27/09/2019
CHUYẾN THĂM NƯỚC MỸ ĐẦU TIÊN VÀ DUY NHẤT CỦA FREUD
Năm 1909, 10 năm kể từ khi ra mắt cuốn sách Giải mã giấc mơ (The Interpretation of Dreams), Freud (khi đó 53 tuổi) cùng một vài người đồng môn của mình trong đó có Carl Jung và Sandor Ferenczi được mời sang thuyết giảng về lý thuyết của mình tại Đại học Clark ở Worcester, Massachusetts. Lời mời này là một bất ngờ với Freud, vì khi đó danh tiếng của ông cũng như phân tâm học chỉ có một tầm ảnh hưởng nhỏ ở châu Âu. Lời mời này đến từ G. Stanley Hall, hiệu trưởng đầu tiên của đại học Clark và cũng là chủ tịch đầu tiên của Hiệp hội Phân tâm học Hoa Kỳ (APA). Hall đã vô cùng nỗ lực sắp xếp cho chuyến đi này, bao gồm việc đảm bảo chi phí cho toàn chuyến đi và dời lịch theo ý Freud vì lịch thuyết giảng ban đầu rơi vào thời điểm Freud còn đang điều trị cho nhiều bệnh nhân.
Sau một vài ngày đi tham quan New York, Freud bắt đầu chuỗi 5 bài giảng của mình ở đại học Clark. Mỗi bài giảng đều chỉ được ông chuẩn bị khoảng 30 phút trước khi trình bày, thông qua việc đi dạo và thảo luận cùng người đồng môn Ferenczi. Sau đó, Freud trình bày mà không cần bất cứ một ghi chú nào (ông giảng bằng tiếng Đức và có người phiên dịch). Mặc dù yêu cầu ban đầu của Hall với Freud là nói về phân tích giấc mơ, ông nhận thấy đó chỉ là một chủ đề nhỏ, thay vào đó, Freud trình bày một cách khái quát về lịch sử và lý thuyết phân tâm học.
Vào ngày cuối cùng tại Clark, Freud được trao tặng danh hiệu giáo sư danh dự mà ông đã tiếp nhận và nói rằng "Đây là sự thừa nhận chính thức đầu tiên cho những nỗ lực của chúng tôi". Sau này, Freud cũng hồi tưởng về các bài giảng của mình tại Mỹ như là lần đầu tiên ông cảm thấy phân tâm học được nhìn nhận như một cống hiến có giá trị với thế giới.
Mặc dù biết ơn về chuyến thăm đại học Clark cũng như sự nồng nhiệt chào đón của G. Stanley Hall, Freud quay trở lại Đức với một ấn tượng tiêu cực về Hoa Kỳ, và không bao giờ trở lại đây. Ông đã nói với Ernest Jones (một nhà phân tâm học người Anh thân thiết với Freud, cùng tới Mỹ tham dự các bài giảng khi nghe tin Freud được mời đến trình bày) rằng "America is a mistake; a gigantic mistake it is true, but none the less a mistake" (nguyên văn theo ghi chép của E. Jones). Có nhiều ghi chép khác nhau giải thích về thái độ tiêu cực này của Freud đối với nước Mỹ. Một số lời than phiền của Freud được cho là đến từ đồ ăn Mỹ gây ra cho ông các vấn đề về đường ruột, thái độ không trang trọng của người Mỹ khi phần lớn thường xuyên gọi ông bằng tên riêng "Sigmund", hay cảm nhận của ông về một sự không ổn ẩn dưới sự nhiệt tình quá mức trong việc đón nhận những lý thuyết mà ông đã dành nhiều công sức nghiên cứu. Những người bạn thân tình của ông, ví dụ như Ernest Jones, thường kết luận rằng thái độ thù địch của ông hướng tới Mỹ không liên quan nhiều tới chính bản thân đất nước này mà nằm ở một số điều khác.
Ảnh: Sigmund Freud cùng các đồng nghiệp trước đại học Clark
Hàng trước: Sigmund Freud, G. Stanley Hall, Carl Jung;
Hàng sau: Abraham A. Brill, Ernest Jones, Sándor Ferenczi.
_________
Tài liệu tham khảo:
1. Cordón, L. A. (2012). Freud's World: An Encyclopedia of His Life and Times: An Encyclopedia of His Life and Times. ABC-CLIO.
2. Hergenhahn, B. R., & Henley, T. (2013). An introduction to the history of psychology. Cengage Learning.
Linh Chi dịch và tổng hợp.