính là số phận của anh ta). Lời răn dạy hơn 2500 năm trước vẫn còn nguyên giá trị. Chúng ta không thể thoát khỏi chính mình.
Khi đứng ở hiện tại nhìn về tương lai, ta thấy muôn vàn ngã rẽ, tất cả đều là biến số. Nhưng khi đã đi đến cuối đời và ngoảnh đầu nhìn lại, sẽ chỉ có một con đường duy nhất hiện ra. Không có ngã rẽ nào cả. Tất cả những biến số của tương lai đã trở thành định số của quá khứ.
HÃY SỐNG VỚI HIỆN TẠI, BỞI ĐÓ LÀ TẤT CẢ NHỮNG GÌ CHÚNG TA CÓ
Vậy chúng ta phải làm gì khi nhận ra sự thật này? Chấp nhận và buông bỏ, hay tiếp tục dằn vặt?
Nỗi đau lớn nhất của đời người, thưa quý vị, chính là sự hối hận. Hối hận bào mòn tâm hồn, khiến chúng ta bỏ lỡ vẻ đẹp của hiện tại. Khi ta còn mải mê đắm chìm trong quá khứ, những cơ hội, những con người tuyệt vời của ngày hôm nay sẽ lặng lẽ trôi qua.
Sống tốt cho giây phút này chính là cách duy nhất để ta không phải nuối tiếc về sau. Điều này đúng trong công việc, và càng đúng hơn trong các mối quan hệ gia đình, tình yêu.
Đừng bao giờ hối hận vì đã đối xử tốt với một ai đó, kể cả khi bạn nhìn nhầm người, bị phản bội hay không được đền đáp xứng đáng. Bởi lẽ, sự tử tế mà bạn trao đi không phải để chứng minh họ tốt đẹp, mà là để khẳng định bản chất tốt đẹp của chính bạn. Lựa chọn sống thiện lương, bao dung là bạn đang lựa chọn sự thanh thản cho chính tâm hồn mình, bất kể ngoại cảnh ra sao.
KẾT
Thưa quý vị, hành trình cuộc đời giống như việc chúng ta đang viết một cuốn tiểu thuyết mà không thể tẩy xóa. Mỗi lựa chọn là một câu chữ được khắc ghi vĩnh viễn. Thay vì day dứt về những chương đã qua, hãy dùng tất cả tâm sức và trí tuệ để viết thật hay, thật ý nghĩa những trang tiếp theo.
Bởi sau cùng, khi ngoái đầu nhìn lại, ta sẽ nhận ra rằng, không phải số phận, không phải một ai khác, mà chính bản thân ta mới là nguyên căn của mọi vấn đề, và cũng là cội nguồn của mọi hạnh phúc.
Xin trân trọng cảm ơn sự lắng nghe của quý vị.
----
